سرویس سیاست مشرق - سعید جلیلی نامزد انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، امروز سه شنبه ۱۸ خرداد ۱۴۰۰ در دومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری دوره سیزدهم که با محوریت مسائل «فرهنگی، اجتماعی و سیاسی» در استودیوی مناظرات رسانه ملی برگزار شد، به بیان برنامه‌های خود و نقد برنامه‌های دیگر نامزدها در این حوزه‌ها پرداخت.
جلیلی در بدو ورود به صداوسیما در جمع خبرگاران گفت: ان‌شاءالله در مناظره امروز همه تلاش کنیم نظرات خود را مبتنی بر اخلاق در محیطی سالم ابراز کنیم و این مناظره محل تلاقی نظرهای مختلف درباره موضوعات مورد انتظار مردم باشد.
جلیلی با بیان اینکه امیدوارم در این مناظره به برخی موضوعاتی که در این ایام به آن‌ها پرداخته نشده، پرداخته شود، به موضوع جمعیت روستایی اشاره کرد و گفت: ۲۵ درصد جمعیت ما در روستاها هستند با این حال در همه برنامه‌های صداوسیما حتی یک سؤال هم در این باره از من پرسیده نشد.
وی مسائل مربوط به زنان را مورد اشاره قرار داد و گفت: نیمی از جمعیت کشور را زنان تشکیل می‌دهند و باید مشخص شود که چه برنامه‌هایی برای آن‌ها وجود دارد و چگونه می‌خواهیم آن‌ها را اجرا کنیم. همچنین مباحثی چون جوانان و ورزش وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخت.
جلیلی تصریح کرد: امیدوارم در مناظره امروز به موضوعاتی که مدنظر مردم است پرداخته شود و پاسخ‌های معتبری که برای این موضوعات وجود دارد مطرح شود و مشخص شود که نامزدها این مسائل را چگونه و با چه تضمیمنی می‌خواهند محقق شود. امیدوارم بتوانیم در محیطی دوستانه نگاه‌های مختلف را بیان کنیم و از نظرات خود دفاع کنیم و مردم هم بتوانند به‌خوبی قضاوت کنند.
*********************
چه برنامه‌ای برای تقویت اعتماد مردم دارید؟
مهمترین محور اظهارات سعید جلیلی، نامزد سیزدهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری را در ادامه می‌خوانید؛
- اگر می‌خواهیم اعتماد مردم جلب شود، حتماً باید رفتار مسئولان درست بشود
- یکی از موضوعاتی که مانع اصلاح امور می‌شود، متأسفانه مسئله فرهنگ غلط سیاسی در نظام اجرایی اداری ماست. این مربوط به یک جناح و یک دولت نیست، موضوعی فراگیر است که باید حتماً توجه جدی به آن بشود.
- چه کسانی که رقیب شما باشند چه کسانی که رفیق شما باشند، ممکن است دچار چنین آسیبی بشوند
- اگر شما در ساختار اداری کشور آن فرهنگ سیاسی غلط را پاک نکنید، ظرفیت‌های کشور متوقف می‌شود.
- چند مثال می‌زنم؛ اگر در فرهنگ سیاسی ما، نمایش جای کار واقعی را گرفت نمی‌توانید انتظار داشته باشید کارها جلو برود. با نمایش کشور اداره نمی‌شود.
- اگر شما آمدید به جای اینکه نتیجه کار خود را بیان کنید، مدام فرآیند کار را توضیح دادید و گفتید این تعداد سفر رفتم و مدام گزارش بدهی، امّا نتیجه‌ای نداشته باشد، این فرهنگ غلط است.
- اگر شما کارهای ریشه‌ها را کنار بگذارید و به کارهای نمایشی روی بیاورید، حتماً مشکلات کشور باقی می‌ماند.
- اگر ما به اصلاح ساختار بودجه اهتمام نکردیم، اصلاح نظارت بانکی را جدی نگرفتیم و کشور را به شکل روزمره اداره کردیم، کشور متوقف می‌شود.
- اگر نتیجه کارهای ولو شبانه روزی مسئولین در زندگی مردم دیده نشود، این نشان می‌دهد که کار آن‌ها واقعی نبوده بلکه نمایشی بوده است.
- کار نمایشی یعنی اینکه شما تیری را شلیک می‌کنید و به هرجا برخورد کرد، می‌گویید به هدف خورده است. یعنی می‌گوییم فلان کار را می‌کنیم تا تحریم رفع شود، بعد که تحریم دوبرابر می‌شود می‌گویید جام اخلاق را بردیم. این که نتیجه نمی‌شود. نباید اجازه داد این فرهنگ تسری پیدا کند.
