سرویس جهان مشرق - ادلب استانی در شمال جمهوری عربی سوریه است. مساحت این استان ۶۱۰۰ کیلومتر مربع است. ادلب از شمال به لواءاسکندرون و ترکیه، ازجنوب به حماه، از مغرب به استان لاذقیه و از مشرق به استان حلب محدود می گردد. این شهر از جمله شهرهایی است که در چندروز اخیر در رسانه های ترکیه محور اصلی بحث های سیاسی بوده است.
در همین راستا سیدعلی قائم مقامی کارشناس مسائل ترکیه در گفت و گو با مشرق با اشاره بر اهمیت ادلب گفت: همانگونه که در خبرها و منابع گفته میشود گروههای مختلف تکفیری که از حلب و سایر مناطق سوریه راندهشدهاند به همراه خانوادههایشان در شهر ادلب جمع شدهاند . حاکمیت کامل این شهر در دست گروه تکفیری جبهه النصره یا تحریرالشام که از نیروهای وابسته به القاعده است قرار دارد.
البته گروههایی مانند (احرارالشام ، جیش الاسلام ، .... )که در جنگ با نیروهای دولتی سوریه ، روسیه ، حزبالله ، و نیروهای تحت رهبری ایران از مناطق مختلف سوریه بخصوص حلب راندهشدهاند هم در این شهر جمع شدهاند . ترکیه این گروههای تکفیری و تروریستی را بهعنوان نیروهای مسلح مخالف دولت قبول دارد و از این گروههای تکفیری حمایت کامل به عمل میآورد .
درواقع ترکیه از جبهه النصره و احرارالشام ، جیش الاسلام و ... بهعنوان گروههای سنی مسلمانِ مخالف دولت بشار اسد نام میبرد و اعتقاد دارد که همگی این گروهها بهمانند برادرهای مختلفی هستند که در کنار هم میجنگند و هیچ فرقی هم با یکدیگر ندارند.
البته سایر نیروها و گروههای تروریستی چه از داخل سوریه، و چه نیروهای تروریستی که از خارج از خاک سوریه وارد خاک این کشور شدهاند همگی در ادلب جمع شدهاند و ترکیه بهطور کامل از این شهر و نیروهای داخل آن حمایت میکند .سه محور اصلی در ادلب وجود دارد. محور ترکیه ، محور آمریکا نیروهای کرد تحت حمایت این کشور و محور ارتش سوریه و متحدان سوریه ( روسیه، ایران، حزبالله) که این سه محور بر روی مسئله ادلب کار میکنند.
مسئله ادلب در نشست آستانه هم موردبحث و بررسی قرار گرفت و شهر ادلب بهعنوان منطقه کم تنش اعلام شد که چهارمین منطقه کاهش تنش محسوب میشود. کشور ترکیه مخالف عملیات نظامی در ادلب برای پاکسازی این شهر از گروهای تکفیری و تروریستی است.
ارتش سوریه ، روسیه ، حزبالله و ایران اعتقاد دارند که گروهای مسلح ساکن در شهر ادلب سوریه (جبهه النصره یا تحریرالشام ،احرارالشام ، جیش الاسلام ، .... )، تروریست هستند و باید خلع سلاح شوند و یا این منطقه را ترک کرده و یا در درگیریهای پاکسازی به هلاکت برسند. از طرفی دیگر آمریکا که از حزب دمکرات سوریه ( کردهای سوریه و سنیهای مخالف دولت سوریه ) حمایت میکند سعی دارد تا ادلب را با کمک این نیروها از وجود تروریستهای تکفیری پاکسازی کرده و آن را به اشغال خود دربیاورد وکریدور "کردی" را تا مرز مدیترانه برساند که ترکیه با این مسئله بهشدت مخالفت میکند و مخالف این اقدام آمریکاست .
