سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. هر روز ۰۷:۳۰ با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

اخطار آیت‌الله مکارم به دولت: دست از گرانی بردارید

«آیت‌الله مکارم شیرازی»، از مراجع عظام تقلید، به تازگی در جلسه درس خارج فقه خود در مسجد اعظم قم، طی سخنانی با اشاره به گرانی‌های پیش آمده در مایحتاج مردم گفته است: دولت باید دست از گرانی‌ها بردارد.

او همچنین با بیان اینکه رئیس قوه قضائیه باید آستین را بالا زده و با قاچاق و سوءاستفاده‌های ارزی برخورد کند، تأکید می‌کند:

«با شجاعتی که از آقای رئیسی سراغ داریم باید با شدت و سرعت با این عوامل برخورد کند و مردم باید نتیجه این محاکمه‌ها را ببینند و آنها هم حساب ببرند.» [۱]

در همین حال، آیت‌الله نوری‌همدانی، دیگر مرجع تقلید نیز در یکی از دیدارهای خود گفته است:

«مردم بدانند حوزه علمیه و مراجع بیش از همه نسبت به وضع اقتصادی آنها نگران هستند و به مسئولان تذکر می‌دهند.»

او می‌افزاید: حق مردم ما این نیست که با بی‌مدیریتی آقایان در رنج باشند اما عده‌ای با بی‌مدیریتی می‌خواهند مردم را نسبت به نظام و روحانیت و انقلاب بدبین کنند. [۲]

*تقصیر آشکار دولت در بروز برخی گرانی‌ها در مایحتاج مردم؛ مقوله‌ای نیست که با ژست‌های سیاسی و یا مقصّرتراشی مقامات ستاد مشترک دولت و اصلاح‌طلبان رفع شود.

متأسفانه مشاهده می‌شود که این مقامات علیرغم وضوح آشکار ضعفی که در «نظارت بر قیمت‌ها» دارند اما همچنان اصرار می‌کنند که دولت نباید در نظام قیمت‌گذاری دخالت کند، باید لکّه ننگ فساد را از دامن نظام پاک کرد و همه‌چیز تقصیر «دولت پنهان» است!

رها کردن بازار از سوی دولت و فی‌المثل رفتارهایی مثل حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی از واردات گوشت و یا ایجاد زمینه فساد با ارائه بی‌ضابطه و بدون نظارت ارز ارزان‌قیمت به اشخاص حقیقی و حقوقی؛ این گمان را ایجاد کرده که برخی از رفتارها عمدیست...

پیش از این، حجت‌الاسلام سیدجواد حسینی‌کیا از نمایندگان مجلس طی صحبت‌هایی در محل پارلمان تصریح کرد: بی تدبیری دولت در مهار گرانی شائبه همراهی دولت با مافیای قدرت و ثروت را تقویت می‌کند .[۳]

برخی تحلیلگران معتقدند این رفتارها؛ عمداً باشد یا سهواً اما فی‌الجمله نقش هیزم را در بروز «فتنه اقتصادی» که ساخته و پرداخته اردوگاه اصلاحات است، ایفا خواهد کرد.

***

خیالِ راحت گران‌فروشان خرما از بابت علی مطهری!

«علی مطهری»، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی به تازگی در اظهاراتی در مراسم بزرگداشت هجدهمین سالگرد شهدای حادثه سقوط هواپیمای یاک ۴۰ در گرگان اظهار کرد:

«شرایط امروز و فشارها و تحریم‌های وارده به کشور طی چهل سال بی سابقه بود و سختگیری‌ها و محدودیت‌های مالی بیشتر و شدیدتر شد.»

به گزارش ایرنا، او می‌افزاید:

«همه کاستی ها و مشکلات مالی و معیشتی به سبب تصمیم غلط مدیران نیست و با وضعیت فعلی هر دولت دیگری نیز بر مسند کار بود شرایط همین گونه رقم می خورد.»