- اگر در کارها به‌موقع تصمیم نگرفتید و یک کار مرتب دچار وقفه شد و یکی دوسال کشور را معطل گذاشتید، کشور دچار مشکل می‌شود.
- نباید چندشغلی رواج پیدا کند؛ هر فرد باید یک کار تمام وقت داشته باشد. اگر چندشغلی ضدارزش نشد، نمی‌توانید مشکلات کشور را حل کنید. باید این فرهنگ سیاسی اصلاح شود تا خیلی از امور اصلاح شود.
نقد شما به سخنان دیگر نامزدها چیست؟
- من در مناظره قبلی هم گفتم که یکی از مشکلاتی که باعث می‌شود مشکلات کشور حل نشود، فرهنگ سیاسی است. یکی از موضوعات این است که ما باید تعارفات را کنار بگذاریم.
- ما امروز داریم درباره انتخاب رئیس‌جمهور سخن می‌گوییم. کسی که می‌خواهد ماشین دولت را راه بیندازد، باید بتواند برای دستگاه‌های مختلف برنامه داشته باشد.
- آیا این نوع مناظره و این نوع سوالات و این پاسخگویی،می‌تواند مردم را کمک کند؟ غرض از این جلسه این است که مردم بتوانند انتخاب کنند.
- امروز بسیاری از موضوعاتی که مورد توجه مردم است در مناظره مطرح نمی‌شود. ما امروز روستاها را داریم که ۲۷ درصد جمعیت کشور در آنجاست. اینکه چه برنامه‌ای درباره روستا داریم کسی تا کنون سؤال نکرده است. درباره بانوان که 50 درصد جمعیت کشور است، سؤالی نمی‌شود. همچنین آموزش و پرورش و موضوع جوانان و ورزش.
- این شیوه مناظره کمکی به انتخاب مردم نمی‌کند. اگر می‌خواهیم کشور را نه‌تنها اداره بلکه جهش بدهیم، باید بدانیم اولویت کشور چیست و با چه برنامه‌ای و چگونه می‌توان آن را حل کرد و بعد این راهکارها نقد بشود.
- اینکه ما از برخی دوستان دعوت کردیم برای مناظره، برای این بود که مردم بهتر بتوانند انتخاب کنند.
- اگر دوستان موافق هستند همین جا یک اصلاح را شروع کنیم و مناظره بعد به این شیوه برگزار نشود. اینجا که قرار نیست تست هوش بگیریم. موضوعی مطرح شود و مثل دانشگاه‌ها به‌صورت کتاب باز، هر کس حرفی داشت درباره آن موضوع مطرح کند.
- اگر صحبت از جمهوریت و انتخابات پرشور می‌کنیم، بالاخره الان هشتاد میلیون مردم و نیز کسانی که این مناظره را می‌بینند باید بدانند کدام موضوع اولویت است و چند نامزد حرف‌هایشان را بزنند و مردم بگویند حرف این بهتر است و به آن رأی بدهند.
- اینکه حرف‌های پراکنده گفته شود، فایده‌ای ندارد.
- وقتی سخن از رئیس‌جمهور مطرح می‌شود، باید بدانیم که رئیس‌جمهور کسی است که با اقتدار کشور را اداره کند. اگر می‌گوییم کشور باید جهش پیدا کند و فقط اداره نشود، لازمه‌اش این است که رئیس‌جمهور بگوید برای فلان موضوع چگونه می‌خواهم به دستگاه‌ها مأموریت بدهم.
- رئیس جمهور مقتدر به این نیست که چند حرف تند بزند.
- نقش رئیس‌جمهور فراتر از دستگاه‌ها است. برخی موضوعات وجود دارد که رئیس‌جمهور باید برای آن‌ها مأموریت تعریف کند و دستگاه‌ها را هم‌افزا و هم‌آهنگ کند و پیگیری کند که به نتیجه رسید یانه.
- ۵۰ درصد جمعیت کشور ما را خانم‌ها تشکیل می‌دهند. اگر از کار واقعی سخن می‌گوییم، تمایزش با کار نمایشی چیست؟ در این هشت سال بارها از حقوق خانم‌ها صحبت‌شده، نتیجه‌اش چیست؟ تقریباً هیچ.
