به گزارش مشرق،«نخستین اجلاس نظم بینالمللی و ایجاد محور همکاریهای اقتصادی برای مقابله با یک جانبهگرایی آمریکا» که با همت مرکز مطالعات آمریکا برگزار شده بود، در سالن خلیج فارس نمایشگاه بینالمللی تهران پایان یافت.
این اجلاس که با هدف مقابله اقتصادی با یک جانبهگرایی آمریکا و با ریاست و سخنرانی مهدی صفری معاون وزیر امور خارجه کشورمان و دبیری مصطفی خوش چشم تحلیلگر مسائل بینالملل در نوبت صبح شروع شد، در نوبت بعد از ظهر با صحبتهای سفیر نیکاراگوئه پایان یافت.
نخستین اجلاس کوپ تحریمیها
حسن میرزایی از مسئولان برگزارکننده درباره این اجلاس گفت: این برنامه یک بخش از سومین همایش بینالمللی «افول آمریکا» بود که قرار است که آبانماه سال آینده به عنوان «نظم نوین جهانی» برگزار شود.
وی افزود: در این نشست قرار بود ما به صورت عملی آسیبشناسیهایی درباره ایجاد محور همکاریهای مشترک داشته باشیم. به همین سبب از برخی از مسئولان دیپلماسی و اقتصادی وزارت امور خارجه و سفیران و افرادی که در بخش خصوصی فعالیت اقتصادی انجام میدهند، دعوت کردیم.
این کارشناس مسائل آمریکا، عنوان کرد: از سفیرهایی در این مراسم دعوت شد که در نظم نوین جهانی میتوانند با ما همراهتر باشند. در نوبت صبح از سفیران کشورهای روسیه، چین، قزاقستان، ارمنستان و پاکستان دعوت کردیم و برای نوبت بعد از ظهر هم از سفرای کشورهای آمریکای لاتین مانند ونزوئلا، بولیوی، نیکاراگوئه، کوبا و از میان کشورهای عربی هم از سوریه، عمان، لبنان و عراق دعوت به عمل آمد.
وی افزود: در نوبت صبح دیروز سفیر ارمنستان حضور پیدا کرد اما به دلیل حضور سفیر پاکستان و اینکه پاکستان در جنگ قرهباغ حضور مستقیم داشت و تسلیحات به آذربایجان داد در نشست حاضر نشد نماینده چین هم به دلیل ترسهایی که در حوزه دیپلماتیک دارند و نمیخواهند که چالش آنها با آمریکا جدیتر شود از ابتدا تا پایان حضور داشتند اما اظهار نظری نکردند. اما سفیر پاکستان به خوبی درباره ارتباطات ایران و بحث استفاده از کریدور شمال به جنوب صحبت کرد. سفیر سوریه هم به دلیل اینکه همزمان یک نشست مشترک با وزیر نفت ما داشتند امکان حضور در این نشست برایشان فراهم نشد.
حسنی در ادامه با اشاره به حضور سفیران کشورهای آمریکای لاتین در این اجلاس افزود: این سفیران حرفهای خوبی درباره ایران زدند. حرفهای آنها چنین بود که ایران به منطقه آمریکای لاتین نزدیکتر شود و حضور راهبردیتری در این منطقه داشته باشد. نماینده کشورهای عمان و عراق هم در این نشست حضور پیدا کردند اما به دلیل همان موضوعی که چین صحبت نکرد، آنها هم اظهار نظری انجام ندادند.
جانشین دبیر این همایش عنوان کرد: در نشست صبح، ریاست این نشست با مهدی صفری، معاون اقتصادی وزارت امور خارجه بود و مصطفی خوشچشم دبیری این نشست را به عهده داشتند. پژوهشگران و استادان حوزه اقتصادی صحبتهای خود را مطرح کردند و پرسش و پاسخ صورت گرفت. در نشست بعد از ظهر هم علی ابوالحسنی به نمایندگی از شرکتهای خصوصی در این نوبت ریاست جلسه را به عهده داشت. قیاسی هم به عنوان معاونت اقتصادی ستاد کل در این جلسه حاضر شدند. حضور ایشان به دلیل حضور برخی سفیران در این نشست بود و قرار بود که محسن رضایی هم در این نشست شرکت کند که شب قبل از این اجلاس به دلیل جلسه دیگری حضور در این برنامه را لغو کرد.
