سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** زیباکلام: فراکسیون امید و دولت روحانی روند فروپاشی اصلاحات را سرعت داد

«صادق زیباکلام» فعال سیاسی اصلاح طلب در یادداشتی در روزنامه آرمان نوشت:«استعفای آقای سیدعبدالواحد موسوی‌لاری از عمق به‌سطح آمدن بحرانی بود که از مدت‌ها پیش اصلاح‌طلبان را در خود فرو بروده بود...انتخابات دوم اسفند 98 نقطه پایان رسمی اصلاح‌طلبان بود. نه‌به‌واسطه آن که بخش قابل‌توجهی از نامزدهای اصلاح‌طلب تایید صلاحیت نشدند، بلکه بیشتر به‌واسطه آنکه حتی اگر نامزدهای این جریان تاییدصلاحیت هم شده بودند، آنان بخت و اقبالی در آن انتخابات نداشتند. چراکه مشکل اصلی اصلاح‌طلبان آن بود که بیش از دو سال می‌شد بدنه اجتماعی‌شان را از دست داده بودند، اما نمی‌خواستند این واقعیت تلخ را بپذیرند. افول جریان اصلاح‌طلب از بعد از مجلس دهم و تشکیل فراکسیون امید آغاز شد. انتخابات 29 اردیبهشت 96 و نحوه عملکرد آقای روحانی در دولت دومش، روند فروپاشی جریان اصلاحات را سرعت بخشید».

زیباکلام در ادامه نوشت:«متاسفانه لیدر اصلاحات...همچنان امیدوار بود که در انتخابات اسفند 98 بازهم طرفدارانشان به‌پای صندوق بروند. این امید در حالی وجود داشت که بسیاری شواهد و قرائن حکایت از آن می‌کرد که اصلاح‌طلبان‌بدنه‌اجتماعی خود را از دست داده‌اند و نمی‌توانند به‌آسانی بدنه‌اجتماعی یا بخش‌هایی از آن برای شرکت در انتخابات تشویق کنند...همچنان اصلاح‌طلبان با گفتن الفاظ و شعارهای همیشگی، سعی کردند که وقت را بگذرانند. بخش‌هایی از این جریان که امیدوارانه وارد انتخابات اسفندماه گذشته شدند، تتمه حیثیت اجتماعی این جریان را از میان بردند».

در روزهای گذشته روزنامه اصلاح طلب شرق در مطلبی نوشته بود:«اصلاح‌طلبان از یک‌ سو ناکام انتخابات مجلس‌اند و از سوی دیگر ناامید از انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰...و نمی‌توانند با یکدیگر به وحدت عملی برسند... هر روز بندهای انسجام اصلاح‌طلبی بیش‌ازپیش از هم گسیخته می‌شوند که جدیدترین آن استعفای عبدالواحد موسوی‌لاری از شورای سیاست‌گذاری اصلاح‌طلبان است».

اواخر سال گذشته، اصلاح طلبان با تبلیغات رسانه ای گسترده اینگونه وانمود کردند که علت اصلی شکست این طیف در انتخابات مجلس، نظارت استصوابی شورای نگهبان بوده است.

این در حالی است که در مقطع تبلیغات انتخابات مجلس، اصلاح طلبان با تعدد کاندیدا مواجه بوده و به همین دلیل به عنوان نمونه در حوزه انتخابیه تهران، چندین لیست از سوی اصلاح طلبان منتشر شد.

اما همانطور که زیباکلام در مطلب مذکور اشاره کرده، علت اصلی شکست اصلاح طلبان، ربطی به عملکرد شورای نگهبان ندارد، بلکه مسئله اصلی، کارنامه غیرقابل قبول این طیف در دولت و مجلس بوده است.

به عبارت دیگر، اصلاح طلبان در انتخابات مجلس به کارنامه خود باختند. طیف اصلاح طلب نه کارنامه قابل قبولی دارد و نه برنامه ای کاربردی برای اداره کشور؛ این مسئله موجب کاهش شدید سرمایه اجتماعی این طیف شده است.

