سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل بانام «ویژه‌های مشرق» شمارا در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید

************

روزنامه‌های امروز چهارشنبه ۲۲ شهریورماه در حالی چاپ و منتشر شد که در روزنامه‌ای اصلاح‌طلب فعالیت در انتخابات، توافق شش میلیاردی در دقیقه ۹۰، کمک اون به ولادیمیر و کاهش ضریب جینی در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

نشست این دوره از شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از روز دوشنبه ۲۰ شهریور (۱۱ سپتامبر) آغاز شده و مثل همه دوره‌های پیشین در سال‌های اخیر، موضوع پرونده ایران یکی از سرفصل‌هایی است که در دستور کار نشست قرار دارد و امروز یا فردا به آن پرداخته خواهد شد. از هفته گذشته مشخص شده بود که در این نشست نیز مانند نشست پیشین قطعنامه‌ای علیه ایران روی میز قرار نمی‌گیرد.

روزنامه هم‌میهن در تحلیلی درباره مذاکرات نوشته است:

گرچه هم در ایران و هم در آمریکا مخالفینی با هرگونه کاهش تنش بین دو کشور فعال هستند ولی عبور از سد مخالفین در آمریکا مشکل‌تر از عبور از سد مخالفین در ایران است. در ایران اگر نظام تصمیم بگیرد که قدم‌هایی در جهت کاهش تنش بین ایران و آمریکا صورت گیرد، مخالفان داخلی از مواضع‌شان عقب‌نشینی خواهند کرد و این مسئله بارها در روند سیاست خارجی ایران اتفاق افتاده است. در آمریکا اما دولت باید از هفت‌خوان رستم عبور کند. بازیکنان سیاسی در آمریکا شامل قوه اجرایی، قانون‌گذاری، گروهای فشار و غیره هستند که هر کدام برای پشبرد منافع خود با همدیگر گاهی رقابت و گاهی همکاری می‌کنند. متاسفانه در میان این بازیکنان سیاسی در آمریکا آن‌هایی که مخالف با کاهش تنش با ایران هستند، دست بالا را دارند و یک نقش سنگینی در تعیین رابطه کشورشان با ایران دارند. لذا عبور از سد تندروهای آمریکایی مخالف ایران خیلی مشکل‌تر از عبور از موانعی است که در ایران وجود دارد.

این روزنامه نوشته است:

اگر در چند ماه آینده موانعی در اجرای مفاد اصلی تفاهم شفاهی میان تهران و واشنگتن ایجاد نشود، فضای بازگشت به میز مذاکره بازتر خواهد شد. با این حال باید توجه داشته باشیم که حتی اگر طرفین به میز مذاکره برگردند ما نباید انتظار قراردادی پایدار و جامع داشته باشیم؛ به این معنا که در صورت برقراری شرایط مناسب و بازگشت به میز مذاکره، انتظاری بیش از یک تفاهم محدود و کوتاه‌مدت نباید داشته باشیم.

برخی رسانه های اصلاح طلب در مطالبی مدعی هستند که زمینه های مذاکرات فراگیر میان ایران و آمریکا فراهم شده و اختیاراتی نیز در این زمینه به تیم مذاکره کننده ایرانی داده شده است. رسانه های اصلاح طلب همچنین با بیان اینکه اعتمادی نسبی بین تهران و واشنگتن در حال شکل گرفتن است که می‌تواند زمینه‌ساز گفت‌وگوهای فراگیر بین ایران و آمریکا باشد، تاکید می کنند نباید تصور کنیم که فرآیند تبادل زندانیان و آزاد شدن دارایی‌های مسدودشده ایران، نقطه پایان مذاکرات مستقیم و غیرمستقیم تهران و واشنگتن بود و طرفین توافق کرده‌اند که این مذاکرات را علنی نکنند. با توجه به شواهد موجود و رویدادهایی که ذکر شد.

به نظر می‌رسد که مجوزی برای مذاکره فراگیرتر از مسئله هسته‌ای به مذاکره‌کنندگان دولت جدید داده‌شده‌است. اما به نظر نمی‌رسد که طرف ایرانی برای رسیدگی به مسائل متعدد موجود در روابط تهران و واشنگتن عجله‌ای داشته باشد. به گمان من مسائل باقیمانده از گذشته مانند اجرای درخواست‌های کارگروه ویژه اقدام مالی (FATF) به زودی حل و فصل می‌شود. اگر مسئله حادی در روابط ایران و آمریکا پیش نیاید، در دو پایتخت این اراده به وجود آمده‌است که دو طرف مسائل‌شان را بدون عجله و به تدریج حل و فصل کنند.