وی در پایان عنوان کرد: این نشست یک پیش رویداد و شروعی بود برای سومین همایش بینالمللی افول آمریکا نظم نوین جهانی که در پایان اجلاس پوستر آن همایش رونمایی شد. نهم آبانماه سال آینده به صورت جدی و عملیاتی خدمت مسئولین محترم نمایندگیهای خارجی و هم در خدمت استادان دانشگاهی خواهیم بود.
در این اجلاس در نوبت صبح مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه ایران و سفیر پاکستان در ایران صحبتهای مهمی را انجام دادند که مشروح این صحبتها در ذیل میآید:
سفیر پاکستان در ایران: راهآهن ایران به پاکستان ارتباط ایران را تا چین تسهیل میکند
رحیم حیات قریشی که سه سال از حضور او در ایران میگذرد در این اجلاس روابط ایران و پاکستان را مهم خواند و گفت: ایران و پاکستان توافق تجارت ترجیحی را با هم به امضا رساندند. در ابتدا مشکلاتی پیش آمد اما از ایران تشکر میکنیم که این موانع را رفع کرد و موضوعی به نام سهمیه برای صادرات اقلام دیگر وجود ندارد. ایران و پاکستان قرار است توافق ترجیحی را به توافق تجارت آزاد تبدیل کنند.
وی افزود: همچنین خط لوله گازی ایران و پاکستان را در دست احداث داریم. امیدواریم مشکلات این خط لوله حل شود و بتوانیم در اسرع وقت آن را پیاده کنیم. ما خوشحال و خوشبخت هستیم که کشوری در همسایگی داریم که از نظر منابع انرژی گاز و نفت غنی است و خیلی از نیازها را میتواند برآورده کند. ما همچنین از ایران برق وارد میکنیم و این مقدار سالانه صد مگاوات است.
سفیر پاکستان در ایران عنوان کرد: درباره احداث خط آهن ایران به پاکستان، پنج دور گفتوگو انجام شده است و امیدواریم که گفتوگوها به زودی برگزار شود. در حال حاضر یک محموله ۱۶ روز طول میکشد از کراچی به استامبول برسد. با این خط راهآهن میتوانیم این مقدار را به ۷ روز کاهش دهیم.
رحیم حیات قریشی با مهم دانستن خط ترانزیتی ایران در منطقه افزود: ایران کشور بسیار مهمی در مسیر ترانزیتی منطقه است. برای دسترسی به آسیای میانه و ترکیه مهم است. ما سه روز پیش ۲۱ کامیون حاوی کمکهای غذایی و مالی پاکستان برای زلزلهزدگان ترکیه را از مسیر ایران وارد ترکیه کردیم. امیدواریم بتوانیم هزار کامیون بفرستیم.
وی افزود: ما ایران را کشوری مهم و هاب ترانزیت میبینیم و خط استانبول، تهران، اسلام آباد را در نظر داریم راهاندازی کنیم. روی این موضوع توافق هم کردهایم. ما برنامه داریم در پروژههای گوناگون سرمایهگذاری کنیم. امیدواریم تا ۲۵ اسفند بتوانیم خط انتقال برق ایران به پاکستان را هم راهاندازی کنیم.
سفیر پاکستان در ایران با انتقاد از واردات گوشت ایران از ایران کشورهای غیر همسایه بیان کرد: ایران از اوروگوئه و برزیل و هند گوشت منجمد وارد میکند و باید از طریق کشتی وارد کشور شود. این درحالیست که وقتی گوشتها به ایران میرسد باید یخ آن باز شود و مجدد منجمد شود. این در حالیست که پاکستان دامهای زیادی دارد که میتواند به صورت گوشت گرم وارد ایران شود. مانند این ظرفیت بالقوه در پاکستان بسیار زیاد است.
رحیم حیات قریشی افزود: ما همسایه دیوار به دیوار و مسلمان ایران هستیم. دامهای خوبی داریم و میتوانیم پروژههایی را برای تأمین گوشت ایران تعریف کنیم که برای دو طرف به صرفه باشد، همچنین استقبال میکنیم اگر ایران از پاکستان برای ارسال کامیون و قطارهای کالا به چین استفاده کند، زیرا در آن منافع مشترک برای دو طرف است. پاکستان برای ایران اهمیت دارد ما ایران را مسلمان و برادر میدانیم و اشتراکات تاریخی داریم و فکر کنیم با همکاری مشترک میتوانیم سرنوشت خوبی را برای دو طرف رقم بزنیم.
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود مطرح کرد: حجم مبادلات اقتصادی ما با ایران چهار میلیارد دلار است و قرار است افزایش پیدا کند. همچنین در ماه مارس، یعنی اسفند یا فروردین سیستم انتقال برق دیگری از سوی ایران به پاکستان افتتاح میشود.