- دولت 18 برنامه درباره زنان مطرح کرده است. نتیجه آن‌ها چه شد؟ زنان سرپرست خانوار الان چه امکان بیشتری پیدا کرده‌اند؟ اگر از اشتغال خانم‌ها سخن می‌گوییم، چه ابتکارات نوین و بومی را برای اشتغال آنان به کار برده‌ایم؟ در اقتصاد چه نقشی را برای آنان قائل شده‌ایم؟
- کار واقعی، برنامه و پیگیری جدی می‌خواهد. برای برخی مأموریت‌هایی که دستگاه‌ها دارند، حتی یکبار هم جلسه تشکیل نشده و پیگیری نشده است. اگر برای زنان دل می‌سوزانیم که چرا فلان پیامک برای آنان ارسال می‌شود، هزاران زن در کشور دچار مشکلات اقتصادی هستند، زنان بدسرپرست و موضوعاتی از این قبیل را داریم که دولت وظیفه دارد برای آن‌ها برنامه داشته باشد.
- اینکه شما نگاه می‌کنید نسبت طلاق به ازدواج افزایش یافته است، خب این برنامه می‌خواهد.
- جالب است؛ طرحی با عنوان آگاه‌سازی حقوق زنان روستایی تعریف شده و 500 میلیون دلار برای آن هزینه شده، امّا وقتی که نگاه می‌کنیم می‌بینیم کل مخاطب آن 510 نفر بوده است. این نمایش است و کار واقعی نیست.
برنامه شما برای توسعه کارآمد، عادلانه و پایدار نظام سلامت چیست؟
- یکی از مسائل بسیار مهمی که باز نقش رئیس جمهور را نشان می‌دهد، این است که برخی موضوعات مربوط به یک وزارتخانه نیست. ده عامل مؤثر بر سلامت وجود دارد که همه آن‌ها خارج از وزارت بهداشت است. پس این نشان می‌دهد باید رئیس‌جمهور موضوع را بفهمد و بتواند درست دستگاه‌ها را هم‌افزا کند.
- در این سال‌ها چند طرح مهم درباره سلامت اجرا شده که یک طرح مربوط به ابتدای انقلاب بود با عنوان طرح شبکه انقلاب. چون درست موضوع فهمیده شده بود، این طرح، آثاری داشت که امروز برای کشورهای غربی هم الگو شده است.
-در مقابل این طرح، یک طرحی هم در سال‌های اخیر با عنوان طرح تحول سلامت داشتیم که نمایشی بود و هیچ خاصیتی نداشت، جز افزایش هزینه‌ها. بعد هم گفتند که این طرح اشتباه بود.
- مهم این است که در موقع خودش این موضوع را بفهمید، نه اینکه طرحی را شروع کنیم و هزینه‌ها را چند برابر کنید بعد ببینیم ناکارآمد است. هزینه‌های این از جیب چه کسی می‌رود؟
- اگر صحبت از نظام سلامت می‌کنیم باید وزارت بهداشت مدعی آن باشد، امّا وزارت صنعت، کشاورزی و سایر دستگاه‌ها نقش دارند. امروز بیکاری و استرس از عوامل دیگری است که نقش دارند.
- یکی از بیشترین عامل بیماری‌ها مربوط به حوادث جاده‌ای است، خب این مربوط به وزارت بهداشت نیست.
مهمترین اولویت‌های شما در عرصه سیاست خارجی چیست؟
- عرصه روابط بین کشورها، نقاط اشتراک دارد و نقاط اختلاف. اشتراک‌ها باعث تعامل می‌شود نقاط اختلاف، تقابل را ایجاد می‌کند.
- این هنر دولت‌هاست که بتوانند این نقاط اشتراک که فرصت‌ها را ایجاد می‌کند، تبدیل به نقطه تعامل و اختلافاتی که تقابل ایجاد می‌کند را مدیریت کنند و از تهدیدها پیشگیری کنند.
- در دنیا 200 کشور وجود دارد. اگر سیاست ما تعامل سازنده و گسترده با جهان باشد، یعنی تمام فرصت‌ها را دنبال و بالفعل می‌کنیم.
- اشکالی که ما به دولت وارد می کنیم این است که معطل چند کشور شده‌اند. یک روز ترامپ را بهانه می‌کنند، یک روز FATF. این‌ها که دشمنی‌شان اثبات شده است. شما باید این هنر را داشته باشید که فرصت را از دست ندهید.
- شما باید بتوانید با کسانی که با آن‌ها نقاط اشتراک دارید، تعاملات را شکل بدهید. در همسایگی شما این نقاط اشتراک بیشتر است. در آن سر دنیا هم می‌تواند باشد.
