سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

علت تأکید بر اعتراض در ایران همزمان با وقوع جنگ داخلی در قزاقستان چیست؟

تحرّک "بریگاد قزاق" در ایران!

علی باقری، از فعالان اصلاح‌طلب اخیراً در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا اظهار کرده است: اعتراضات یک موضوع طبیعی است و چون ناشی از شرایط واقعی است که مردم با آن زیست می‌کنند،  نباید نگاه توطئه‌آمیز به آن داشته باشیم. البته در همه دنیا و حتی در کشورهای کمتر توسعه‌یافته این شرایط مستعد است و از اعتراضات اجتماعی بهره‌برداری‌های سیاسی صورت می‌گیرد. بنابراین، اعتراضات اجتماعی در نسل جدید به سرعت رنگ و بوی سیاسی و امنیتی به خودش می‌گیرد.

او می‌افزاید: همه اعم از معترضان و حکمرانان در کشور باید تلاش کرده و به تطبیق نوع نگاه کمک کنند اینکه ما به سرعت، به اعتراضات سیاسی، رنگ و بوی سیاسی و امنیتی ندهیم و در همان بطن خود به آن نگاه کرده و تعامل داشته باشیم،  معترضان هنجارهای قانونی را رعایت کنند و حاکمان اصل اعتراضات را به رسمیت بشناسند، زمینه شکل‌گیری آن فراهم شود و از سیاسی و امنیتی کردن آن خودداری شود آن وقت به یک شرایط ایده آل در زمینه برگزاری تجمعات رسیدیم. اما علیرغم اینکه در سال‌های گذشته گام‌هایی را به سمت شرایط ایده‌آل برداشتیم، اما همچنان برای رسیدن به نتیجه مطلوب فاصله زیادی داریم.

باقری در اظهارات خود همچنین با اشاره به بحث چرایی جا نیافتادن مسئله اعتراضات قانونی و مسالمت‌آمیز گفته است:‌ ما، هم از طرف معترضین و هم از طرف مقابل که با معترضین مواجه است، مشکل داریم. البته من مشکل را از طرف مقابل می‌دانم. یعنی بخش‌هایی از حاکمیت نسبت به این اعتراضات رویکرد قانونی و مدافع‌جویانه ندارند یا در این مورد احساس نمی‌کنند که وظیفه‌ای دارند یا به گردنشان حق شهروندی دارد. حق شهروندی فقط تامین آب و نان مردم نیست. یکی از حقوق مسلم شهروندی که قوانین هم آن را به رسمیت شناخته، حق اعتراض نسبت به هر چیزی است که برای آن‌ها وجود دارد.

او تصریح می‌کند: اعتراضات زنجیره‌ای معلمان نمونه موفق تجمعات اعتراضی است و در طرف مقابل برخی مسئولان به دنبال این هستند که تجمعات اعتراضی را بدنام کرده و مشکلاتی برای آنها به وجود بیاورند تا بساط آن را جمع کنند.

این فعال اصلاح‌طلب در بخش پایانی اظهارات خود نیز گفته است: بیش از هر موضوعی، تجمعات قانونی در کشور، لنگ یک اراده است. یعنی بیش از اینکه ما در قوانین و مقررات در پی راه حل باشیم، باید دنبال اراده‌ای بود که حل این موضوع پایدار شود. اگر اراده آن که عمدتا به دست حاکمیت است، به وجود بیاید راه‌های اجرای آن دم دست است. اراده حاکمیت باید این باشد که اصل اعتراضات را به رسمیت بشناسد و اجازه ندهد نیرویی شکل بگیرد تا تجمع مسالمت آمیز مردم به هم بریزد و مانعی برای آن ایجاد شود.[۱]

*در اظهارات فرد اشاره شده به روشنی هویداست که او همزمان بحث جا نیافتادن اعتراضات قانونی و مسالمت‌آمیز را در ایران مورد اشاره قرار داده اما در عین حال تأکید دارد که باید اعتراضات در ایران به راه بیافتد! و این گزاره متناقض که در انتهای آن جنگ داخلی و فتنه قرار دارد، یا از سر جهالت است و یا از سر بدخواهی. مقوله‌ای که ما قضاوت پیرامون آنرا بر عهده مخاطبان محترم می‌گذاریم.

 بر اساس نظر برخی محافل تحلیلی، اعضای ستاد جریان سیاسی خاص بیش از ۱۰ سال است که ایجاد "فتنه اقتصادی" را با ابزارهای سیاه‌نمایی، بزرگ‌نمایی از مشکلات و البته منزوی‌سازی تحلیل‌های درست و خدشه‌آوری بر کارآمدی در نظام اسلامی دنبال می‌کنند. رویکردی که طراحانش پس از آبان ۹۸ نیز به این نتیجه رسیده‌اند که این پروژه می‌تواند به نتیجه برسد!

تمام تأکیدات آنها بر بزرگ بودن مشکلات کشور، قهر بودن مردم [۲]، ‌ بی‌اعتمادی مردم و لزوم اعتراض مسالمت‌آمیز(!) هم صرفا این هدف را به دنبال می‌کند که مردم را علیه نظام به خیابان‌ها بکشاند و شعله‌ور شدن فتنه اقتصادی و تکرار حوادثی شبیه به قزاقستان را به تماشا بنشیند.