قریشی افزود: ما رابطه خوبی با وزارت امور خارجه ایران داریم. هرگاه با آقای صفری برای یک دیدار صحبت میکنم، میتوانم نیم ساعت بعد او را ملاقات کنم. رهبران دو کشور در حال حاضر به روابط میان ایران و پاکستان توجه دارند و به دنبال توسعه روابط هستند. بسیاری از کارهایی که ما با ایران انجام دادهایم رسانهای نمیشود. برخی از آنها هم رسانهای میشود. ما با اینکه ۹۰۰ کیلومتر با ایران مرز مشترک داریم سال ها فقط یک گذرگاه داشتیم. در این سه سال سه گذرگاه میان دو کشور افتتاح شده و قرار است که افزایش پیدا کند. ما به دنبال گسترش روابط مردم با مردم دو کشور هستیم.
صفری: طلا جایگزین دلار می شود
در ادامه این مراسم، مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه هم روابط میان ایران و پاکستان را راهبردی دانست و از ساخت صنایع در لب مرز این دو کشور برای ایجاد شغل خبر داد.
در ادامه این مراسم که با مجری گری خوش چشم در دو نوبت صبح و بعد از ظهر برگزار شد، مهدی صفری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه کشورمان گفت: روابط خوبی میان ایران و پاکستان به خصوص در بخش اقتصادی از گذشته وجود داشته است.
وی با اشاره به عضویت پیمان شانگهای و تأثیر منطقهای آن، عنوان کرد: عضویت ایران در پیمان شانگهای تأثیرات خوبی را در منطقه داشته است و به زودی این پیمان گسترش پیدا میکند. زمانی که در سمرقند برای امضای این پیمان رفته بودم دبیر کل شانگهای گفت که با آمدن ایران تحول بزرگی در این پیمان ایجاد خواهد شد. ایران کشوری است که شمال و جنوب را به هم متصل میکند.
وی با اشاره اقدام رسانههای غربی و افراد خارج نشین آنان گفت: آنها تصورات خود را در خارج به ایران کشاندند و حوادث اقتصادی که درباره دلار در ایران پیش آمده ادامه کار همین آنها است که بزودی برطرف خواهد شد. ما قصد داریم طلا را جایگزین دلار کنیم.
وی با اشاره به پیمان شانگهای گفت: پیمان شانگهای یک پیمان اقتصادی، ترانزیتی، نظامی و در کل همه جانبه است. اما پیمان بریکس بر خلاف پیمان شانگهای یک پیمان اقتصادی است که در آینده میتواند رقیب بانک جهانی شود. این سازمان از هر قاره یک نماینده دارد و ما تقاضای عضویت کامل در این پیمان داریم.
صفری با اشاره به کاهش قدرت جهانی آمریکا گفت: قدرت نفوذ امنیتی آمریکاییها در جهان روز به روز در حال کاهش است. آنها برای آنکه کسر بودجه نیاورند اقدام به چاپ پول میکنند، در واقع تبادلات اقتصادی با آن کشور به آن معنا است که کشورها محصولات ارائه میدهند و در عوض کاغذ میگیرند.
معاون وزیر امور خارجه ایران به توسعه روابط با پاکستان گفت: ما با پاکستان روی ایجاد صنعتهای مشترک در لب مرز صحبتهایی را انجام داده ایم. ایجاد چنین صنعتهایی میتواند شغل ایجاد کند.
وی با اشاره به کشورهای ساحلی خزر گفت: ما در نظر داریم با کشورهای ساحلی دریای خزر هم تجارت آزاد ایجاد کنیم. که کشورهای ساحلی بتوانند با یکدیگر روابط تجاری آزاد داشته باشند. همچنین در نظر داریم روابط خود را کشورهای آمریکای لاتین و آفریقایی هم توسعه دهیم و راه حلهای مختلفی برای تبادل کالا پیدا خواهیم کرد. ما قصد نداریم تا تحریمها را دور بزنیم بلکه برای آن راه حل پیدا میکنیم. چرا که معتقد هستیم یک مسئله یک راه حل ندارد. یک کشور آفریقایی که فرانسویها را بیرون کرد و اکنون مستقل شده است زمانی که نماینده آن به ایران آمد از این همه پیشرفتی که در دوران تحریم در کشور صورت گرفته تعجب کرد و گفت تحریمها روی ایران اثر مثبت داشته است.
