سرویس جهان مشرق- برای مخاطبان مشرق که طی سه و نیم سال گذشته پیگیر «سلسله گزارش‌های تحلیلی - میدانی سوریه» بوده‌اند، از تحولات میدانی در جبهه‌های «حلب، دمشق، قنیطره و ادلب» گزارش‌هایی تهیه شده است که در ادامه می‌خوانید. 

با گذشت چند روز از شکست عملیات "عمر سراقب" ائتلاف گروه های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد برای شکستن محاصره محلات بخش شرقی شهر حلب عملیات معکوس نیروهای دولتی سوریه و گروه های هم پیمان آنها (حزب الله، مستشاران نظامی ایرانی، مجاهدین عراقی، لشگر سرافراز و خط شکن فاطمیون) برای عقب راندن آنها از منطقه غربی شهر حلب ادامه دارد. از عصر روز گذشته صدها رزمنده محور مقاومت حملات شدیدی را برای سیطره بر مجتمع 1070 واحدی و مدرسه الحکمه آغاز کردند که با موفقیت کامل همراه بوده است. 

این مناطق در جریان هجوم دو ماه پیش تروریستها به محله راموسه از کنترل نیروهای ارتش سوریه خارج شده بود. آنچه موجب تسهیل سیطره بر این دو منطقه حساس شد بازپسگیری ارتفاعات مشرف بر آنها شامل تل الموته و تله الرخم بود که موجب قطع مسیر تدارکاتی و نقل و انتقال نیرو و سلاح برای تروریستهای مستقر در مجتمع 1070 و مدرسه الحکمه گردید. با سیطره بر مدرسه الحکمه موج حملات رزمندگان ارتش سوریه و هم پیمانان آن متوجه مواضع تروریستها در مناطق جدید شامل راشدین 5 و 4، ضاحیه الاسد، منیان شده است. بر اساس اطلاعات دریافتی هدف فرماندهان در مرحله نخست سیطره بر راشدین 5 می باشد. 

به گزارش مشرق در صورت موفقیت راشدین 4 عملا از نظر نظامی ساقط شده خواهد بود و عملیات سیطره بر آن تسهیل خواهد شد. در صورت سیطره بر راشدین 4 مواضع تروریستهای تکفیری در ضاحیه الاسد و منیان نیز از نظر نظامی ساقط شده خواهد بود چرا که کلیه مسیرهای تدارکاتی انها با خطوط عقبه بطور کامل قطع خواهد شد و صدها تن از نیروهای آنها در محاصره قرار گرفته و راهی بجز مرگ یا تسلیح پیش روی خود نخواهند داشت. طی عملیات روز و شب گذشته 4 تروریست تکفیری نیز به اسارت در آمده اند. در همین راستا هواپیماهای روسی و سوری طی ساعات اخیر مواضع، خطوط تدارکاتی، انبارهای سلاح و مراکز تجمع گروه های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد را در شهرکها و روستاهای بخش شرقی استان ادلب و حاشیه غربی شهر حلب را هدف حملات شدید هوایی و موشکی خود قرار داده اند. 

منابع نزدیک به تروریستها از عبارت (غرب حلب و شرق ادلب در آتش بمباران می سوزد" برای توصیف اوضاع میدانی این مناطق استفاده کرده اند. "سراقب، خان العسل، كفرناها، معراته، اوروم الکبری، اوروم الصغری، اتارب، دارعزه، راشدین 4 و 5" کانون این حملات هوایی هستند. عموم این مناطق طی ماه های اخیر بطور کامل از سوی القاعده از ساکنین غیرنظامی تخلیه و به مقرهای بزرگ نظامی تبدیل شده اند. ظاهرا شب گذشته تروریستهای القاعده قصد انتقال دو کاروان سلاح و نیرو از شرق استان ادلب به مناطق غربی شهر حلب را داشتند که توسط یگان های پهپادی محور مقاومت رصد و مورد حملات شدید قرار گرفته اند که به نابودی هردو کاروان و وقوع تلفات و خسارات شدید منجر گردیده است.

