به گزارش گروه جهاد و مقاومت مشرق، کتاب «پویهی پایداری» به اهتمام علیرضا کمری؛ تألیف و توسط سورهی مهر چاپ و منتشر شد.
نقش مولف در این کتاب، بازشناسی، گردآوری، گزینش و چینش مقالات، کوتهنوشتهها، سخنرانیها و یادداشتهایی است که مولف و موتضی سرهنگی و هدایتالله بهبودی دربارهی ادبیات مقاومت/ پایداری، ادبیات انقلاب اسلامی، ادبیات جنگ و ادبیات دفاع مقدس گفته یا نوشتهاند.
البته این سخن به معنای آن نیست که کتاب مذکور صرفاً بازچاپ مطالب پیشتر منتشر شده است، بلکه گزینش و چینش آنها در کنار هم (بهویژه براساس تاریخ انتشار)، دستکم، از دو وجه حائز اهمیت است: وجه اول، ناظر است بر سیر پیدایی و رشد موضوعات و مسئلهها در پنج حوزهی یاد شده و وجه دوم، برمیگردد به جایگاهی که میتوان برای این کتاب قائل شد هم از حیث پرکردن نسبی خلأ مباحث نظری در این حوزههای پنجگانه، هم از حیث تأمین منبع برای دانشجویان رشتههای ادبیات پایداری و ادبیات دفاع مقدس.
برای کسانی که علاقهمندند اطلاعات دقیقتری دربارهی محتوای کتاب «پویهی پایداری» بدانند، تفکیک مطالب کتاب به حوزههای ذیل مفید مینماید:
در حوزهی ادبیات بماهو ادبیات:
بازشناسی مهمترین کارکردهای ادبیات درخصوص گذشته، حال و آیندهی ملتها؛ برشماری ضرورتهای تکریم ادبیات و تأثیر آن بر تقویت سرمایهی معنوی جامعه؛ معرفی برخی از مهمترین عوامل مؤثر در ناهمپایی ادبیات با عمران اجتماعی در ایران؛ تأثیر خوبنویسی و درستنویسی بر ارتقای آفرینشهای ادبی.
در حوزهی ادبیات مقاومت:
چیستی ادبیات مقاومت؛ چرایی ریشهداری ادبیات مقاومت در گفتمان اسلام شیعی؛ بررسی پیشینهی ادبیات مقاومت در ادبیات فارسی؛ بازشناسی ویژگیها و کارکردهای ادبیات مقاومت؛ چگونگی رشد و گسترش ادبیات مقاومت از بعد از وقوع انقلاب اسلامی و بهویژه جنگ هشتساله؛ تعیین نسبت میان ادبیات مقاومت و ادبیات انقلاب اسلامی (از یکسو) و ادبیات دفاع مقدس (از سوی دیگر)؛ کارآییهای ادبیات مقاومت در تقابل با تهاجم فرهنگی غرب؛ سازوکارهای تقویت بنمایههای فرهنگی مقاومت از طریق مدارس و دانشگاهها؛ بایستههای فرهنگسازی از ادبیات مقاومت.
در حوزهی ادبیات پایداری:
معرفی کارآمدیهای ادبیات پایداری برای تقویت ادبیات معاصر ایران و بینیازکردن آن از ادبیات وارداتی؛ جایگاه رمان در توسعهی ادبیات پایداری در ایران؛ برشماری برخی از مهمترین ضرورتهای انکارناپذیر در بهروزرسانی زبان ادبیات و هنر پایداری و شیوههای تولید آن با نظر به ظهور و بروز اشکال جدید تهاجم و تجاوز در جهان و چرایی ناتوانی جامعهی کنونی ایران از ایجاد تحول در این زبان؛ بازشناسی زیرگونههای ناشناخته یا کمتر شناختهشدهی ادبیات پایداری ( نظیر ادبیات هجران) و کمک به معرفی و تقویت آنها؛ بررسی رابطهی ادبیات پایداری با نهاد قدرت و تعیین مرز میان «حمایت از ادبیات» و «ادبیات حمایتی»؛ چرایی ضرورت اعتنا و اقبال به ادبیات پایداری از منظر تلقی ادبیات پایداری به مثابه ادبیاتی انسانی، بیمرز، ملی و همهخوان؛ بررسی تأثیر توجه به قومیتها در بومیسازی ادبیات پایداری؛ چرایی ضرورت گذار ادبیات پایداری از «زیست و زبان تبلیغی» به «زیست و زبان تعقلی»؛ بازشناسی راهکارهای مؤثر برای جلوگیری از نازایی ادبیات پایداری.
در حوزهی ادبیات انقلاب اسلامی:
عرصههای ناکاویده در ادبیات انقلاب اسلامی و جایگاه نامعلوم آن در سیاستگذاریهای کلان فرهنگی کشور؛ تبیین چرایی تبدیل ادبیات انقلاب اسلامی به ادبیات دفاع مقدس و تداوم حیات آن در کالبد ادبیات دفاع مقدس.