وی افزود: آمریکاییها طوری در رسانههای خود مطرح میکنند که کشورهای دیگر فکر کنند اینها مخصوص آمریکاییهاست و هیچ کشور دیگری نمیتواند به آن دست پیدا کند. این در حالی است که ایران در حال حاضر شرایطی دارد که میتواند در هر موضوعی دست برتر داشته باشد.
وی با اشاره به سفر اخیر رئیس جمهوری به چین گفت: با توجه به گفته مقامات چینی درباره رابطه استراتژیک با ایران ما میتوانستیم ۱۵ سال پیش رابطهای استراتژیک با این کشور برقرار کنیم. آنها میدانند که ایران امنیت منطقه را برقرار میکند. زمانی که کشتی آنها در یکی از دریاها دچار مشکل شده بود و دزدان دریایی به آنها حمله کرده بودند ایران توانست در مدت ۴۸ ساعت کشتی آنان را نجات دهد. بنابراین ایران قدرت تأمین امنیت منطقه را دارد و انرژی موضوع دیگری است. از طرف دیگر ایران کشوری است که همیشه از چین یکپارچه حمایت کرده است. در سفر چند ماه گذشته نانسی پلوسی به تایوان قبل از اینکه هواپیمای او به زمین بنشیند ایران به موضوع چین یکپارچه تأکید کرد.
وی که در حضور نمایندگان چین و پاکستان این موارد را مطرح میکرد، ادامه داد: چین میداند که سیاست ایران در باره موضوعات مختلف مستقل است یعنی در موضوع قراردادهای نفتی و موضوعات دیگر احتیاجی به اجازه کشور ثالث نداریم. رهبر معظم انقلاب، بر روی روابط با چین، هند، روسیه و پاکستان تاکید کردهاند.
در مراسم بعد از ظهر که به ریاست علی ابوالحسنی از فعالان اقتصادی در بخش عمران و دبیری سام ترابی از فعالان رسانهای ادامه پیدا کرد، سفیران ونزوئلا، کوبا، بولیوی و نیکاراگوئه سخنرانی کردند و سپس جلسه پرسش و پاسخ شکل گرفت.
قبل از آنکه خوش چشم به دلیل سفر کاری دبیری جلسه را به سام ترابی بسپارد، گفت: جهان در حال تغییر است و این موضوع بر فردی پوشیده نیست. قدرتهای نوظهوری در حال پیدایش هستند. این موضوع را میتوان در جنگ اوکراین، تایوان و تحریمهایی علیه ایران و ونزوئلا ببینیم.
وی با مطرح کردن چند پرسش گفت: ما موضوع کلوپ تحریمیها را مطرح کردیم که ۲۸ کشور در آن جای دارند. یعنی ۲۸ کشور دنیا توسط آمریکا تحریم شدهاند. ما با مطرح کردن این موضوع قصد نداریم تا مقابل غرب بایستیم چرا که جمهوری اسلامی ایران هیچگاه شروع کننده جنگ نبوده و نگاه متخاصم به دنیا ندارد. این موضوعات به دلیل خصومت ورزی آمریکا با کشورها مطرح میشود.
سفیر ونزوئلا در ایران: رویکرد مادورو ضد امپریالیسم است
سفیر ونزوئلا در ایران صحبتهای خود را با «سلام به همه حضار و کارشناسان و مقامات ایرانی و ۲۸ کشور در کلوپ تحریمیها» شروع کرد و گفت: شاید «دولت دانکی و جنایتکار آمریکایی» ما را تحریم کرده باشد و اجازه ورود منابع به کشور ما را نداده باشد، اما نگاه رهبران از هوگو چاوز تا مادورو روسای جمهور گذشته و حال ونزوئلا نسبت به امپریالیسم تغییر نکرده است و ما رویکرد ضد امپریالیسمی داریم. ما مخالف کشورهای نیولیبرال هستیم از انقلاب ایران و جمهوری اسلامی ایران قدردانی میکنم.
وی با اشاره به کمکهای ایران به ونزوئلا گفت: ونزوئلا بزرگترین ذخایر نفت را دارد. اما مشکل به دلیل تحریمها مشکل تأمین سوخت و بنزین داشتیم که در سال ۲۰۱۹ با وجود همه مشکلات ایران با دو کشتی به ما سوخت رساند. زمانی که چاوز زنده بود نگاه را به سمت اوراسیا و آسیا برگرداند. برای اینکه کشور را از دست امپریاسیم دانکی نجات دهد. روابط ما با ایران از سال ۲۰۰۸ تقویت شد و کارخانجات مختلفی از جمله سیمان و خودرو و غیره را با همکاری ایرانیها در ونزوئلا ساختیم.
