سرویس سیاست مشرق - رئیس سازمان حج و زیارت سال پر فراز و نشیب و پر تنشی را پشت سر گذاشته است. حادثه تلخ سال گذشته پرکارترین روزهای کاری سعید اوحدی را در سازمان حج و زیارت رقم زد و رفت و آمدهای مکرر به عربستان برای پیگیری حقوق بازماندگان شهدای حادثه منا و همچنین حجاج متقاضی اعزام، وی را به مرد شماره یک مطلع درباره حوادث تلخ و فاجعه آمیز منا و سقوط جرثقیل تبدیل کرده است. کمتر فرصتی هست که آقای اوحدی به دست بیاورد و در آن از بدرفتاری و بی کفایتی آل سعود و کارشکنی‌های آنان درد دل نکند. حالا که دیگر کار از شکایت بردن به مجامع وابسته بین المللی نیز گذشته است و طنز تلخ دنیای سیاست، سعودی‌ها را بر کرسی ریاست شورای حقوق بشر سازمان ملل نشانده است. اما همچنان امیدوار است که سال آینده مشکلات حل شود؛ امید به تغییر رفتار حکام بی لیاقت سعودی دارد.

اوحدی با یادآوری واقعه حج خونین سال 66 گفت: آن زمان هم حج برای 3 سال تعطیل شد با این تفاوت که هیچ‌گاه روابط سیاسی کشور با عربستان در آن مقطع قطع نشد.

رئیس سازمان حج و زیارت با یادآوری آن روزها گفت: سال 66 که آن حادثه خونین مکه اتفاق افتاد من در چنگال بعثی‌ها اسیر بودم و سال 69 از اسارت رها شدم؛ در اسارت ما خبرها را شنیدیم و واقعاً خیلی سنگین بود برای اسرا. یادم هست که هم‌زمان ما را از اردوگاه الرشید به اردوگاه تکریت زادگاه صدام آورده بودند و یک جمع 90 نفره را کنار هم نگه می‌داشتند که حاج‌آقای ابوترابی هم در کنار ما بود.

جامعه 90 نفره اسرای در اردوگاه ما به بهت فرو رفتند و در اردوگاه‌های مختلف مراسم عزاداری برقرار شد. در آن مقطع 3 سال حج متوقف شد و بعدازآن دوباره حج از سر گرفته شد.

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: تفاوت آن زمان با اکنون این بود که هیچ‌وقت قطع رابطه سیاسی با عربستان اتفاق نیفتاد. خبر بر اساس اعلام رهبری انقلاب در آن مقطع، جان‌باختگان، شهدای حج خونین نام گرفتند و ششم ذی‌الحجه روز گرامی داشتند شهدای مکه خونین نام‌گذاری شد.

خبری از اجرای حکم 2 پلیس فاسد نیست

رئیس سازمان حج و زیارت در ادامه به توقف عمره مفرده بر اساس مصوبه هیئت دولت اشاره کرد و گفت: دولت تا زمان محاکمه و اجرای رأی آن 2 پلیس فاسد فرودگاه جده، حج را متوقف کرده است؛ آنچه می‌دانیم این است که هنوز حکم آن 2 نفر اجرا نشده است، گرچه شفاهاً از وزیر حج عربستان شنیدیم که حکم دادگاه صادرشده اما تا این لحظه به‌صورت رسمی نه حکم مشخص‌شده و نه اینکه اجرایی شده است.

مهندس اوحدی با توجه به عدم اجرای حکم دو مأمور فاسد سعودی تأکید کرد: تا زمان مشخص شدن حکم و اجرای آن، برنامه‌ای برای اعزام عمره مفرده نداریم.

تفاهم‌نامه ما با سایر کشورها متفاوت بود

مهندس اوحدی درباره یکی از دلایلی که حج امسال برگزار نشد، گفت: سعودی‌ها امسال با نگاه سیاسی آمدند یک قرارداد تبعیض‌آمیز مقابل ما قراردادند. ما قرارداد کشورهای دیگر را هم دیده‌ایم، قراردادی که به ما پیشنهاد داده بودند متفاوت با قرارداد سایر کشورها بود؛ آن‌ها در تفاهم‌نامه و قرارداد ما محدودیت‌هایی را می‌خواستند، اعمال کنند که باکرامت زائر ما مغایرت داشت. در آن قرارداد بندی در خصوص تأمین امنیت زائر ما دیده نشده بود و همچنین فکری هم برای ارائه خدمات کنسولی نشده بود؛ مردم نگران امنیت زائران بودند و این خواسته منطقی ما از سعودی‌ها بود. چراکه زائر ما حق داشت از خدمات کنسولی استفاده کند و عزت و کرامتش حفظ شود. فرض کنید که زائری در جریان حج به هر دلیلی گذرنامه خود را از دست می‌داد، آن زمان تکلیف چه بود؟ چگونه باید به وطن بازمی‌گشت؟

مهندس اوحدی درباره مشکلات اداری و اجرایی احتمالی به دلیل عدم ارائه خدمات کنسولی گفت: ما هم عهد کرده بودیم که هیچ تفاهم‌نامه‌ای که در آن عزت و کرامت و تأمین امنیت زائر لحاظ نشده باشد امضا نکنیم و در این مسیر نیز 2 موضوع باعث دلگرمی ما شد.