تلفات و خسارات گسترده مالی، انسانی و تسلیحاتی تروریستها طی نبردهای یک هفته اخیر با ارتش سوریه موجب نابودی بخش مهمی از توان نظامی آنها در منطقه حلب شده است. تصاویر بدست امده از دوربین های همراه گروه موسوم به انغماسیون (نیروهای ویژه خط شکن القاعده و ارتش آزاد در حمله ناکام به مجتمع 1070 واحدی و ضاحیه الاسد نشان می دهد که چگونه در کمین نیروهای حزب الله، مستشاران نظامی ایرانی و ارتش سوریه قرار گرفته و همگی تار و مار شده اند. بنابر آخرین گزارشها در عملیات نیروهای حزب الله و ارتش سوریه منطقه ضاحیه الاسد نیز آزاد و بطور کامل پاکسازی شده است.

منابع اطلاعاتی روس از پیغام سری رهبران شبکه القاعده خطاب به برخی کشورهای عربی حوزه خلیج فارس مانند عربستان سعودی، قطر و امارات خبر داده اند که طی آن درخواست ارسال پول و تجهیزات جدید نظامی به سوریه برای جلوگیری از پیشروی های گسترده ارتش این کشور در محورهای غربی و شمالی حلب شده اند. این درخواستها در حالی صورت گرفته که ائتلاف آمریکایی مبارزه با تروریسم یکی از اهداف خود را شناسایی و نابودی شبکه های حمایت مالی از گروه هایی همچون داعش و القاعده عنوان کرده اما تعمدا از برخورد با کشورهای حامی تروریسم تکفیری در این زمینه خودداری می کند.

از سوی دیگر ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه با اشاره به حمایت کامل این کشور از دولت سوریه در عرصه مبارزه با تروریسم بر گسترش حمایت های نظامی، سیاسی و مستشاری از آن تاکید کرد. وی ابراز امیدواری کرد که پس از تغییرات در دولت آمریکا و با روی کار آمدن دونالد ترامپ روند گفتگوها برای حل سیاسی پرونده بحران سوریه و مبارزه علیه گروه های تروریستی تکفیری بین المللی فعال در این کشور شتاب بیشتری بگیرد. همزمان، دیمیتری پسکوف سخنگوی ریاست جمهوری روسیه نیز ابراز امیدواری کرد که روابط با ایالات متحده آمریکا که بر سر برخی پرونده های منطقه ای از جمله اوکراین، عراق و سوریه دچار تنش شده با روی کار آمدن دونالد ترامپ بهبود یابد. 

پیش از این و در جریان تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ با ستایش از نقش روسیه و بشار اسد رئیس جمهور سوریه در عرصه مبارزه با داعش و القاعده آن را در راستای منافع آمریکا دانسته بود. منابع رسانه ای روس از آماده باش کامل ناوگان روسی مستقر در بنادر طرطوس و لاذقیه سوریه برای مشارکت در عملیات پاکسازی غرب و شرق حلب خبر داده اند. روزنامه "گازتا" چاپ مسکو با انتشار مطلبی از استقرار ناو هواپیمابر ادمیرال کوزنتسوف ارتش روسیه در بندر طرطوس سوریه خبر از آماده سازی موشکهای کالیبر برای هدف قرار دادن مواضع تروریستها در داخل و خارج شهر حلب داده است. 

گفته می شود این ناو هواپیمابر فرماندهی ارشد نیروهای هوایی، زمینی و دریایی روسیه در خاک سوریه را بر عهده گرفته و بانک اهداف تعیین شده از سوی یگان های پهپادی محور مقاومت در اختیار آن برای حملات گسترده قرار گرفته است. روز گذشته هواپیماهای سوخو 33 مدرن روسی نیز نخستین پروازهای شناسایی و رزمی خود را در آسمان سوریه آغاز کرده و برای مشارکت در عملیات علیه تروریستهای تکفیری آماده شده اند. ناو کوزنتسوف حداقل 25 فروند هواپیمای رهگیر و بمب افکن به همراه بالگردهای تهاجمی مدرن وارد پایگاه های نظامی مختلف ارتش سوریه در سراسر این کشور کرده است. 

