سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید

************

روزنامه‌های امروز سه شنبه ۲۱ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که بیانات رهبر انقلاب در دیدار با مردم سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی، رمزگشایی از گروه بحران و کارزار پشت کارزار برای تاثیر بر اغتشاشات در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

سرانجام نشست شورای حکام انرژی اتمی دیروز برگزار شد و این نهاد بین‌المللی بدون اینکه قطعنامه‌ای علیه ایران صادر کند، نشست دیروز خود را پایان داد. البته گروسی خواستار اطلاع‌رسانی ایران در خصوص سایت‌هایی چون دورغوزآباد و ورامین شد.

روزنامه اعتماد درباره فرجام پرونده هسته‌ای و مذاکرات برجامی در سرمقاله خود با اظهار نگرانی از انتخابات آینده آمریکا نوشته است:

ه هر حال بر اساس گزارش رویترز ایران و امریکا مذاکراتی محرمانه با هم داشته‌اند و دو طرف قرار و مدارهای پنهانی منعقد کرده‌اند. رویکردی که منجر به تبادل زندانیان دو طرف، آزادسازی مطالبات ایران از کره‌جنوبی و افزایش صادرات ایران به یک میلیون و ۸۰۰ هزار بشکه در هر روز شده است. قرار و مداری که رسانه‌های بین‌المللی از آن با عنوان «قرارداد موقت پنهانی» یاد می‌کنند.

این روزنامه در ادامه می‌نویسد:

اما احتیاط دو طرف در رسانه‌ای کردن مذاکرات به این دلیل است که بایدن در صورت هر اقدامی در خصوص ایران باید کنگره را در جریان قرار بدهد؛ بنابراین گفت‌وگوها در فضای سکوت رسانه‌ای برگزار می‌شود تا تبعات داخلی برای امریکا به دنبال نداشته باشد. از آنجا که امریکا در آستانه انتخابات آینده است و اکثریت مجلس نمایندگان هم در اختیار جمهوری‌خواهان قرار دارد، بایدن با احتیاط تلاش می‌کند جلوی هر نوع هیاهویی را در فاصله یک و سال نیم مانده به انتخابات امریکا بگیرد. ضمن اینکه به دنبال آن است توافقات نیم‌بند و کم‌ارزشی هم با ایران داشته باشد تا بتواند از آن برای سنگین کردن سبد دستاوردهای خود در حوزه سیاست خارجی از آن بهره ببرد.

روزنامه هم‌میهن نیز مقصر طول کشبدن مذاکرات را تیم ایرانی دانسته و نوشته است:

به نظر می‌رسد مذاکره‌کنندگان ایرانی که در دولت سابق در کنار کسانی بودند که بیشترین فشارها را به مذاکره‌کنندگان آن دوره از جمله وزیر وقت امور خارجه آقای ظریف وارد می‌کردند، اکنون مواجه با وضعیتی شده‌اند که خوشایندشان نیست. وضعیتی که خودشان بذرهای آن را کاشته بودند یا حداقل در آبیاری آنها نقش داشتند و اتفاقاً هنوز هم از آن رویکرد خلاص نشده‌اند. چگونه؟ مسئول کنونی تیم مذاکرات ایران ابتدا یک دوگانه خیالی را ذکر می‌کند که طبیعی است بخش اول با آن شکلی که مطرح شده است، مورد قبول هیچ فرد عاقلی نیست. سپس با رد طبیعی این گزاره، گزینه دوم را طرح می‌کند. گزینه‌ای که نه‌تنها ناقص است، بلکه اتفاقاً دقیقاً مشابه همان چیزی است که در بخش دوم سخنان و در نقد منتقدان ارزشی خود مطرح می‌کند. اگر «امنیت و توسعه» در گرو «پایبندی به آرمان‌ها و ارزش‌ها» یی است که می‌گویید، پس اصولاً مذاکره چه معنایی دارد؟ مگر اینکه آرمان‌ها و ارزش‌ها از میز مذاکرات خارج شده باشند که در این صورت کل این جملات سالب به انتفای موضوع می‌شود.

