روزنامههای زنجیرهای اصلاحات روز یکشنبه را با تمرکز خبری بر موضوع واکنش اصولگرایان نسبت به دادگاه رحیمی و گفتوگوی ظریف و کری آغاز کردند؛ از سوی دیگر محمد سلامی از اعضای برجسته سازمان منحله مجاهدین بهصراحت تشکیل جبهه فراگیر اصلاحات را رد کرد تا گمانهزنیها پیرامون نگرانی اعضای این سازمان مبنی بر فراموشی جریان اصلاحات نسبت به پیگیری فعالیت مجدد این سازمان منحله با تشکیل جبهه متحد قوت بگیرد.
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردمسالاری یکشنبه را با تیترهای «بنا نداریم واتس آپ و لاین، فیلتر شود» و «بازتاب گفتوگوی ظریف - کری در داووس در رسانههای دنیا» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· اصلاحات؛ یک پروسه تمامنشدنی
«پروژه» یا «پروسه». این موضوع بارها از سوی فعالان سیاسی اصلاحات به بحث گذاشته شده است؛ برخی معتقدند که پروژه اصلاحات با سوم تیر 1384 به پایان رسید و برخی مانند هادی خامنهای آن را پروسه مستمر میدانند. روزنامه مردمسالاری در صفحه سیاسی خود در بازتاب صحبتهای هادی خامنهای نوشت«کنگره سراسری مجمع نیروهای خط امام (ره) با حضور دبیر کل و اعضای شورای مرکزی، دبیران استانها و اعضای سازمان جوانان استانهای مختلف برگزار شد. به گزارش پایگاه اطلاعرسانی خط امام، حجتالاسلام والمسلمین سیدهادی خامنهای دبیر کل مجمع نیروهای خط امام (ره) در ابتدای مراسم در سخنانی با اشاره به اینکه طبق اساسنامه، کنگره باید سالی یک بار برگزار میشد گفت: به دلیل اینکه در سالهای گذشته برگزاری اجتماعات و کارهای تشکیلاتی با مشکلات جدی روبرو بود، این امر صورت نگرفت. دبیر کل مجمع نیروهای خط امام (ره) در ادامه افزود، مجمع نیروهای خط امام تاکید اساسی بر کارهای فکری و فرهنگی با تکیهبر تشکیلاتی منظم، منسجم و هماهنگ در سراسر کشور دارد.
ایشان اظهار داشت ما یقین داریم این تفکر در میان قشرهای مختلف جامعه طرفداران بسیاری دارد، چرا که انقلاب اسلامی در این کشور ریشههای اساسی دارد و مجمع نیروهای خط امام مهمترین پایهاش انقلاب اسلامی است. البته این به این معنا نیست که ما خودمان را نماینده منحصربهفرد این تفکر بدانیم، همهکسانی که انقلاب اسلامی و قانون اساسی و خط واقعی امام را قبول دارند، ولو نامهای دیگری داشته باشند، آنها هم خط امامی و انقلابی هستند. دبیر کل مجمع نیروهای خط امام در ادامه افزود، نیروهای مجمع از میان نیروهای خوب و موجه و معتقد به خط امام بدون شتابزدگی انتخاب شدند و ما خدا را شاکریم که نمایندگان استانی این مجمع همگی افرادی شایسته و خوب و معتقد و هماهنگ با اعتقادات اولیه مؤسسین مجمع هستند. ما معتقدیم اصلاحات باید در جامعه دائمی باشد، اصلاحات تمامشدنی نیست، هیچ زمانی نباید فکر کنیم اصلاحات آمد و کارها تمام شد و همهچیز درست شد.
ما بهعنوان یک پروسه به اصلاحات نگاه میکنیم، یعنی اینکه نتیجه کار امروز را 50 سال دیگر میبینیم. قبل از انقلاب هم همینطور بود، جلساتی و سخنرانیهایی که شهید بهشتی و شهید مطهری برگزار میکردند، نتایجش بعد از انقلاب مشخص شد. اکثر خدمتگزاران به انقلاب تربیتشدگان جلسات شهید بهشتی و شهید مطهری بودند. امروز هم ما باید بذری بیفشانیم که چندین سال بعد بهرهبرداری شود. به آینده امیدوار باشیم و فکر نکنیم کار ما دیده نمیشود. ما باید بتوانیم جامعه را با حقوق اساسی خود آشنا کنیم، نخبگان ما هم به آموزش احتیاج دارند، خیلی از نخبگان و بزرگان یا از این مسائل بیخبرند و یا بهضرورت آن ایمان ندارند. یکی از آسیبهایی که در مجموعه سطح کشور داریم تمامیتخواهیها و قدرتطلبیهاست که باید با آموزش به حداقل برسانیم، اگر این مشکلات حل شود اختلافات و مشکلات و نابسامانیها از بین میرود.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار یکشنبه را به تیترهای «آلزایمر!» و «کف گرگی» اختصاص داد.
