به گزارش مشرق، در حالی که 22 تیر ماه سالگرد اعلام توافق ایران و 5+1 در ژنو است، روزنامه
نیویورک تایمز نوشت: یک سال از توافق هستهای میان ایران و پنج قدرت
هستهای جهان میگذرد. این توافق به طور اساسی توانایی ایران برای تولید
ماده قابل انشقاق که ترکیبات کلیدی برای ساخت یک بمب هستهای است را محصور
کرده و بالطبع جهان را هم امنتر ساخته است.
آژانس که مسئول نظارت بر
فعالیتهای هستهای ایران است میگوید از ژوئیه گذشته که توافق به امضا
رسید تاکنون ایران همانگونه که از او خواسته شده بود دو سوم از تعداد 19
هزار سانتریفیوژ موجود در انبارهایش را که تحت نظارت آژانس قرار دارد را از
میان برداشته است.
همچنین، تمام ماده اولیه هستهای را از نیروگاه «فردو»
که زمانی سری بود از میان برداشته است. ایران ضمن آن؛ موجودی انبار
اورانیوم غنی شده خود شامل 12 هزار کیلوگرم اورانیوم با خلوص 5 درصد را هم
کاسته است و آن را به 300 کیلوگرم رسانده است که خلوص آن به بیشتر از 3/67
درصد نمیرسد.هسته مرکزی رآکتور آب سنگین «اراک» هم با سیمان پر شده است.
این روزنامه نوشت: هدف غایی از این محدودیتها این است که چنانچه ایران
تصمیم بگیرد به اندازه کافی ماده قابل انشقاق تولید کند که با آن بتواند یک
سلاح هستهای بسازد؛ این روند با توافق بدست آمده برای ایران حداقل یک سال
طول کشد. اما اگر این توافق بدست نیامده بود؛ این مدت زمان برای ایران فقط
به دو تا سه ماه زمان نیاز داشت.
این روزنامه آمریکایی افزود: اما در
مقابل همه این اجابتهای ایران از توافق؛ تهران هنوز طعم شیرین مزایای
اقتصادی توافق را نچشیده است. این مشکل موقعیت اصلاحطلبانی مانند «حسن
روحانی» رئیس جمهور را بشدت تضعیف کرده است.
روزنامه آمریکایی نوشت:
ایران میزان صدور نفت خود را به دو برابر افزایش داده و آن را به 2 میلیون
بشکه در روز رسانده، امان هنوز آن سطح از سرمایهگذاری خارجی که روحانی قول
آن را داده بود دریافت نکرده است. تحریمهای بینالمللی از میان برداشته
شده اما اکثر تحریمهای آمریکا مرتبط با برنامه هستهای ایران پابرجاست از
قبیل ممنوعیت دسترسی به دلار.
این ممنوعیت کار ایران را برای معامله کردن و
قرارداد بستن فوقالعاده سخت کرده است ضمن آنکه بانکهای خارجی را هم که
از خطر کردن گریزانند ناگزیر ساخته است از تجارت با ایران چشمپوشی کنند و
از این بابت بشدت عصبانیاند.
این روزنامه نوشت: آنچه که مهم است این
است که ایران مزایای عمل به تعهداتش را لمس کند. ایران این توانایی را دارد
که با بهره بردن از گسترش روابطش با آمریکا و سایر قدرتهای بزرگ جهان
نقشی سازندهتر در سایر موضوعات ایفا نماید به خصوص در مورد بحران سوریه که
آنجا تهران از «بشار اسد» رئیس جمهور این کشور حمایت به عمل میآورد.
ایران بابت آزمایش موشکهای بالستیکش و همچنین بابت کارنامهاش در مورد نقض
حقوق بشر و نیز کمک به گروههای تروریستی، همچنان از جانب آمریکا هدف
تحریم قرار دارد. با احتساب این دستاوردها و مخاطرات کار؛ ابرهای تردید
برفراز آسمان توافق سایه افکنده است و معلوم نیست آیا این توافق میتواند
تا پایان راه پایدار بماند یا نه.