مدیر دولت اصلاحات: یا مهاجرت یا اغتشاشات!

خبرهایی هراز گاهی برای ملتهب نشان دادن دانشگاه ها و سلب اعتماد ذی‌نفعان از مدیریت مراکز آموزش عالی مبنی بر اخراج اساتید دانشگاه مطرح می‌شود و شبکه‌های معاند و فرصت‌طلبان با اهداف خاص در قامت روشنفکر و مدافع علم و آموزش با آب و تاب به انعکاس آن می‌پردازند و حتی تحلیل‌هایی هم بر آن مطالب غیرواقع ارائه می دهند.

روزنامه اعتماد به نقل از معاون وزیر علوم دولت اصلاحات در روایتی عجیب با گره زدن خبر دروغین مهاجرت و اخراج اساتید دانشگاه نوشته است:

بازتاب مهاجرت میان نیروی ناراضی توانمند به مراتب خطرناک‌تر از سایر گونه‌های مهاجرت است. این نیروی ناراضی مهاجر، می‌تواند واقعیت‌های دیگری از ایران در کشور مقصد بازتاب دهد. در واقع این نیرو به دلیل توانمندی که دارد، به دلیل علم و دانشی که دارد، ضربات کوبنده‌تری بر پیکره نظام حکمرانی داخلی وارد می‌سازد. مسوولان و مدیران کشور باید به سرعت نسبت به تبعات این نوع مهاجرت‌ها توجه کنند وگرنه در ادامه جبران این مشکلات بسیار دشوارتر خواهد شد. اگر نگوییم غیرممکن می‌شود.

در ادامه این گفتگو آمده است:

شتاب مهاجرت میان نیروی ناراضی توانمند به مراتب خطرناک تر از سایر گونه های مهاجرت استعرصه انتخاب نخبگان ایرانی اگر در گذشته به سمت کشورهای اروپایی و امریکایی بود به دلیل مکندگی و جاذبه های نیروی نخبه ایرانی، کشورهای منطقه خلیج فارس هم به مقصد مهاجرت‌های منفی ایرانیان بدل شده اند وقتی در عرصه حکمرانی دانش، محدودیت هایی فراتر از شایستگی های علمی مد نظر قرار بگیرند و این محدودیت ها به اندازه ای انقباضی شود که دیگر فضا برای کنشگری فعالان دانشگاهی فراهم نشود، نخبگان دست به مهاجرت می زنند.

مسئله مهاجرت مورد توجه روزنامه آرمان ملی نیز قرار گرفته و این سوژه در این روزنامه نیز دست به دست شده است، محمد هاشمی به این روزنامه گفته است:

من معتقدم کسی که از کشور مهاجرت می‌کند نمی‌تواند از هویت خود دور باشد و به‌رغم اینکه نسبت به وضعیت داخلی انتقاد دارد، اما هنگامی که به خارج از کشور مهاجرت می‌کند آثار وجودی خود را به خوبی نشان می‌دهد. همین که در دانشگاه‌های معتبر علمی عنوان می‌شود که فلان استاد و یا فلان دانشجوی نخبه مسلمان است نشان دهنده آثار وجودی است که نخبگان کشور در کشورهای دیگر از خود بروز می‌دهند. در شرایط کنونی بسیاری از نخبگانی که در رسانه خارجی حضور پیدا می‌کنند درباره انقلاب، اسلام و عدالت در اسلام صحبت می‌کنند که جای تأمل بیشتری دارد. البته من منکر این نیستم که برخی از کسانی که از کشور مهاجرت می‌کنند نسبت به مدیریت کشور و وضعیت موجود نقد و انتقاد دارند و نتوانستند خود را با شرایط کشور تطبیق بدهند. با این وجود اغلب کسانی که مهاجرت می‌کنند در کشور مقصد آثار وجودی دارند.

اصلاح طلبان در آستانه سالگرد در گذشت مهسا امینی و بازگشایی دانشگاه‌ها به دنبال تلاش برای اضافه سازی مولفه‌های جدید به آشوب‌ها هستند. مسئله اخراج اساتید، نامه نگاری برای حصر، انتشار اخبار فیک در رسانه‌های رسمی بخشی از این پروژه قابل تامل است!