· بازهم؛ علی مطهری
شوق علی
مطهری هنوز پایان نیافته است؛ او هنوز بر موج رسانههای اصلاحات سوار است. این بار
علی مطهری به همتای بهارستانی خود پاسخ داده است. روزنامه ابتکار در صفحه اول خود
در بازتاب سخنان مطهری نوشت «آقامحمدی در قسمتی دیگر از نامه خود گفته بود که با منطق
علی مطهری، اگر وی در زمان جنگ امام علی (ع) با خوارج حضور داشت، با این جنگ مخالفت
میکرد. مطهری در پاسخ به این موضوع نوشته است: «درست برعکس است. حرف من این بود که
امام علی علیهالسلام خوارج را بهعنوان سرسختترین مخالفان خود تا زمانی که دست به
سلاح نبرده بودند تحمل کرد و آنها را از حقوق اجتماعیشان محروم نکرد و آنها حق انتقاد
و آزادی بیان داشتند اما زمانی که اقدام به قیام مسلحانه کردند پس از یک موعظه مؤثر،
آنهایی را که از راه خود برنگشتند قلعوقمع کرد؛ یعنی روش ما نیز باید چنین باشد».
مطهری در نامه خود توصیه محمود احمدینژاد برای قرار گرفتنش در فهرست سینفره انتخابات مجلس در شهر تهران را رد کرده و خود را بهعنوان یک نماینده مستقل مطرح میکند که با برخی از همفکرانش تحت عنوان فهرستی با عنوان «صدای ملت» در انتخابات حضور یافته است.
وی در این نامه درباره مواضعش نسبت به آیتالله هاشمی رفسنجانی و سید محمد خاتمی که به تعبیر آقامحمدی متناقض بودهاند نیز میگوید: «زمانی از آقایان هاشمی و خاتمی انتقاد کردهام و امروز دفاع میکنم. گویی اگر از یک نفر انتقاد کردیم تا آخر عمر و در هر شرایطی باید انتقاد کنیم و اگر از کسی حمایت کردیم همیشه باید حمایت کنیم. زمانی که آنها در رأس قوه مجریه بودند طبعاً انتقاداتی داشتم و اکنون که مظلوم واقع شدهاند از آنها دفاع میکنم. شما را به کلام امیرالمؤمنین ارجاع میدهم که فرمود «اعرف الحق تعرف اهله» حق را بشناس تا اهل حق را بشناسی؛ به عبارت دیگر ملاک قضاوت و داوری ما باید حق باشد نه شخصیتها. شخصیتها را باید با حق بسنجیم نه حق را با شخصیتها.»
مطهری در پاسخ به این انتقاد آقامحمدی که حتی یک روز سابقه جبهه ندارد نیز نوشته است: «گرچه به طور کلی این امر برای کسی در شرایط سنی من یک نقص است و کمالی که انسان در میدان جهاد پیدا میکند از هیچ راه دیگری پیدا نمیکند و اصولاً هر کمالی از راه خودش پیدا میشود و حدیث نبوی نیز میفرماید کسی که جهاد نکرده باشد یا آرزوی جهاد نداشته باشد با شعبهای از نفاق میمیرد، ولی معتقدم کسی در شرایط کلی من که مسئولیت تدوین آثار به جا مانده از پدری اسلامشناس و ایدئولوگ را داشته است – که خوشبختانه از زمان شهادت ایشان تا کنون حدود هشتاد جلد آثار جدید را با حفظ امانت و دقتی مورد تأیید بزرگان منتشر کردهام – در حالی که من به الکفایه برای جبهه و جنگ نیز وجود داشته است چنین کسی شاید کار درستی کرده که به کار تدوین آثار پدر پرداخته است»
وی با این حال تاکید میکند که «علاوه بر این که در آن سالها بیارتباط با جبهه و جنگ نیز نبودهام که مجال و ضرورت توضیح آن نیست. گذشته از اینها بهتر است کسانی که در آن سالها در جبههها فداکاری کردهاند اجر کار بزرگ خود را با بازگو کردنهای مکرر زایل نکنند».
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «پیشکسوتان انقلاب دور یک میز» و «از پیگیری بورسیهها کوتاه نمیآییم» اختصاص داده است.
