به گزارش مشرق، از آنجا که امروزه ورزشکاران یکی از محبوب‌ترین چهره‌ها در کشور خود و حتی در سایر کشورها به‌شمار می‌روند، می‌توانند تأثیر گسترده‌ای بر دورنمای دیگر کشورها نسبت به ملت خود داشته باشند. رویدادهای بزرگ ورزشی همچون المپیک‌ها و جام‌های جهانی می‌توانند در معرفی فرهنگ، سیاست و جامعه کشورهایی که این رویدادها را میزبانی می‌کنند و هم چنین رشد روز افزون سطح ورزش بسیار مؤثر باشند و می‌توانند محلی باشند برای تبادلات فرهنگی و سیاسی میان مردم کشورهای مختلفی که برای مشاهده این رویدادها درکشور میزبان گرد هم آمده‌اند.

ورزش زبانی جهانی است که مردم می‌توانند از طریق آن رسانه‌ای برای بیان تمایلات خود پیدا کنند و بدین ترتیب با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. در این خصوص می‌توان به صحبت‌های رئیس جمهور در جمع ورزشکاران اشاره کرد که ورزش تنها در نشاط و سلامت جامعه خلاصه نمی‌شود، هنرهای زیادی دارد وگاهی حتی گره دیپلماسی به دست ورزش باز می‌شود.

به جرأت می‌توان گفت، امروزه ورزش تمامی مرزهای تعریف‌شده همچون نژاد، زبان، دین، مذهب و سطح اجتماعی را در قالب یک‌ چارچوب مشخص از فعالیت‌های بدنی با قوانین واحد و مخصوص به ‌خود درنوردیده و جذابیت‌های آن، ملل مختلف را به تعامل با یکدیگر ترغیب کرده و مفهوم نوینی در عرصه روابط بین کشورها و ملت‌ها را تحت عنوان دیپلماسی ورزشی ایجاد کرده است.

عرصه‌های بین المللی، فرهنگی، ورزشی، اقتصادی و سیاسی، بستری برای نمایش دین و فرهنگ کشورهای مختلف است و در این میان یکی از مهم‌ترین اقشاری که جایگاه ویژه‌ای در دیپلماسی ورزشی به خود اختصاص داده‌اند، زنان­ ورزشکار هستند. در همین رابطه حیدر صادقی، مدیرکل دفتر امور بین الملل وزارت ورزش و جوانان اظهار کرد: زنان ورزشکار ما می‌توانند با حفظ ارزش‌ها و شعائر اسلامی، ورزش پاک و اسلامی و به تبع آن تمدن اسلامی را در دنیا نشان دهند و از این طریق در راستای پیشرفت ورزش، دیپلماسی ورزشی و عمومی قدم بردارند.

تحقق این مهم را می‌توان در تجربه کشور چین مشاهده کرد. چینی‌ها با استفاده از کارکرد ورزش در تغییر نگاه جهانیان به کشور خود موفق بودند و در دنیایی که عموماً چینی‌ها به عنوان توده‌ای انبوه و بی‌روح از مردم با صورت‌های سنگی که یک جور لباس می‌پوشند و با ظاهر ساده مثل ماشین کار می‌کنند شناخته می‌شدند، ملت چین در مراسم افتتاحیه المپیک 2008 با استفاده حیرت‌انگیز از رنگ، نور، آواز، موسیقی و حرکات دسته‌جمعی این تصویر را به کلی عوض کردند.

*حضور بانوان محجبه ورزشکار زیباترین شکل تبلیغ اسلام درمیادین ورزشی

حضور فعال، موفق و مؤثر زنان ورزشکار ایرانی در عرصه‌های بین‌المللی، گواه محکمی بر نقض دیدگاه فمینیست‌ها مبنی بر وجود محدودیت و انزوا برای زنان در اسلام بوده است. از نظر فمینیست‌ها، حجاب در اشکال مختلف خود، در هرحال نماد عینی ستم علیه زنان است؛ لباس محدود کننده، دست و پاگیر و شکلی از کنترل اجتماعی که با قرائتی دینی، موجب انزوا و تنزل پایگاه اجتماعی و سیاسی زنان می‌شود.

آنها حجاب را شمایلی از متفاوت بودن اسلام می‌دانند و به عنوان نماد ظلم علیه زنان مسلمان، آن را مورد نکوهش و انتقاد قرار می‌دهند.

