اکران نفس در جشنواره فیلم فجر تمام پیش بینی های رایج و مرسوم ژورنالیستی و نقادانه را ابطال کرد. مخالفانی که پیش بینی می کردند که شیار 143 تنها چند «آنِ» خاص در نوع پایان بندی دارد با دیدن نفس شوکه شده اند و قطعا این شوک را به زبان نخواهند آورد.
«نفس» نرگس آبیار از همان ابتدای فیلم و با شنیده شدن صدای زیبا و منحصر به فرد بازیگر خردسالش (ساره پور موسوی) در نقش «بهار نوروزی» هزاران «آنِ» منحصر به فرد دارد، ریتم دارد، قصه هایی لبریز از جزئیات دارد، رنگ بندی دارد و قابل توجه بازیگر فیلم قبلی خانم آبیار؛ طراحی شخصیت عمیقتری دارد. نکته جالب این است که بسیاری از سینمادوستان، موفقیت شیار را در اجرای مریلا زارعی میدانستند در صورتیکه در فیلم نفس پانتهآپناهی اجرای به مراتب عالیتری دارد. «پانتهآپناهی ها» نقش دیدنی و منحصر به فرد مادربزرگ خانواده را خیلی جسورانهتر و اغواگرانهتر از بازیگر فیلم شیار بازی میکند. واقعا حیف از این بازیگر خاک صحنه خورده که سینما مجال کمتری برای درخشش فراهم کرد.
«نفس» نرگس آبیار موید یک نکته مهم در مورد فعالیتهای اخیر این فیلمساز است. آبیار قبل از اینکه وارد فضای سینما شود، قصهگوی خلاقی بوده که قصه هایش متکی بر جزئیات بوده و این فیلمساز شهیر و پر آوازه نسل ما، تجربه ای عجیب را اندوخته است. آبیار در ادامه فعالیتهایش به مستند سازی روی آورده و در حوزه سینما کارش را به صورت ترکیبی انجام میدهد، روی کاغذ فیلمی قصه گو را به نگارش در میآورد و در فرم گرایش ظریفی به مستند نمایی وقایع دارد. طبیعی است بخشی از داشته هایش را در فیلم نفس رو کرده است و فرم بدیع و دلچسبش نوعی روایتگری مبتنی بر ارائه مستندنمایی در نمایش جزئیات دقیق زندگی است. وقتی نفس را تماشا می کنید تصور می کنید پشت دوربین قبل از انتخاب میزانسن و دکوپاژ، امیر کاستاریکا، روح فلینی فقید،پاراجانف آبیار را یاری کرده اند.
رقابت با ابدویک روز برای حضور در اسکار سال بعد
نفس نرگس آبیار فیلمی خوش ساخت که به مراتب چند صد برابر از شیار 143 جذابتر و زیباتر است. آبیار با ساخت «نفس» نشان داد فیلمساز باهوشی است و در هیچ دسته بندی ایدئولوژیک نمیگنجد و خداراشکر که او به دام دسته بندیهای عنوان دار سیاسی رایج نیفتاد و فیلمش را ساخت؛ به معنای واقعی فیلمی ملی. شاید در این چند سطر حق مطلب ادا نشود اگر بگوییم که فیلم نفس دو بال قدرتمند در عرصه بازیگری دارد، ستاره تئاتر پانته آپناهی ها که درنفس تولدی دوباره یافتهاست و ستاره سینما مهران احمدی که بازی او در این فیلم گرم و قدرتمند است. اگر پارامترهای قضاوت در جشنواره فیلم فجر بر اساس معیارهای فنی، هنری و تکنیکال باشد از همین حالا باید مهران احمدی و پانته آپناهی را باید سیمرغ به دست دید. سال آینده فیلم نفس و فیلم ابدو یک روز رقابت سختی برای معرفی به اسکار را خواهند داشت.
علیرضا پورصباغ