· پیشنهاد چالش السابقون انقلاب از سوی روحانی
مجتبی حسینی در صفحه احزاب روزنامه اعتماد به تحلیل فراخوان رییس جمهور دولت یازدهم مبنی بر گردهمایی پیشکسوتان انقلاب پرداخته است؛ این روزنامهنگار فعال اصلاحطلب در همین راستا نوشت«اگرچه یکی دوسالی است که تعدادی از انقلابیون شناسنامهدار در مواجهه با این نیروهای افراطی، از صف بندیهای تمامی سالهای پس از پیروزی انقلاب عبور کردند و نتیجهاش در انتخابات ریاستجمهوری سال ۹۲ به تأیید رأی اکثریت شرکتکنندگان در انتخابات ریاستجمهوری رسید اما هنوز کار دلسوزان انقلابی دو جناح به اتمام نرسیده است، هنوز پیادهنظام جریان انشقاق ساز و افراطی به میدان سیاست، آمد و شد دارد و با ابزار در اختیار همچنان همان راهبردهای بنیانبرافکن خود را در جنگی زرگری در طرفین دو جناح دنبال میکند. خطر اینان همچنان انقلاب و نظام را تهدید میکند. چیزی در حال از دست رفتن است که فراتر از حذف یک جناح است. امروز چپ و راست، اصلاحطلب و اصولگرا در مقابل یک خطر جدی قرار گرفتهاند.
خطری که سازندگان و طراحانش با پوششهایی در ظاهر متضاد و نیروهایی همچون دو لبه قیچی به جز قدرت، اصل دیگری را نمیشناسند، کسانی که حاضرند در طرفهالعینی برای حفظ جایگاهشان تمام ارزشهای انقلاب و نظام را چوب حراج بزنند و در مقابل دیدگان ایرانیان، تمام گذشته را سیاه و پلشت تصویر کنند.
اما نکته مهمتری هم در این میان وجود دارد و آن اینکه مخاطبان این افراطیهای جاخوش کرده در طرفین، نسلی هستند که هم امام را دیدهاند و هم جنگ را. آنها فضای پر از ارزش و ایثار برای دیگری را تجربه کردهاند و طعم شیرین باهم بودن را چشیدهاند و میتوانند دوباره باهم، افراطیهای فرصت طلب را غربال کنند. شاید هنوز کار از کار نگذشته باشد. گفتنش کمی دشوار است، در حال حاضر به نظر میرسد نسلی که میتوانست و میتواند نگذارد تا قطار انقلاب از ریلش خارج شود، هنوز دم و بازدم سیاسی دارد.
کافی است تا همه سیاستمداران دلداده به اصلاحطلبی و اصولگرایی که برای انقلاب از جوانی و جان، از رفاه و آسایش خود گذشتند تا انقلاب اسلامی ایران ۳۶ ساله شود یک بار کنار هم بنشینند و علل موجده و مبقیه انقلاب و نظام را با هم دوره کنند. این همان چیزی است که حسن روحانی در قامت یک سیاستمدار محترم دو جناح با محوریت اعتدالگرایی میتواند اجرایی شود. رییسجمهور در مقام نقطه کانونی این اقدام میتواند به مناسبت سالروز پیروزی انقلاب از تمامی پیشکسوتان انقلاب دو جناح دعوت کرده و میزبانی کند. همنشینی پیشکسوتان انقلاب و بررسی مهمترین چالشهای پیش روی نظام با نیمنگاهی تحلیلی به علل موجده انقلاب از سوی اینان میتواند برکات و اثرات موثری را برای برونرفت از وضعیت فوق و حاشیهنشین کردن نیروهای بیاعتقاد به انقلاب و نظام داشته باشد. فردای ایران در گرو کاری است که امروز سیاستمداران و کارگزاران انجام میدهند. تصحیح گذشته و تلطیف قلوب رفقای انقلابی در سالروز پیروزی انقلاب به میزبانی حسن روحانی و حضور همه پیشکسوتان انقلابی در کنار هم و دست در دست یکدیگر در مرقد بنیانگذار کبیر انقلاب میتواند آغازی دوباره برای پالایش همه بداخلاقیهای موجود در سپهر سیاسی کشور باشد.
شاید کنار هم نشاندن و زیریک سقف کردن این نیروهای انقلابی توسط حسن روحانی کار سختی باشد اما بیشک از انقلاب کردن و پیروز شدن آسانتر است. این همان راهی است که سید حسن خمینی، یادگار امام راحل پیشرویمان قرار داده است: «بزرگترین سرمایه کشور، نیروهای سالهای انقلاب است که هنوز هم خیلیها به اسم آنها فعالیت میکنند. باید نیروهای ارزشمند با تشکیل گروهها و جمعهای مختلف، دور هم جمع شوند و با عقلانیت و اخلاق فعالیت کنند.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیتر «فرار به سوی هاشمی» اختصاص داد.