مردم و مراجع مخالف حج بدون حفظ عزت و کرامت زائر بودند

مهندس اوحدی با اشاره به دیدار به مراجع اعظام تقلید و توصیه‌های این بزرگواران برای حفظ عزت و جان حجاج گفت: اول اینکه در ملاقات با مراجع اعظام تقلید همه این عزیزان اعلام کردند که حجی برگزار خواهد شد که عزت، کرامت و امنیت زائر در آن لحاظ شده باشد. برخی مانند آقایان مانند جوادی آملی و مکارم شیرازی به صراحت اعلام کردند که برای مقلدان ایشان استطاعتی برای حج نیست؛ لذا این دیدار در کنار خواست و نظر مردم که در قالب نظرسنجی انجام شد - 90 درصد آن‌ها مخالف برگزاری حج بدون حفظ عزت، کرامت و امنیت زائر ایرانی هستند - به ما کمک کرد که محکم در مقابل تبعیض و نگاه سیاسی آل سعود به حج بایستیم.

وی درعین‌حال درباره حج 96 اظهار امیدواری کرد: البته ما امیدواریم به دلیل اینکه حج فریضه واجب است برای مسلمانان و کسی نمی‌تواند جلوی زائران برای زیارت‌خانه خدا و ورود به شهر پیامبر را بگیرد، با تغییر رویه آل سعود حج 96 برگزار شود.

سهمیه حج ما محفوظ است

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه مجامع اسلامی هم نگران نوع رفتار آل سعود هستند، گفت: تا کی عربستان می‌تواند بگوید که بیشتر از 700 شهید در منا نداشتیم؟ یکی از نگرانی‌های آن‌ها از حضور زائران ایرانی در حج این بود که مردم ما نسبت به مسائل سال گذشته اطلاعات کافی دارند و می‌توانند مردم سایر کشورها را آگاه کنند.

اوحدی در مورد حج سال آینده و سهمیه ایران گفت: سهمیه حج را سازمان همکاری کشورهای اسلامی مشخص می‌کند سهمیه ما وجود دارد هنوز به کسی داده نشده و ما همچنان سهمیه خود را برای سال بعد داریم.

نیروهای سعودی با 2 ساعت تأخیر به محل حادثه رسیدند

رئیس سازمان حج و زیارت همچنین در بازخوانی فاجعه منا، عدم رسیدگی به حادثه‌دیدگان اتفاق منا را فاجعه‌ای بعد از فاجعه اصلی خواند و اظهار داشت:‌ مسئولان سعودی دو ساعت بعد از حادثه منا به صحنه این اتفاق رسیدند و عوامل امدادی ایران پیش از آن موفق شده بودند که 100 نفر از زائران کشورمان و 800 نفر از زائران دیگر کشورها را نجات دهند، اگر نیروهای امدادی در حادثه منا به موقع حضور داشتند، 60 نفر از شهدا هم اکنون زنده می‌ماندند که عدم رسیدگی و نداشتن مدیریت در عربستان فاجعه در بیمارستان‌های سعودی را به وجود آورد.

مهندس اوحدی فاجعه سوم رخ داده در منا رفتار غلط و به دور از انسانیت سعودی‌ها عنوان کرد و افزود:‌ سعودی‌ها با امنیتی و نظامی کردن منطقه و همچنین مسدود کردن مسیرهای منتهی به منطقه بروز فاجعه تعدادی از عوامل ایرانی را نیز دستگیر کرده بودند، سعودی‌ها پیکر شهدا را در 25 کانتینر ریخته بودند و متأسفانه آن‌ها را در زیر نور آفتاب به مدت سه روز نگه داشتند به‌طوری‌که سه میلی‌متر خون در کف تریلیرها جمع شده بود.

دیدار خانواده شهدا با رهبر انقلاب

اوحدی با بیان اینکه 84 شهید اهل سنت در بین شهدای فاجعه منا حضور دارند، گفت: قرار است امروز 17 شهریور خانواده شهدای حادثه منا با مقام معظم رهبری دیدار کنند.

هیچ کشوری هنوز دیه نگرفته است

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین در خصوص پیگیری سایر کشورها برای دریافت دیه از عربستان گفت: تاکنون هیچ دیه‌ای از سوی عربستان سعودی به خانواده 7 هزار شهید حادثه منا پرداخت نشده است.

مهندس اوحدی با انتقاد از عربستان برای عدم اجازه به تشکیل کمیته حقیقت‌یاب فاجعه منا گفت: سعودی‌ها برای پیگیری موضوع حادثه منا کوتاهی‌های زیادی کرده‌اند و حتی به کمیته حقیقت‌یاب این فاجعه نیز اجازه تشکیل نداده‌اند.

اوحدی همچنین افزود: مکاتباتی بین سازمان حج و زیارت و دبیر کل سازمان کنفرانس اسلامی در خصوص فاجعه منا و لزوم پیگیری آن صورت گرفته که وزارت خارجه ایران در حال پیگیری آن است.