روزنامه آرمان امروز نیز در گزارشی با عنوان «درخواست فیلمی» آژانس از ایران می‌نویسد:

در سیاسی کاری آژانس شکی نیست اما به این معنی نیست که بخواهیم همه چیز را به سنگ اندازی آژانس مربوط کنیم، باید همکاری‌ها با آژانس حفظ شود، همانطور که قبلا توافقاتی رخ داده قطعا می‌تواند مذاکرات با آژانس پیشرفت‌هایی داشته باشد. ما از موارد زیادی در مذاکره با آژانس عقب نشینی کردیم اما ایران روی برخی موضوعات خط قرمز دارد و قصد عقب نشینی ندارد. همچنین ما انعطاف زیادی برای احیای برجام نشان دادیم اما به نظر می‌رسد خط قرمزهایی وجود دارد، البته تاکید می‌کنم مشکلات ایران و آژانس فنی است و پیچیده‌تر از موضوعات سیاسی ایران با آمریکا نیست. ما قبلا در موضوعات پیچیده‌تر با آمریکا به توافق رسیدیم و موضوعات ایران با آژانس قابل مذاکره گفت‌وگو و حل است.

در ادامه این تحلیل آمده است:

اگر اراده آمریکایی‌ها و اروپایی‌ها برای احیای برجام جدی باشد که تا حدودی این جدیت را نشان داده‌اند، با وجود اینکه روند مذاکرات فرسایشی شده است اما هر دو به دلایلی به دنبال احیای برجام هستند زیرا از اهمیت این توافق آگاه هستند. در عین حال واکنش اروپایی‌ ها مهم خواهد بود و باید منتظر روزهای آینده بود که چه اتفاقی رخ خواهد داد. اتفاقاتی که می تواند حتی معمای برجام را نیز حل کند و سکوت این روزها پیرامون آن را بشکند.

هزار بار به آینده ایران امیدوار هستم

روزنامه شرق گفتگویی با سعید لیلاز عضو سابق حزب کارگزاران سازندگی درباره محتوای اقتصاد ایران و جایگاه آن در مختصات آینده انجام داده که جال توجه است، لیلاز به شرق گفته است:

ما یک بار انقلاب کردیم. در ناآرامی‌های پاییز پارسال به محض اینکه مردم دیدند شرایط دارد خشن می‌شود، بچه‌هایشان را از خیابان‌ها بیرون کشیدند و با روش‌های دیگری داریم کار می‌کنیم. چنانکه الان شما می‌بینید تراز جدیدی از روابط فرهنگی در شهرهای ایران برقرار شده است. حکومت هم حرفی ندارد؛ بنده خدا سروصدا هم می‌کند ولی دیگر این مقدار سروصدا را از آنها بپذیرید برای اینکه خودش را دارد سعی می‌کند با شرایط جدید همسو کند؛ ولی من به شما قول می‌دهم اگر اتفاق مهمی در درآمدهای نفتی ایران نیفتد، ما با سرعت بسیار بسیار زیادی در حال پیشرفت به سمت مدرنیته و جامعه مدنی سطح بالاتر و دموکراسی هستیم و رشد اقتصادی بالا و رشد اقتصادی درون‌زا که به قول شما فرقه‌گرایی سیاسی‌اش کمتر از این باشد.

من در جلسه‌ای می‌گفتم ما حدود سه هزار سال ایران را با رانت توزیع آب اداره کردیم، حدود ۱۲۰ سال با رانت توزیع نفت اداره کردیم و پنج، شش سال هم با رانت توزیع دلار (اسکناس بدون پشتوانه) اداره کردیم. الان هر سه تای آن تمام شده است. ضیافت به پایان رسیده است و دیگر هر کسی هرچه می‌خواهد باید برود کار کند.