مطهری همچنین گفته است: ممکن است با برخی تصمیمات، میزان تاثیر پذیری از تحریم ها اندکی کاهش یا افزایش می یافت اما روند و جوی کلی حاکم بر بازار مالی تغییر چندانی نداشت.

نایب رئیس‌مجلس در بخش دیگری از اظهارات خود نیز تأکید می‌کند:

«در خصوص مشکلات پیش آمده یک موضوع دیگر نیز حایز اهمیت است و آن رویکرد و رفتار ایران در هشت سال گذشته با کشور هایی مانند عربستان و امارات است. برخی معتقدند در این مدت امکان انتخاب رویکرد متعادل‌تر در خصوص رفتار با عربستان و امارات وجود داشت تا نگذاریم آنها از ترس قدرت ایران به متحد امریکا و اسراییل تبدیل شوند!» [۴]

*صحبت‌های آقای مطهری، منطقاً بر این مقدمه استوار است که آمریکا تا پیش از این و طی ۴۰ سال گذشته مشغول ارائه «تخفیفات تحریمی» به ما بوده اما چند روزیست که عصبانی شده، تحریم‌ها را بیشتر کرده و موجبات مشکلات و گرانی‌های فعلی را ایجاد کرده است!

بدیهیست که این پیش‌فرض، یک پیش‌فرض غلط و دور از عقلانیت است که هیچ ذهن سلیمی قادر به پذیرش آن نیست.

آمریکا و دشمنان خارجی ایران، از روی نخست پیروزی انقلاب اسلامی در سال ۵۷، اقدام به اِعمال شدیدترین تحریم‌ها علیه کشورمان کرده‌اند و به قول مقام معظم رهبری از همان روز اول حتی از دادن «سیم خاردار» به ایران هم امتناع می‌ورزیدند.

آقای مطهری و سایر دوستان ایشان در مجلس و دولت باید بدانند که آنچه که تحت عبارت «تحریم‌های جدید» می‌شنویم در واقع زمین جدید بازی است نه تحریم‌های جدید!

مسئله اساسی‌تر اما آنجاست که علی مطهری چگونه امر واضح «عدم نظارت دولت بر قیمت‌ها» و اصرار کارشناسان مبرّز کشور مبنی بر اثر تنها ۳۰ درصدی تحریم‌ها را نمی‌بیند و به جای اشاره به سوء مدیریت دولت؛ تحریم‌ها را عامل مشکلات عنوان می‌کند؟

به سخن دیگر اینکه مشخص نیست مطهری چگونه مدعی اثر بخشی کلان تحریم‌ها در مشکلات کشور می‌شود در حالیکه برخی تولیدکنندگان لبنیات نرخ مصوب را ارائه نمی‌کنند و یا محصول خرمایی که هیچ بخشی از کشت و تولید و فراوری آن به خارج از کشور و تحریم ربطی ندارد و همه انواع آن هم صادر نمی‌شود! به یک‌باره با افزایش قیمتی چند برابری عرضه می‌شود.

در این باره مثال مسکن نیز خالی از لطف نیست...

نایب رئیس‌مجلس آیا این اصل ساده را نمی‌داند که در صورت مدیریت شدن چند میلیون خانه خالی، وضع قوانین مالیاتی برای اجاره و فروش مسکن و لازم الاجرا شدن قوانین فعلی (مثل ضرورت ثبت اجاره نامه در دفاتر رسمی) این تورّم بی‌سابقه مسکن از بین خواهد رفت؟!

و باز هم جالب آنکه هیچ بخشی از ماجرای مسکن، هیچ ربط وثیقی به مسئله تحریم‌ها ندارد و تماماً ولنگاری و سوء مدیریت است که موجب آن شده.

گفتنیست، به تازگی چند مقام دولت در برنامه‌های جداگانه‌ای در رسانه ملی با صراحت هرچه تمامتر اعلام کرده‌اند که «قیمت‌ها را بازار مشخص می‌کند و دولت دخالت در قیمت‌ها را به صلاح نمی‌داند»!