به گزارش مشرق، همزمان با پیشروی های میدانی ارتش سوریه و گروه های هم پیمان در محور غربی حلب موشک باران و خمپاره باران محلات مسکونی و امان عمومی مناطق تحت سیطره نیروهای دولتی از سوی گروه های تروریستی تکفیری معروف به "معارضان میانه رو!" بصورت گسترده ای ادامه دارد. روز گذشته شهرک دانشگاهی و مدرسه ابتدایی مستقر در محله حلب الجدیده این شهر هدف 11 موشک کاتیوشای شلیک شده از سوی گروه های احرارالشام (القاعده) و الجبهه الشامیه (ارتش آزاد) قرار گرفته که طی آن 6 دانشجو و دانش آموز شهید و 20 تن دیگر بشدت زخمی شده و خسارات مالی گسترده ای به ساختمان های اداری وارد آمده است. 

این حملات با استفاده از محموله های موشک کاتیوشای خریداری شده از سوی عربستان سعودی و ترکیه صورت گرفته که ماه گذشته از بلغارستان و اوکراین بنام تجهیز ارتش های ترکیه و عربستان دریافت شده و از طریق مرز زمینی ترکیه با استان ادلب سوریه وارد منطقه غربی حلب شده است. بنابر آمارهای منابع بیمارستانی شهر حلب طی یک هفته گذشته 100 شهروند غیرنظامی در حملات موشکی گروه های معتدل و میانه روی مورد حمایت آمریکا و برخی کشورهای منطقه جان خود را از دست داده اند. 

همزمان با درگیری ها در محور غربی شهر حلب محور شرقی شهر نیز آبستن تحولات میدانی ویژه ای است. ارتش سوریه با حمایت مستشاران نظامی روس در حال آماده شدن برای آغاز پیشروی سریع به سمت شهر باب در شمال شرقی این شهر از دو محور می باشد. صدها نیروی نظامی تازه نفس از بسیج مردمی و گارد ویژه ریاست جمهوری به همراه دست کم 50 دستگاه تانک تی 72، تی 80 و تی 90 در پایگاه هوایی کویرس حلب مستقر شده و در انتظار اعلام ساعت صفر از سوی فرماندهان می باشند. مواضع داعش در شهرکها و روستاهای اطراف شهر باب بصورت منظم از سوی واحدهای موشکی و بالگردها و هواپیماهای نظامی سوری - روسی در حال بمباران هستند. 

روز گذشته نیروهای کرد سوری اجساد 94 تن از سربازان و افسران ارتش سوریه را در محوطه فرودگاه نظامی منغ واقع در شمال استان حلب این کشور کشف کردند. بنابر این گزارش، عملیات تفحص پیکر این شهدا با همکاری مشترک ارتش سوریه و شبه نظامیان کرد صورت گرفته و پیکرهای کشف شده ابتدا به بیمارستان نبل و الزهرا و از آنجا به بیمارستان نظامی "تشرین" در شهر دمشق منتقل گردیده است. به گفته یک منبع نزدیک به ارتش سوریه یکی از سربازان نجات یافته از فاجعه کشتار نظامیان فرودگاه منغ حلب بنام "علاء" محل دقیق سه گور دسته جمعی در محوطه غربی آن را به مسئولان نشان داده و پس از جستجو اجساد شهدای ارتش سوریه کشف شده است. 

قبر نخست در مجاورت درب اصلی فرودگاه، قبر دوم در کنار مخزن آب آشامیدنی و قبر سوم در مجاورت آشیانه های هواپیماهای این فرودگاه قرار داشته است. این نظامیان که بر اساس کارتهای هویت کشف شده از کلیه طوائف مذهبی (اکثرا شهدا اهل سنت هستند) و استان های مختلف این کشور در جریان هجوم بربرگونه ائتلاف دو گروه تروریستی تکفیری "ارتش آزاد و القاعده" به فرودگاه منغ در سال 2013 در راه دفاع از این مقر مهم نظامی به شهادت رسیده بودند. گفته می شود عملیات هجوم به فرودگاه نظامی منغ از سوی سازمان اطلاعات ترکیه طراحی شده بود.

در این عملیات شبه نظامیان ترکیه ای و چچنی تبار برای نخستین بار در قالب گروه های لواء الفتح، لواء التوحید، لواء عاصفه الشمال، لواء سیوف الشام، کتائب البراق و تحت فرماندهی "ابوعمر الچچنی"  نوک پیکان تهاجم به آن را تشکیل می دادند و پس از 250 روز نبرد و محاصره شدید موفق به اشغال آن شدند. طی حمله به این مقر نظامی تنها طی یک عملیات انتحاری بیش از 6 هزار کیلو (شش تن) مواد منفجره علیه مواضع مدافعان آن استفاده شد. فرودگاه نظامی منغ در 35 کیلومتری شمال شهر حلب سوریه و در نزدیکی مرزهای ترکیه قرار دارد. این فرودگاه محل استقرار یگان های بالگردی ارتش سوریه بوده است. 