** ابتکار: سایه جنگ بالا سر کشور است،باید تنش زدایی کنیم

روزنامه ابتکار در یادداشتی به قلم «جلال خوش چهره» با عنوان «دور تازه تنش میان تهران و واشنگتن» نوشت:«تنش‌های لفظی میان ایران و آمریکا از اواخر فروردین ماه گذشته دور تازه خود را آغاز کرده است. ماجرای حقوقی آزاد شدن بیش از یک میلیارد دلار ایران در لوکزامبورک؛ گردش شناورهای ایرانی در ‌نزدیکی ناوهای آمریکایی در خلیج‌فارس؛ توئیت دستوری «دونالد ترامپ» به فرماندهی ناوهای آمریکایی برای هدف قرار دادن هرگونه تهدید علیه ناوهای این کشور در منطقه؛ پرتاب ماهواره‌بر «قاصد» برای حمل ماهواره «نور» در مدار 425 کیلومتری زمین از سوی سپاه پاسداران و دست‌ آخر‏ انتشار گزارش مربوط به تلاش وزارت امور خارجه آمریکا برای تدوین حقوقی طرحی علیه ایران و ارائه آن به شورای امنیت سازمان‌ملل، بستر و دلایل دور تازه تنش‌ها میان تهران و واشنگتن است».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت:«زورآزمایی تهران و واشنگتن ممکن است همچنان کشدار باقی بماند اما خطر هنگامی است که در بزنگاهی غیرمنتظره، تنش جاری برحسب یک اتفاق از کنترل خارج شود. در این صورت پیش‌بینی پیامد ارتقاء تنش به منازعه برای هردو طرف بسیار سخت خواهد بود. در این حال، هم‌سو شدن اعضای اروپایی گروه برجام و نیز شورای امنیت سازمان‌ملل با دولت آمریکا در متهم کردن تهران به نقض تعهدات برجامی‌اش‏، خطر دیگری است که می‌تواند به طور مستقیم بر فرآیند تنش جاری تاثیر بگذارد. از این‌ رو نه می‌توان خوش‌دلانه پذیرفت که احتمال رویارویی نظامی ایران و آمریکا نزدیک به صفر است و نه تسلیم وقایع غیر منتظره شد. واقعیت جاری، تشدید در تنش سابقه‌دار میان تهران و واشنگتن است. تفاوت این‌بار در فرصت محدودی است که هر دو سوی تنش با آن روبرویند. هنوز اراده روشنی برای تغییر وضع جاری در افق دیده نمی‌شود».

اصلاح طلبان در تبدیل کردن «فرصت به تهدید» مهارت ویژه ای دارند. اکنون به اذعان اندیشکده ها و تحلیلگران غربی، آمریکا به شدت در موضع ضعف قرار دارد. رکوردزنی آمریکا در تعداد مبتلایان و قربانیان کرونا در کنار وضعیت اسفناک این کشور در تأمین اقلام بهداشتی مراکز درمانی، شرایط نامطلوبی برای مقامات آمریکایی ایجاد کرده است.

در سوی مقابل، ایران همزمان با رکوردزنی در آمار بهبودیافتگان و کاهش قربانیان کرونا، یک ماهواره نظامی(با قابلیت های متعدد و شرایط بالقوه برای درآمدزایی) را با موفقیت به فضا پرتاب کرده است.

نشریه صهیونیستی هاآرتص با اذعان به این موفقیت بزرگ، تاکید کرده است که این روند نشان دهنده اعتماد به نفس بالای ایرانیان است.

«دولت مستکبر و غارتگر آمریکا فقط زبان زور را می فهمد»؛ به عبارت دیگر، تنها رویکردی که به عقب نشینی و پرهیز از گستاخی آمریکا منجر می شود، اقتدار و افزایش توان داخلی است.

در سوی مقابل، انفعال و ارسال پالس ضعف(جهت مذاکره و...) آمریکا را در تشدید فشار، گستاخ تر می کند.

اصلاح طلبان پیش از این برای به حاشیه رفتن بی دستاوردی توافق هسته ای، بارها مدعی شدند که «برجام سایه جنگ را از کشور دور کرد»؛ حالا این طیف به فاصله کوتاهی پس از پرتاب موفقیت آمیز ماهواره نور به فضا و همزمان با استیصال آمریکا در مقابله با کرونا، مدعی نزدیک شدن سایه جنگ شده است! گویا برخی «کاسبان سایه جنگ» هستند.