کما اینکه همزمانی اظهارات آنان در تأکید بر قهر بودن مردم با نظام اسلامی و آغاز اعتراض‌ها در ایران با وقوع جنگ داخلی در قزاقستان بایستی برای همه محل تأمل و هشدار باشد.

در اینجا بیان این نکته هم ضروریست که تحلیل‌های مربوط به فتنه اقتصادی هرگز به معنی انسداد مسیر قانونی برای اعتراض مسالمت‌آمیز نیست و وزارت کشور نیز تاکنون مجوزهایی را برای تجمعات معقول ارائه کرده است. [۳]

اما رؤیت شرایط حساس کشور و حتی محیط پیرامونی در فرا مرزهای ما، عقلانیت و منطق صحیحی را در نگاه به تجمع و اعتراض طلب می‌کند.

خاصّه اینکه مردم عزیز ایران باید بدانند در موقعیت کنونی کسانی علم اعتراض را برداشته‌اند و بر آن تأکید می‌کنند که اغلب آنها صراحتا با نظام جمهوری اسلامی دچار مشکل هستند، پایان جمهوریت نظام را اعلام کرده‌اند و در فتنه سال ۸۸ نیز جزو "فرماندهان فتنه" بوده‌اند.

گفتنیست تأکید افراد اشاره شده بر موفق بودن تجمعات معلمان و یا تظاهرات سکوت سال ۸۸ در حالی است که اولا این تجمعات مجوز نداشتند و تجمع بدون مجوز یعنی اغتشاش. ثانیا در تجمع منتسب به معلمان در تهران شعار "بیشرف"(!) علیه نیروی انتظامی سر داده شد و ثالثا تظاهرات سکوت سال ۸۸ یکی از خطرناک‌ترین حرکات اغتشاشگران سال ۸۸ بود که می‌توانست منجر به یک رخداد خونبار شود اما به فضل الهی بهانه از دست فرماندهان فتنه ستانده شد.

*بریگاد قزاق نام نیروی نظامی ایران طی عصر قاجار است که نقش مهمی را در تحولات تلخ رضاخانی ایفا کرد. رضاشاه در مقطعی از بریگاد قزاق با عنوان "سربازان امام زمان" یاد کرده بود!

***

برنامه‌ای در شهرداری تهران که اقتصاد بانوان صاحب مشاغل خانگی را متحول می‌کند

تسهیل‌گری زاکانی برای اقتصاد مشاغل خانگی

مریم اردبیلی، مشاور امور بانوان شهردار تهران در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایسنا با اشاره به فعالیت مراکز کوثر شهرداری تهران؛ توسعه مشاغل خانوادگی و مشاغل محله ای را جزو اولویت های شهرداری برای زنان عنوان کرد و گفت:

"شهرداری تهران در حال ایجاد و توسعه  غرفه های موقت و دائمی برای عرضه محصولات زنان است تا زنان سرپرست خانواری که توسط شهرداری توانمند می شوند بتوانند محصولات خود  را در این محیط ها عرضه کنند، البته در کنار توسعه کمی و کیفی مراکز کوثر لازم است به بحث مشاغل خانگی زنان نیز توجه شود، بگونه ای که زنان در راستای توانمندسازی اقتصادی بتوانند در خانه نیز کسب و کاری داشته باشند. در این میان شهرداری حتما نقش تسهیل‌گر را خواهد داشت تا مسیر ارتقاء برای این افراد فراهم باشد."[۴]

*تسهیل‌گری در امر اقتصاد زنان و ارتقای درآمد بانوان خانه‌دار یا سرپرست خانواده، می‌تواند یک رویکرد راهبردی در شهرداری یک شهر اسلامی باشد.

خاصّه در کلانشهر تهران بعنوان امّ‌القرای جهان اسلام که بافتار جمعیتی متنوع آن می‌طلبد توجه ویژه‌ای به مسئله "اقتصاد زنان" شود.

بانوان در محیط خانه با قناعت، صرفه‌جویی و البته با مشاغل خانگی، یکی از اصلی‌ترین ارکان اقتصاد خانواده هستند که توجه به این مسئله می‌تواند در درازمدت موجب تأثیرات زیادی در بهبود زندگی اقتصادی جامعه شود.

فلذاست که توجه نهادهای کلان و متولی به این حقیقت راهبردی و ایجاد زمینه برای ایمن‌سازی اقتصادی بانوان خانه‌دار (اشاره به مقولاتی مثل بیمه و یا پس‌انداز بانوان خانه‌دار) و در ادامه امکان درآمدزایی از درون خانه؛ نتایج شگرفی در امروز و آینده همه افراد جامعه خواهد داشت.

بدیهیست که یک بانوی خانه‌دار و یک مادر در هنگام قوت اقتصادی فردی و هنگامی که با هنرهای شخصی توانایی ایجاد درآمد داشته باشد؛ آنگاه مردان و سپس منصه عمومی جامعه شاهد پشتیبانی‌های بهتری خواهد شد که این مسئله به نفع همه است.