با گذشت تنها 24 ساعت از عملیات سیطره و پاکسازی مجتمع 1070 واحدی شهر حلب از سوی ارتش سوریه و هم پیمانان آن صدها خانوار از ساکنین این منطقه با مساعدت نیروهای امنیتی سوری به خانه و کاشانه خود بازگشتند. دستگاه های راهسازی اقدام به گشودن خاکریزها و سنگرهای ایجاد شده توسط تروریستهای تکفیری در معابر این شهرک کرده و "حسین دیاب" استاندار حلب نیز بر روند خدمات رسانی به ساکنین این منطقه نظارت مستقیم دارد. با ورود خانوارها به این شهرک مشخص شد که برخلاف ادعاهای تروریستها در ابتدای هجوم به آن بیش از 7500 نفر غیرنظامی در این منطقه ساکن بوده و هدف موشکبارانهای تروریستهای میانه روی مورد حمایت آمریکا، ترکیه، عربستان سعودی و قطر قرار گرفته بودند. 

همزمان با آشکار شدن آثار شکست تروریستها در عرصه های میدانی غربی شهر حلب طی نبردها با نیروهای دولتی سوریه منابع اطلاعاتی روس از اعلام آمادگی دو گروه "جبهه انصار دین و فیلق الشام" وابسته به القاعده و ارتش آزاد برای مشارکت در طرح آتش بس فراگیر در محلات شرقی شهر حلب خبر داده اند. بنابر این گزارش، دو گروه مذکور اخیرا طی مذاکراتی با طرف روسی خواستار برگزاری جلسه ای با مشارکت نمایندگان عربستان سعودی و ترکیه برای برقراری آتش بس در شرق شهر حلب شده و بر ضرورت تضمین این طرح از سوی روسیه و دولت سوریه تاکید کرده اند. گفته می شود نمایندگان دولت سوریه تنها راه پیش روی گروه های تروریستی تکفیری را تخلیه شرق حلب و انتقال به استان ادلب عنوان کرده اند. 

پیشنهاد آتش بس از سوی این گروه ها در حالی است که اولا  توانایی نظامی و ذخائر مهمات آنها پس از سه ماه محاصره در شرق حلب تا حد زیادی تحلیل رفته، ثانیا انتشار اخباری مبنی بر آغاز قریب الوقوع دور جدید عملیات پاکسازی این محلات از سوی محور مقاومت با مشارکت روسیه موجب وحشت آنها شده و ثالثا تعیین پیش شرط حضور نمایندگان ترکیه و عربستان سعودی در مذاکره صلح در حالی است که اصولا این دو کشور جایگاه و صلاحیت هیچگونه مشارکت در روند مذاکرات میان دولت سوریه و گروه های مسلح را ندارند چرا که خود حامی اصلی تروریستها در این کشور هستند.

به گزارش مشرق، گروه های تروریستی تکفیری زیر مجموعه القاعده و ارتش آزاد از روز گذشته عملیاتی را در استان قنیطره علیه مواضع نیروهای ارتش و بسیج مردمی سوریه آغاز کرده اند. نام این عملیات "لهیب حرمون" بوده و هدف از آن سیطره بر شهرک الحضر می باشد. شهرک الحضر دارای بافت مذهبی درزی نشین می باشد و طی دو سال گذشته و پس از رد درخواستهای مکرر گروه های تکفیری برای همکاری همواره در معرض حملات آنها بوده است. دولت سوریه از طریق برخی افسران ارشد درزی تبار ارتش مانند سرتیپ عصام زهر الدین فرمانده دلاور لشکر 104 نیروی مخصوص مستقر در دیرالزور و برخی شخصیتهای مقاومت لبنان اقدام به آموزش و تسلیح ساکنین منطقه کرده و گروهی از افسران ارتش سوریه به همراه واحدهای توپخانه، موشکی و ضد زره را در منطقه مستقر کرده است. 