** اختیارات محدود شورای شهر؛بهانه ای تکراری برای فرار از پاسخگویی

«محمود میرلوحی» عضو شورای شهر اصلاح طلب تهران در مصاحبه با روزنامه اعتماد گفت:« طبق قانون اساسی، اختیار و وظایف شوراها محدود به به شهرداری نیست. برخی تصور می‌کنند شورا یعنی شهرداری، نه، شورا یعنی شورای شهر، یعنی شورایی برای تمام آنچه در شهر رخ می‌دهد، یعنی نظارت و تصمیم‌گیری بر مسائل فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و اموال عمومی یک شهر».

میرلوحی در ادامه گفت:«قانون اساسی ما جایگاه رفیعی را در فصل هفتم و در اصول متعدد ۳، ۷ و ۱۰۰ به بعد برای شوراها پیش‌بینی کرده است...بنده معتقدم مجلس بخش محدودی از وظایف قانونی را عملیاتی کرده است و هنوز مدیریت شهری ما یکپارچه نیست. دولت تصدی‌گری‌ها در شهر را، لااقل در ۲۳ مورد به عهده شورا و مدیریت شهری گذاشته است، با این حال ما شاهد موازی‌کاری هستیم...در شرایط فعلی، فعالیت مدیریت شهری محدود به امور شهرداری و در حد ارشاد و ارتباط است».

روزنامه همشهری نیز در گزارشی با عنوان «انتظارات گسترده،اختیارات محدود»، اینگونه القاء کرد که اختیارات شورای شهر تهران محدود است و به همین دلیل نمی تواند پاسخگوی انتظارات مردم باشد.

در روزهای گذشته، «محسن هاشمی» رئیس شورای شهر اصلاح طلب تهران گفته بود:«ما بر محورهای شعارهایی که داده‌ایم، حرکت کرده‌ایم. البته از نظر ما قابل‌قبول نیست و به‌دلیل مشکلات و سنگ‌اندازی‌هایی که به‌وجود آمد، نتوانستیم انتظارات و مطالبات بحق مردم را برآورده کنیم».

اصلاح طلبان اکنون دولت، فراکسیون امید مجلس و شهرداری و شورای شهر پایتخت را در اختیار دارند. این طیف پیش از این مدعی بود که «دولت فقط 20 درصد اختیارات دارد»! و «مجلس در رأس امور نیست»!، حالا ادعای «اختیارات محدود شورای شهر» نیز به فهرست فرافکنی های اصلاح طلبان برای فرار از پاسخگویی اضافه شده است.

اکنون قریب به سه سال از عمر شورای شهر و شهرداری اصلاح طلب تهران سپری شده است. شورای شهر در این مدت، بیشترین انرژی خود را بر تغییر اسامی خیابان های تهران(که به «بازی اسم و فامیل شورای شهر تهران» در میان رسانه ها مشهور شد) گذاشت.

چندی پیش «غلامحسین کرباسچی» فعال سیاسی اصلاح طلب گفته بود:«مردم حتماً از شهرداری و شورای شهر تهران، هم به خاطر مسئله آقای نجفی و هم به جهت مدیریت شهری ناراضی هستند و الان هم می توان گفت که در شهرداری اصلاح‌طلبان تقریباً هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است. دوچرخه‌سواری دردی از مردم دوا نمی کند».

انتخاب «محمد علی نجفی» نقطه عطفی در کارنامه شورای شهر اصلاح طلب تهران است. «عباس عبدی» فعال سیاسی اصلاح طلب چندی پیش گفته بود:«انتخاب آقای نجفی به‌عنوان شهردار تهران ناشی از یک نوع کج‌فهمی یا بدفهمی در تطبیق عمل سیاسی و راهبرد سیاسی بود…در این انتخابات گفتند چون ما رأی گرفته‌ایم، هرکسی را می‌خواهیم باید بیاوریم، حتی چشم باز نکردند تا نقاط ضعف و کاستی‌های آن را ارزیابی کنند و چشم‌بسته ۲۱ رأی دادند و حاضر نشدند مسائلِ موجود را بررسی کنند تا مبادا متهم به ضعف و ناکارکردی شوند».