زینب بلورپارسا، کارشناس ارشد مطالعات زنان در این رابطه می‌نویسد: «فمینیست‌های مدرن همواره به حجاب به عنوان عامل بازدارنده موثر در تلاش برای آزادی و برابری و احیای حقوق زن نگریسته‌اند.» این در حالی است که در دین مبین اسلام بر خلاف تفکرات غربی، حضور انسانی زن در جامعه تبلیغ می‌شود و اگر اسلام مخالف حضور اجتماعی زن بود، هرگز حجاب را بر زنان واجب نمی‌کرد. از همین رو حضور زنان ورزشکار محجبه مسلمان در میان توجه تماشاگران مسابقات جهانی از سراسر عالم می‌تواند پیام بلند و رسایی باشد در مقابل دیدگاهی که از سوی فمینیست‌های داخلی و خارجی عنوان می‌شود و همین مسئله، مهم‌ترین و اساسی‌ترین علت هراس و دشمنی غرب از حضور زنان مسلمان محجبه در رقابت‌های جهانی به‌شمار می‌رود.

در طی سه دهه گذشته، بانوان ورزشکار کشور ما موفق شدند با استفاده از پوشش اسلامی، سکوها و مدال‌های رنگینی را در مسابقات مختلف بین المللی کسب کرده و با بیان حقایق دینی و پیام استقلال و آزادی زنان مسلمان که حیا را با هویت خود گره زدند مؤفقیت‌های بسیاری به دست بیاورند و به عنوان راهی برای تبلیغ اسلام در عرصه جهانی نمود پیدا کنند. مقام معظم رهبری دراین خصوص­ درسخنان خود با اشاره به این مضمون اذعان داشتند که: «بانوی ورزشکار با نمایش شخصیت و هویت زن مسلمان ایرانی در میادین ورزشی می‌تواند با حفظ حجاب و حدود دینی، حضوری مقتدر وعزت آفرین داشته باشد»

*لزوم همکاری سازمان های مرتبط با حوزه ورزش جهت تقویت دیپلماسی ورزشی

علی‌رغم موفقیت‌های متعدد ورزشی در عرصه‌های مختلف بین‌المللی، به نظر می‌رسد ساز و کار مشخصی برای بهره‌گیری از دیپلماسی ورزش در کشور وجود ندارد. به گفته حمیدرضا صدر، کارشناس مسائل ورزشی، دیپلماسی ورزش، هم در نهادهای متولی سیاست خارجی و هم در حوزه مدیریت ورزشی عملا وجود خارجی ندارد و انفعال دستگاه دیپلماسی کشورمان در این حوزه دیده می‌شود.

این در حالی است که بانوان وزرشکار شناخته شده کشورمان می‌توانند زمینه ساز ارتباطات فرهنگی و اجتماعی بین کشور ما و دیگر کشورها باشند و در این مسیر بارعایت اخلاق ورزشی در راستای تقویت دیپلماسی ورزشی فعالیت کنند و از این ظرفیت در راستای تعاملات ایران با دیگر کشورها و هم چنین توسعه ورزش بانوان در سطح داخلی و بین المللی استفاده کنند. اما متاسفانه این افراد کمتر مورد توجه دستگاه‌های اجرایی ما قرار گرفته‌اند که شاید بخشی از این ضعف به نبود سازوکارهای ارتباطی با دیپلماسی­رسمی، بازمی­گردد.

به نظر می رسد یکی از سازوکارهای مناسبی که می‌تواند در دیپلماسی ورزشی مطرح شود، تدوین خط مشی‌ها و برنامه‌های مشترک میان دستگاه‌های اجرایی مرتبط با حوزه ورزش و نهادهای متولی سیاست خارجی کشور و تشکیل شورای هماهنگی امور بین الملل بین دستگاهی در حوزه ورزش باشد.

در این راستا عبدالمهدی نصیرزاده متخصص حوزه مدیرت ورزشی استفاده از ظرفیت‌های علمی در عرصه بین الملل و تعامل سازمان‌های ورزشی با دستگاه‌های سیاسی کشور را در توسعه دیپلماسی ورزشی موثر می‌داند و معتقد است با تشکیل کارگروهی شامل وزارتخانه‌هایی هم‌چون وزارت خارجه و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نهادهای ورزشی مثل کمیته ملی المپیک، وزارت ورزش و جوانان و سایر سازمان‌هایی که در کشور فعالیت‌های بین‌المللی فرهنگی یا سیاسی انجام می‌دهند، می‌توان کمک شایانی به این امر مهم در کشور کرد.

در پایان باید خاطر نشان کرد که دیپلماسی ورزشی نقش اساسی در حفظ هویت فرهنگی و غرور ملی در عرصه‌های بین المللی برعهده دارد و موضوع ورزش به می‌تواند به عنوان راهکاری فرهنگی و سیاسی در راستای موفقیت زنان ورزشکار در داخل و خارج کشور به کار گرفته شود.

منبع: باشگاه خبری توانا