- مهم این است که برای این موضوع چه برنامه‌ای وجود دارد. شما باید 200 کشور را روی میز بگذاری و بگویی از کشور الف، 15 درجه فرصت و از کشور ب، 10 درصد فرصت برای کشور ما وجود دارد و برای رسیدن به آن فرصت‌ها تلاش کنی، نه اینکه کشور را معطل چند کشور کنیم و یا بگوییم می‌خواهند حسینه در کاخ سفید ایجاد کنند؛ این حرف‌های موهومی است و می‌خواهند با لولوهای الکی مردم را بترسانند.
جمع‌بندی
- «بایدن» در سند استراتژی امنیت آمریکا می‌گوید ایران وارد عرصه جدیدی از بازی شده که صحنه جدیدی را ایجاد می‌کند. این چند سطر بیشتر نیست، بروید بخوانید.
- امروز فرصت‌های بزرگ داریم. در همین بحث تعاملات اقتصادی فرصت‌های بزرگی وجود دارد که باید استفاده شود. در همین همسایگی ما، پاکستان ۶۰ میلیارد دلار واردات دارد که سهم ما از آن فقط 16 میلیارد دلار است.
- از چیزهایی که بسیار سخاوتمندانه با آن برخورد می‌شود و سرمایه مردم آب می‌رود، زمان است. با زمان خیلی مسرفانه برخورد می‌کنیم.
- هشت سال گذشت. آنچه در روند کشور شاهد بودیم، توقف و کندی بود. چگونه باید از این آسیب رهایی یابیم؟ اینجا نقش رئیس‌جمهور بسیار مهم است. رئیس‌جمهور باید بتواند مسئله را درست بفهمد و پاسخ را درست تشخیص دهد و رویکرد صحیحی هم داشته باشد.
- مردم عزیز، امروز در آستانه انتخاب هستیم. چگونه باید عمل کنیم؟ یک رویکرد این است که کشور را به زور اداره کنیم.برخی دوستان می‌گویند نمی‌شود. این را با بررسی‌های فراوان می‌گویم که کشور نه‌تنها توان اداره، بلکه باید جهش یابد. اینکه می‌گویم حاضر هستیم با دوستان مناظره کنم، این برای بازی ژورنالیستی نیست. ما می‌گوییم کشور می‌تواند جهش پیدا کند و حاضر هستم با هر کسی که می‌گوید نمی‌شود، بنشینم و مناظره کنم.
- از روز اول دولت باید اجرای برنامه‌ها را شروع کنیم. نه اینکه تازه بگوییم برویم بررسی کنیم. نباید کشور را معطل FATF کنیم. کشوری با هشتاد میلیون جمعیت نباید معطل شود شما باید بتوانید برنامه داشته باشید.
- جناب آقای رضایی شاهد هستند که من در مجمع تشخیص مصلحت نظام گفتم که نباید درباره FATF معطل کنیم و زودتر تکلیف آن را روشن کنیم. خود دوستان دولت تقاضا دادند که فعلا دست نگه داریم. کشور را نباید معطل کرد. مشکل شما این است که مسئله را درست متوجه نمی‌شوید. رویکردتان هم درست نیست.
- نگاه شما به کولبری، نگاه حداقلی است؛ می‌گویید دلمان برای کولبران سوخت. بنده به مرز باشماق رفته‌ام و با کولبران صحبت کرده ام.حرف ما این است که می‌توانیم کولبران را تبدیل به صادرکننده کنیم. فیلم آن هم در فضای مجازی موجود است که کولبرانی که ما با آن‌ها صحبت کردیم، بعداً گفتند که توانسته‌ایم از طریق تشکیل تعاونی، پونصد میلیون دلار صادرات داشته باشیم.
- بنده به روستای سعدآباد بوشهر رفتم. تعاونی نخل‌کاران با جمعیت 4 هزار نفری، دستگاهی را برای بسته‌بندی خرما تهیه کرده بودند و چون قسطش را به موقع نداده بودند، بانک آن را مصادره کرده بود. بعد آن دستگاه را به کسی فروخته بود و آن فرد، دستگاه را اوراق کرده و فروخته بود. خب اینجا دولت چکاره است؟ بعد آقایان می‌گویند 90 هزار میلیارد تومان دست ۱۱ نفر است.
- مردم عزیز، شما رئیس‌جمهور انتخاب می‌کنید؛ باید بتواند اشراف داشته باشد به ظرفیت‌ها، آن هم برای جهش نه اداره کشور.
۰۰:۰۳ - ۱۴۰۰/۰۳/۱۹
۰۰:۵۷ - ۱۴۰۰/۰۳/۱۹