روز گذشته به محض آغاز عملیات هجومی تروریستها از منطقه بیت جن و مزارع اطراف آن به محور شرقی شهرک الحضر بالگردهای نظامی ارتش در آسمان منطقه حضور یافته و 20 بشکه انفجاری را بر روی مواضع تروریستهای تکفیری پرتاب کرده اند. همزمان رزمندگان گردانهای سوم فوج (هنگ) الجولان نیز پس از ساعتها نبرد شدید از پیشروی تروریستها در محور شرقی جلوگیری بعمل آوردند. گفته می شود فرماندهی ارشد تروریستهای مهاجم بر عهده گروه تروریستی تکفیری بین المللی "احرارالشام وابسته به القاعده" بوده است. بنابر آمارهای اولیه میزان تلفات تروریستها حدود 100 نفر کشته و زخمی بوده که رسانه های آنها به هلاکت 9 تن از عناصر خود شامل دو تن از فرماندهان قدیمی احرارالشام بنام های "ابو لقمان دبابة و ابو جواد جباتا" اعتراف کرده اند. اجساد 5 تروریست در اختیار نیروهای دولتی سوریه قرار دارد.

هدف تروریستها از این عملیات کاهش فشار نظامی ارتش سوریه بر گروه های تکفیری محاصره شده در منطقه خان الشیح واقع در غوطه غربی دمشق (که در مرز پایتخت سوریه با استان قنیطره قرار دارد) و شکستن محاصره مواضع خود در منطقه بیت جن از طریق بازگشایی مسیر ارتباطی میان آن با شهرک جباتا الخشب (تحت سیطره القاعده) عنوان شده است. طی 24 ساعت گذشته و پس از شکست تروریستهای القاعده و ارتش آزاد در هجوم به شهرک الحضر و تلفات سنگین وارد آمده به آنها اقدام به گلوله باارن شدید توپخانه ای  و خمپاره باران منازل ساکنین آن کرده اند که حداقل 9 شهید و 17 زخمی برجای گذاشته است. 

از جمله گروه های مشارکت کننده در این هجوم میتوان به احرارالشام، جبهه النصره و الویه الفرقان اشاره کرد. در تحولی دیگر و همزمان با شکست تروریستها در نبرد علیه نیروهای بسیج مردمی سوریه مستقر در شهرک الحضر، هواپیماهای ارتش اسراییل اقدام به بمباران مقر توپخانه ارتش سوریه مستقر در تپه (تل) الشعار" قنیطره کرده اند که طی آن یک عراده توپ 130 میلیمتری منهدم و خسارات مالی به برخی ساختمانهای اداری پادگان نظامیان سوری وارد آمده است. 

این هفتمین تجاوز نظامی اسراییل طی ماه های گذشته در حمایت از عملیات های القاعده در منطقه قنیطره می باشد. پیش از این ارتش سوریه با استقرار سامانه های اس 200 در دمشق به اسراییل هشدار داده بود که در صورت تجاوز مجدد نسبت به ساقط کردن هواپیماهای اسراییلی متجاوز به آسمان سوریه اقدام خواهد کرد. به گفته کارشناسان هواپیماهای اسراییلی در تجاوز دیروز از فراز مطقه جولان اشغالی دو موشک به سوی پایگاه توپخانه ارتش سوریه شلیک کرده اند. 

منابع میدانی در دو شهر شیعه نشین و محاصره شده فوعه و کفریا گزارش کرده اند که گروه های تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد دور جدیدی از موشک باران محلات مسکونی این دو شهر را آغاز کرده اند. بنابر این گزارش، طی یک هفته گذشته در گلوله باران های شدید این دو شهر که بیش از 50 هزار سکنه غیر نظامی را در خود جای داده اند بیش از 20 نفر زخمی شده و خسارات گسترده ای به منازل ساکنین آنها وارد آمده است. این دو شهر از یکسال و نیم پیش تا کنون در محاصره مشترک دو گروه تروریستی تکفیری القاعده و ارتش آزاد قرار داشته و تلاش های تروریستها برای سیطره بر این دو شهر با مقاومت جوانان شیعه ناکام مانده است. به گفته شاهدان عینی قحطی و گرسنگی در کنار عدم وجود ذخائر دارویی جان ساکنین این دو شهر را بشدت تهدید می کند صدها تن از شهروندان در فوعه و کفریا نیازمند درمان در بیمارستان های مجهز هستند اما تروریستها اجازه خروج آنها را نمی دهند.