در همین حال، آیت‌الله سیداحمد خاتمی، امام جمعه موقّت تهران نیز در خطبه‌های این هفته نماز جمعه طی سخنانی تأکید کرد: نباید کسی انتظار داشته باشد خطیب جمعه که زبان مردم است، از این گرانی‌های افسارگسیخته نگوید. قطعاً توطئه دشمنان قسم‌خورده وجود دارد امّا نباید سوءمدیریت ها تحت شعاع این موضوع قرار گیرد.

او تصریح می‌کند: آنچه مثل آفتاب روشن است ضعف نظارت است. خود مسئولین می‌گویند بسیاری از این گرانی‌ها هیچ مبنایی ندارد، خب پس چرا جلویش را نمی‌گیرید؟ چرا قاطعانه با سوءاستفاده‌کننده‌ها مقابله نمی‌کنید؟ نزدیک ماه مبارک رمضان است؛ این مردم شایسته هرگونه تکریم و خدمت هستند و جلوی گرانی‌های افسارگیسخته و بی‌رویه باید گرفته شود .[۵]

***

دلسردی مردم از اصلاح‌طلبان و راه حلی که نیست...

جلال جلالی‌زاده، فعال اصلاح‌طلب و از نمایندگان مستعفی مجلس ششم در مصاحبه با ایسنا در اشاره به مشکلات اصلاح‌طلبان برای ورود به انتخابات از جمله کاهش اعتماد مردم به این جریان، گفته است:

«در انتخابات اخیر ریاست‌جمهوری، جریان اصلاحات مردم را تشویق کرد که با حضور در انتخابات به روحانی رأی دهند اما برآورده نشدن شعارهای اصلاح‌طلبی موجب دلسردی و بی اعتمادی مردم نسبت به اصلاح‌طلبان شده است.در واقع اصلاح‌طلبان مردم را پای صندوق رأی آوردند اما بهره آن را دیگران بردند .»[۶]

*آنچه که باید در صحبت‌های جلالی‌زاده به آن توجه کرد کشف بزرگ بی‌اعتمادی مردم به اصلاح‌طلبان نیست! بلکه آنست که اصلاح‌طلبان در مقابل این بی‌اعتمادی چه خواهند کرد؟

راه معقول آنست که چپ‌ها همچون سایر نظامات سیاسی در دنیا به اشتباهات خود اقرار کنند، مثبتات رقیب را برشمارند و از راهکارهای معقولی مثل ضرورت نظارت دولت بر قیمت‌ها (که علت‌العلل وقوع گرانی است) صحبت کنند.

اما متأسفانه صدایی که از اردوگاه اصلاحات به گوش می‌رسد، این نیست و به جای مسیر عقلانیت، شاهدیم که چپ‌ها یک مفهوم برساخته توهمی با عنوان «دولت پنهان» را بعنوان علت‌العلل وضع موجود معرفی می‌کنند [۷]، اینطور می‌گویند که آیت‌الله جنتی نگذاشته گزینه اصلی ما بیاید و یا تمامیت قضیه را بر گردن ترامپ و تحریم‌هایی که همیشه بوده‌اند، می‌اندازند...

به سخن دیگر اینکه مسئله اصلاح‌طلبان حتی انتخابات پیش رو هم نیست بلکه این است که آنها از دو راهی اشاره شده؛ به مسیر عقلانیت گام می‌گذارند یا اینکه بر حرکت دوّار فعلی رضایت خواهند داد؟

***

1_ https://tn.ai/2001709

2_ mshrgh.ir/955436

3_ mshrgh.ir/951782

4_ http://www.irna.ir/fa/News/83300921

5_ mshrgh.ir/955820

6_ https://www.isna.ir/news/98021105888/

7_ mshrgh.ir/955705