توجه جدی و راهبردی شهرداری تهران به مشاغل خانگی و تسهیل‌گری برای کسب درآمد بانوان از این مشاغل؛ صدقه جاریه‌ای خواهد بود که انتفاع آن یک امر همگانی و کلان است.

***

اثر برجام احتمالی در دولت رئیسی همانست که در دولت روحانی بود

پیشنهاد تکرار اقدام نابجای روحانی به رئیسی

فیاض زاهد، از فعالان اصلاح‌طلب در یادداشتی در شماره شنبه گذشته روزنامه اعتماد با اشاره به سفر قریب‌الوقوع حجت‌الاسلام رئیسی رئیس‌جمهور کشورمان به روسیه و نقش بعضا واسطه‌ای روسیه در مذاکرات برجامی، نوشته است:

"خودتان با امریکایی‌ها ملاقات و گفت‌وگو کنید. رهبری قبلا هم اجازه این کار را داده‌اند. چه معنایی دارد که مهم‌ترین تصمیم و مذاکرات کشور طی ده‌ها سال گذشته به دست واسطه‌های ناامن و غیرقابل اعتماد سپرده شود. ‌شما که بهتر از رفتار روسیه در سوریه باخبرید. شما که می‌دانید نه روسیه و نه غرب و نه چین به فکر منافع ما نیستند. این امر کاملا عقلانی است. پس به این گونه مذاکره پایان داده به منشأ اصلی فتنه رجوع کنید تا مبادا ایران وجه‌المصالحه تنش‌های روسیه در داستان اوکراین و چین در ماجرای تایوان باشد. من و هم شما می‌دانیم که بدون گفت‌وگوی مستقیم، هیچ‌گونه تفاهمی محقق نخواهد شد. نهایتا این امریکا و ایران هستند که باید توافق کنند. پس نقش بازیگران حاشیه‌ای را کم کنید یا از آنها در راستای تامین منافع خود بهره ببرید. شنیدن اخباری مبنی بر مذاکره نماینده روسیه از سوی ایران با نماینده امریکا و انتشار عکس‌های این ملاقات‌ها، سودی که ندارد هیچ، خشم افکار عمومی را علیه شما و دولت‌تان برمی‌انگیزد. خیرخواهانه عرض می‌کنم جلوی این فرآیند را بگیرید. شما به قرآن قسم خورده‌اید تا پاسدار حقوق مردم ایران باشید. به عهد خود وفا کنید. هرچه این ماجرا طول بکشد، روس‌ها و فرانسوی‌ها و انگلیسی‌ها و... ثمره خود را می‌برند. "[۵]

*درباره اظهارات زاهد و توصیه‌های او به آقای رئیسی باید دانست که اولا انتظار می‌رود رئیس‌جمهور رئیسی در دام اشتباهی که روحانی مرتکب آن شد (تماس تلفنی با اوباما) و مورد شماتت رهبری هم قرار گرفت، نیافتد.

ثانیا رهبر معظم انقلاب هرگز و هرگز اجازه ملاقات و مذاکره مستقیم رئیس‌جمهور ما با مقامات آمریکایی را نداده و در شرایط فعلی هم نخواهند داد. بماند که این کار بر خلاف عزت، حکمت و مصلحت ملی نیز هستد.

و ثالثا در قبال اظهارات افرادی مثل زاهد باید دانست که مسئله اینان نه حتی توافق که "آمریکا" است.

هر عقل سلیمی می‌داند که یک "توافقِ ممکن" حتی با وجود واسطه هم شدنی است. پس چرا آقای زاهد و امثال ایشان اصرار بر کمرنگ‌سازی نقش یک ضلع ماجرا (روسیه) و پررنگ سازی ضلع دیگر (آمریکا) دارند!؟

مشخص است که مسئله بر سر "کدخدا نمایی از آمریکا"ست و نه اهمیت توافق یا بی‌اهمیتی روسیه.

بماند که تحلیلگران معتقدند اثر برجام احتمالی در دولت آقای رئیسی همانست که در دولت آقای روحانی بود... "تقریبا هیچ".

زاهد پیش از این در اظهارات دیگری، به وزیر امور خارجه و نماینده مذاکراتی ایران در وین نیز پیشنهاد مذاکره مستقیم با آمریکا را داده و گفته بود:

"امیرعبداللهیان یا علی باقری در یک گوشه دنیا، در یک راهروی تنگ، در یک جلسه بین‌المللی می‌توانند تنها یک لیوان قهوه به همتای امریکایی خود تعارف کنند. همین اندک بازیگری پیام خود را می‌رساند. نه چین و نه روسیه نباید فکر کنند که ما مجبور به احتضار بین‌المللی در چنبره منافع آنها هستیم. "[۶]

***

1_ https://www.ilna.news/fa/tiny/news-1179317

2_ mshrgh.ir/1323275

3_ https://www.isna.ir/news/98083019679/

4_ https://www.isna.ir/news/1400101712513/

5_ https://www.etemadnewspaper.ir/fa/main/detail/179272

6_ mshrgh.ir/1305742