وی ادامه داد: در سال ۲۰۲۲ هم نخستین بانک ایران و ونزوئلا ایجاد شد برای این اینکه گامهای بزرگتری برای تقویت و بی تاثیر کردن تحریمها داشته باشیم. بین ایران و ونزوئلا از سال ۲۰۱۲ تا ۲۰۲۰ حمایتهای نفتی و علم و فناوری صورت گرفته است. ما توانستیم با همکاری اتکا کارهای بزرگی را انجام دهیم. از سوی دیگر در حوزه دارویی، فروش خودرو، ارتباطات، آموزشی، گردشگری کارهای خوبی میان دو کشور صورت گرفته است. در حال حاضر یک هیات ایرانی در ونزوئلا حضور دارد که با نهادهای مختلف و وزارتخانه های مختلف در کشور ما جلسه دارد و جمعه این جلسات تمام می شود. برادری بین دو کشور و دو ملت دوست وجود دارد.
سفیر کوبا در ایران: ایران می تواند از اقیانوس اطلس رد شود و موقعیت خود را نیم کره غربی تثبیت کند
سفیر کوبا در ایران با اشاره به اهمیت روابط راهبردی با جمهوری اسلامی، گفت: نظم بین الملی فعلی ناعادلانه و چند قطبی شده است. این موضوع باعث می شود که صدها میلیون نفر با محاسبات کاسبکارانه در وضعیت فقر فرار بگیرند. یعنی چند کشور ثروتمند شوند و سایر کشورهای فقیرتر. این یک آسیب جدی است که انسان علیه انسان انجام میدهد. در حال حاضر کشورهای تحریم شده بیشتر از کشورهای تحریم نشده هستند. باید از جامعه بینالملل دعوت کرد که درباره تحریمهای یک جانبه فکر شود. زمانی که من استوارنامه خود را به آقای رئیسی تقدیم کردم، او گفت ما باید همکاری خود را افزایش دهیم تا بتوانیم با اقدامات زورگویانه مبارزه کنیم. این موضوع درباره ایران و کوبا اتفاق نیفتاده است. با اینکه روابط سیاسی دو کشور بسیار بالا است و توافق نامه های بین الملل بالایی داریم اما در حوزه تجاری این اتفاق نیفتاده است.
وی افزود: ما در نظر داریم ایران به صادرکننده همیشگی در کوبا تبدیل شود. اما باید در این باره منافع راهبردی در الویت قرار گیرد. ایران میتواند از اقیانوس اطلس رد شود و موقعیت خود را در نیمکره غربی تثبیت کند. محصولات ایرانی در حال حاضر با بهترین محصولات پیشرفته بینالمللی برابری میکند. اما سطح روابط تجاری ما با ایران پایین است. ایران باید این موضوع را در نظر بگیرد که فاصله کوبا با ایالات متحده آمریکا کمتر از ۹۰ کیلومتر است. یعنی ؛ نزدیکتر از قم به تهران. اما این موقعیت استراتژیک دیده نشده است. ایران باید به تامین کننده منبع انرژی در کوبا تبدیل شود و تامین انرژی کوبا را به عهده بگیرد. ایران نه فقط در حوزه اقتصادی باید روابط اجتماعی خود را با کوبا قوی کند. ایران ترس عبور از اقیانوس اطلس را بشکند و با اغوش باز به آمریکای لاتین و نیمکره غربی بیاید.
سفیر ونزوئلا در ایران عنوان کرد: من حسرت میبرم نسبت به روابط ایران با همسایگانش. ما باید به منافع استراتژیک فکر کنیم و تفکرات منفی به یکدیگر را کنار بگذاریم. برای اینکه کلوپ تحریمیها شکل بگیرد ابتدا باید همکاریهای اقتصادی بیشتر شود. اگر کشورهای تحریمی با یکدیگر همبستگی نداشته باشند، تحریم کنندگان هرگز با آن ها همبستگی نخواهند داشت. کوبا اعلام آمادگی میکند تا ظرفیت علمی خود را در اختیار ایران قرار دهد و آمادگی برای پیشنهادات ایران را داریم. کوبا اراده سیاسی دارد که تصمیم گرفته شود تا اراده های را اجرا کنیم. در واقع ما اراده داریم اما اجرایی شدن این اراده ها به تصمیم نیاز دارد. اکنون زمان اقدام هست.