ترکیه نسبت به کمکهای نظامی آمریکا به حزب دمکرات کردستان سوریه ، که سه هزار تریلر سلاح و تسلیحات نظامی است بهشدت معترض است ولی از طرف دیگر پایگاههای نظامی خود را در اختیار آمریکا قرار داده است تا در عملیات نظامی امریکا و ائتلاف علیه داعش از آنها استفاده کند . این در حالی است که ترکیه بهشدت از سیاستهای آمریکا در سوریه امریکا انتقاد میکند و میگوید: ایالاتمتحده امریکا قصد دارد "کریدور کردی تروریستی را تا لب مرز دریای مدیترانه ایجاد کند" ولی هرگز مانع استفاده ایالاتمتحده امریکا از پایگاههای نظامی ترکیه نمیشود.
از طرفی دیگر عفرین زیر نظر اتحاد حزب دمکراتیک کردهای سوریه که تحت حمایت روسها هستند اداره میشود و بهنوعی میتوان گفت: که این منطقه خودمختار است. رجب طیب اردوغان اعلام کرده بود که ما به هر طریقی که بتوانیم جلو این کریدور کردی (پ ی د PYD ) را که قصد دارند تا لب سواحل مدیترانه امتداد پیدا کنند خواهیم گرفت و با عملیات نظامی وارد عفرین خواهیم شد. ولی برای انجام این کار ترکیه باید وارد مذاکره با روسیه و ایران شود . درواقع ترکیه با حمایت از گروههای تروریستی مستقر در ادلب سعی دارد تا عامل و ابزار فشاری برای چانهزنی با محور ارتش سوریه ، روسیه ، ایران و حزبالله داشته باشد و اهرم فشاری برای نفوذ و تأثیرگذاری در آینده سوریه و تعین سرنوشت بشار اسد کسب نماید.
ترکیه با انجام عملیات "سپر فرات" در داخل خاک سوریه از منطقه عزاز و جرابلس تا الباب، نیروهای ارتش آزاد سوریه را موردحمایت خود قرار داده و ارتش آزاد سوریه و ارتش ترکیه را در این مناطق مستقر کرده است. لیکن تحولات سوریه بیانگر این مسئله است که ارتش سوریه با کمک همپیمانان خود یعنی حزبالله لبنان، ایران و روسیه ، مناطق بسیار زیادی را از دست تروریستهای تکفیری آزاد کرده و تحت کنترل خود گرفته است و تا مرزهای عراق این پیشروی ادامه داشته است.
درواقع سرنوشت سوریه را کشورهای ایران ، روسیه و سوریه و ایالاتمتحده امریکا و ترکیه تعیین خواهند کرد ولی در اجلاس آستانه عمده محور غالب، ایران ترکیه و روسیه بود که منطقه کاهش تنش را در منطقه ادلب اعلام کرد. مسئله ادلب هم تنها با حضور و هماندیشی سه کشور ایران ترکیه و روسیه قابلحل است، چراکه اگر محور ارتش سوریه ، ایران ، حزبالله و روسیه بخواهند ادلب را با حمله نظامی آزاد نمایند؛ در این صورت نیروهای تروریستی تکفیری ناچار به مقابله و درگیری خواهند شد که درنهایت همگی آنها به هلاکت خواهند رسید و یا ناگزیر باید از این شهر فرار کنند و به خاک ترکیه پناهنده شوند که باز در این صورت، ترکیه با موج جدیدی از بحران پناهجویان روبرو خواهد شد . حضور این پناهجویان تکفیری در خاک ترکیه باعث بروز مسائل امنیتی گردیده و امنیت شهروندان ترکیه را به مخاطره خواهد انداخت.
درنتیجه ترکیه سعی دارد از ایجاد کریدور کردی که ایالاتمتحده آمریکا امید در تشکیل و امتداد آن تا دریای مدیترانه را دارد، جلوگیری کند که در این مسیر به همکاری، وجود و حضور ایران و روسیه در حلوفصل این مسئله نیاز مبرم دارد؛ فلذا مسئله ادلب میتواند در آینده باعث ایجاد تنش و تضاد شدیدی میان محور ضد ترور (ایران ، سوریه ، حزبالله و روسیه ) و ترکیه با آمریکا شود؛ چراکه حضور و نفوذ ایالات متحده آمریکا در این منطقه غیرقانونی و مضر برای امنیت کل منطقه و به ویژه تر کیه است .