· حزب فراگیر اصلاحطلب، شدنی نیست
دو حزب منحله
مشارکت و مجاهدین «دلواپس» تشکیل حزب فراگیر اصلاحطلبان از سوی برخی از جریانات
سیاسی این اردوگاه هستند؛ آنان پیگیری فعالیت مجدد این احزاب را مهمتر از تشکیل
حزب فراگیر قلمداد میکنند. محمد سلامتی از فعالان فتنه 88 در گفتوگو با روزنامه
شرق درباره این مسئله اظهار داشت «متاسفانه هنوز شرایط برای بهوجودآمدن حزب
فراگیر مهیا نشده. این موضوع، هم در مورد جبهه اصلاحات و هم در مورد جبهه
اصولگرایان صادق است. نه اصولگرایان میتوانند یک حزب واحد فراگیر برای خودشان
درست کنند و نه اصلاحطلبان. آنهم به این دلیل است که کشور هنوز از لحاظ تشکلهای
سیاسی و تحزب عقب است و شرایط مساعد، برای رشد احزاب مختلف – بهخصوص
برای اصلاحطلبان- فراهم نیست. این مساله هم به طرز تفکر بخشی از مسوولان گذشته بازمیگردد
که نسبت به تحزب و احزاب بیتفاوت بودند یا اینکه تفکرشان علیه احزاب بوده و بر
این اساس عمل میکردند. باید زمان زیادی بگذرد تا شرایط برای ایجاد یک حزب فراگیر
مساعد شود یا احزاب کوچک موجود با هم متحد شده و یک حزب فراگیر به وجود بیاید.
آنچه الان بیشتر میشود در مورد آن صحبت کرد، تشکیل جبهه است.
«جبهه» متفاوت از حزب فراگیر است. جبهه میتواند از احزاب گوناگون و شخصیتهای
مختلف در هر جناح به وجود بیاید، کمااینکه الان هم کمابیش، هم در جناح اصلاحطلب و
هم اصولگرا چنین پدیدهای وجود دارد.
در جبهه اصلاحطلب این موضوع با ظرافت خاصی توسط آقای خاتمی در حال پیگیری و انجام است. آقای خاتمی یک گروه مشاور از احزاب مختلف موجود در جبهه اصلاحات تشکیل دادهاند. اعضای این گروه ممکن است الزاماً نماینده هرکدام از احزاب نباشند، اما عضو یا از مسوولان آن احزاب بهشمار میروند. همچنین شخصیتهای مختلف سیاسی و بعضاً فرهنگی نیز در این مجموعه مشاوران حضور دارند. این مجموعه که البته میتوان آن را بهعنوان یک جبهه دانست، یا میتوان به آن «شبهجبهه» گفت، در انتخابات ریاستجمهوری دوره یازدهم بهخوبی کارایی خود را نشان داد؛ یعنی توانست با وحدتنظر جبهه اصلاحات از یک کاندیدای خاص یعنی آقای روحانی حمایت کند و همینطور با ارتباط تنگاتنگی که با آقای عارف داشت، توانست از ایشان خواهش کند که بهنفع آقای روحانی کنار برود و این کار انجام شد؛ بنابراین اگر تلقی ما از جبهه، فعالیتهای اینچنینی است، بله امکانش وجود دارد.»
روزنامه آرمان امروز
روزنامه آرمانامروز صفحه اول خود را به تیترهای «پاسخ ایران به کنگره آمریکا» و «آیت آ.. هاشمی نیاز به اختیار دارد» اختصاص داد.