در حوزهی ادبیات جنگ:
چیستی ادبیات جنگ و کارکردهای آن؛ نقش نگاه زینبگونه به زیباییهای جنگ دفاعی در بالندگی و تکامل ادبیات جنگ؛ جایگاه مطبوعات در زندهنگاهداشتن زبان ادبیات جنگ و حفظ ارزشهای دفاع مقدس؛ چرایی و چگونگی تجدید حیات ادبی ایران بهواسطهی رونق و رواج ادبیات جنگ؛ بازشناسی سه دورهی مهم در حیات ادبیات جنگ در ایران و ویژگیهای زبانی آن در هر سه دوره؛ ضرورت نقد جدی ادبیات جنگ از منظر «ادبیات تبلیغی» و «تبلیغات ادبی»؛ نقش ادبیات امید بهمثابه جانمایهی ادبیات جنگ در بازسازی جامعهی پساجنگ؛ بازشناسی برخی از مهمترین حقلههای مفقود (مشتمل بر آگاهی، انصاف علمی و استقلال اندیشه) در نقد و نظر دربارهی ادبیات جنگ.
در حوزهی ادبیات دفاع مقدس:
تعیین جایگاه ادبیات دفاع مقدس در حوزهی فرهنگی پساجنگ؛ نقش مطبوعات در معرفی ادبیات دفاع مقدس؛ وظیفهی دولتها در قبال ادبیات دفاع مقدس؛ چالشها، آسیبها و محدودیتهای ناشی از تأکید بر تقدس دفاع در تولیدات مربوط به حوزهی ادبیات دفاع مقدس؛ آسیب ناشی از تأکید بر قداست دفاع در ابهام مرزهای معنایی «ادبیات دفاع مقدس» با «ادبیات جنگ»، «ادبیات مقاومت/ پایداری» و «ادبیات ضدجنگ»؛ معرفی سه شکل عمدهی پیدایی و رشد ادبیات دفاع مقدس؛ برشماری اهداف مدنظر از تولید و نشر و توزیع ادبیات دفاع مقدس؛ نقش و جایگاه و اهمیت ادبیات دفاع مقدس در ادبیات معاصر ایران؛ بررسی پیدایی و رشد و تطور سهگونهی عمده در ادبیات دفاع مقدس مشتمل بر شعر و خاطره و داستان؛ بایستههای فرهنگسازی از ادبیات دفاع مقدس.
در حوزهی ادبیات جنگ/ ادبیات دفاع مقدس:
چرایی معادل و مترادف نبودن ادبیات جنگ با ادبیات دفاع مقدس؛ بررسی نسبت واقعیت عینی «جنگ» و «دفاع مقدس» با واقعیت غیرعینی «ادبیات» و تأثیر تعامل میان این دو ساحتِ واقعیت بر پیدایی انواع ادبی جدید در ادبیات معاصر ایران؛ عمدهترین ملاحظات در نقد معرفتشناختی ادبیات جنگ و ادبیات دفاع مقدس؛ بررسی وضعیت «ادبیات» در دو اصطلاح «ادبیات جنگ» و «ادبیات دفاع مقدس».
در حوزهی ادبیات بازداشتگاهی/ ادبیات اردوگاهی/ ادبیات اسارت:
چیستی ادبیات بازداشتگاهی؛ زیرگونههای ادبی ادبیات بازداشتگاهی؛ ویژگیهای زبانی ادبیات بازداشتگاهی؛ چرایی درهمآمیختگی زبان ادبیات بازداشتگاهی با طنز و کارکردهای آن؛ وجوه ادبی، اسنادی، فرهنگی و تاریخی ادبیات بازداشتگاهی.
در حوزه ی ادبیات ضدجنگ:
بررسی تأثیر دفاعیبودن جنگ هشتساله ایران با عراق بر فراهمآوردن امکان رشد ادبیات دفاعی و امتناع از پاگیری ادبیات ضد جنگ در ایران.
در حوزهی ادبیات متعهد:
لزوم بازنگری ادبیات پساانقلاب و جنگ با الگوی ادبیات متعهد با نظر به تلقی حضرت امام از این اصطلاح.
در حوزهی ادبیات شهادت:
چیستی ادبیات شهادت؛ نسبت ادبیات شهادت با ادبیات انقلاب اسلامی و ادبیات دفاع مقدس؛ تقسیمبندی آثار مربوط به حوزهی ادبیات شهادت؛ رابطهی ادبیات شهادت و مستندات مکتوب.
در حوزهی پژوهش و ادبیات:
بازشناسی برخی از مهمترین دلایل امتناع یا کماعتنایی دانشگاهیان به پژوهش در حوزهی ادبیات انقلاب اسلامی و ادبیات جنگ/ ادبیات دفاع مقدس؛ آسیبشناسی پژوهشهای صورتگرفته در حوزهی ادبیات انقلاب اسلامی و ادبیات جنگ/ دفاع مقدس؛ چرایی تأخیر ورود انگارههای علمی و پژوهشی به حوزهی ادبیات دفاع مقدس. / ایبنا