· داستان ناتمام هاشمی و عبدالله
دوسال از نقشآفرینی هاشمی برای بهبود روابط میان تهران و ریاض سخن به میان میآید اما طرف سعودی حتی به نامهٔ هاشمیرفسنجانی مبنی بر لغو اعدام شیخ النمر پاسخ نداد؛ محمد هاشمی که از حزب کارگزاران سازندگی استعفا داده است در همین راستا گفت «آقای هاشمی شخصاً پاسخ این سؤال را دادند و پاسخشان خیلی هم صریح بود. ایشان گفتند «اگر رهبری از من بخواهند میروم و برای حل مشکلات تلاش میکنم». در اینکه آقای هاشمی و مرحوم ملک عبدا... در مقطعی روابط خوبی داشتند و آن روابط باعث حل مشکلات بین ایران و عربستان شد و تأثیر منطقهای و حتی بینالمللی هم داشت شکی نیست اما به قول معروف این جزو تاریخ گذشته ماست. اکنون باید بدانیم که شرایط با گذشته فرق کرده، مسائل منطقه متعدد شده است و بحث عراق و سوریه و یمن و مصر و کشورهای مخالف مطرح است؛
از سوی دیگر بحث روابط با آمریکا و مسائلی از این قبیل هم هست بنابراین باید دانست اگر آقای هاشمی یا هر فرد که بخواهد برای حل قضایا برود، در شرایط فعلی به یک توصیه نیست که بگویند ما میگوییم و شما هم به یک توصیه ما عمل کنید بلکه باید راهکار عملی وجود داشته باشد و کمیتههایی تشکیل شود تا مسائل را بررسی کرده و راهحل مرضیالطرفین پیدا شود و یکجانبهگری نباشد. لازمه حل یک مشکل سیاسی، بینالمللی و منطقهای، دارابودن اختیارات است و باید امکانات و ابزاری داشته باشد و تنها رابطه شخصی دو نفر نمیتواند به حل موضوع کمک کند. با درنظر گرفتن این مسائل آقای هاشمی اظهارنظر کردند که وقت زیادی از آن نمیگذرد. او گفت اگر رهبری بخواهند من میروم و معنایش این است که اگر رهبری بخواهند حتماً آقای هاشمی باید اختیارات و ابزاری داشته باشد که بنشینند و مذاکره کنند. چند کمیته تشکیل دهند و اهدافی را تعیین و به راهحلهایی برسند چون الان دیگر مسائل ایران و عربستان مثل گذشته مسائل دوجانبه نیست که میتوانست با صحبتهای آقای هاشمی که رئیسجمهور بودند و اختیاراتی داشتند و دستور ملک عبدا... که پادشاه بود، انجام شود.»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «مذاکره ظریف و کری ورای تهدید تندروها» و «پرونده مبارزه با فساد در ایستگاه فاطمی» اختصاص داد.
· نوبت رسیدگی به پروندههای احمدینژاد
حجت الاسلام علیعسگری، از نزدیکان هاشمی رفسنجانی که این روزها در دانشگاه آزاد اسلامی فعالیت میکند، در واکنش به بررسی پرونده آقای رحیمی خواستار استمرار این رویه تا رسیدگی به پروندههای رییسجمهور سابق شد؛ این نماینده سابق مجلس در صفحه سیاسی روزنامه ایران نوشت«باوجود آنچه امام در رابطه با عمل به قانون مطرح میکردند و رهبر معظم انقلاب نیز بارها بر آن تأکید داشتند متأسفانه در دوره دولتهای نهم و دهم به جهت رفتار فرا قانونی رئیس آن، قانونگریزی به شکل اسفباری به حوزههای مختلف تعمیم داده شد تا حدی که اعمال نظارت قانون برای مجلس به شکل مطلوب میسور نگشت و رسیدگی قضایی برای بسیاری از پروندهها بنا بر مصالحی به تأخیر افتاد و در این میان حاشیه امنی برای برخی دولتمردان به وجود آمد و نتیجه آن شد که نباید میشد.
گذشت زمان
طولانی در مورد رسیدگی به تخلفات افرادی که خط قرمز رئیس جمهوری قبل محسوب میشدند
درصد قابل توجهی از مردم، جوانان و دلسوزان نظام را ناامید کرد و به نظر رسید که
عدالت قضایی دچار چالش شده است.
خوشبختانه با اراده و عزم دستگاه قضایی در ماههای اخیر عدالت در مورد یکی از چهرههای دولت قبل (معاون اول رئیس جمهوری) به اجرا گذاشته و او محکوم به مجازات قطعی شد. به طور نسبی این کار دستگاه قضایی امیدآفرین بود. بسیاری بر این باورند که با مرور گذشته و توجه به هشت سال حاکمیت سیاسی و اجرایی دولتهای نهم و دهم، نظر به قانون شکنیها، حرمتشکنیها، اتلاف منابع و سوء مدیریتهای پیشآمده و پروندههای ارسالی از مجلس و دیگر نهادهای ذیصلاح حقوقی و اشخاص حقیقی به دستگاه قضایی به نظر میرسد فرصت رسیدگی به تخلفات قانونی احمدینژاد فرا رسیده است. خوب است مسئولان محترم قضایی به پروندههای ایشان همانند یک شهروند رسیدگی کنند.»