به گزارش مشرق، وجود نرم افزارهاي كتابخوان اين روزها روي گوشي و تبلت‌هاي هر جوان و نوجوان ايراني موردي عادي به شمار مي‌آيد، اما آنچه اين روزها بيش از هر چيز با ورود به صفحه اصلي برنامه‌هاي كتابخوان به چشم مي‌آيد، تبليغ كتاب هري پاتر و فرزند نفرين شده است. اين كتاب به تازگي وارد بازار نشر شده است. مسئله‌اي كه در اين باره جالب‌توجه به نظر مي‌رسد، دست و دلبازي برنامه‌هاي كتابخوان در عرضه رايگان اين كتاب است كه به نوعي امكان دانلود رايگان آن را براي مخاطبان فراهم مي‌آورد و از خير سود الكترونيكي آن مي‌گذرد. اخيراً ناشر جلد هشتم اين كتاب نيز اقدام به تبليغات پرهزينه‌اي در رسانه‌ها و مطبوعات به منظور جشن امضاي مترجم اين مجموعه كرده است.
      
هري پاتر مجموعه كتاب‌هايي ويژه كودكان و نوجوانان است. داستان هري پاتر فراتر از يك داستان معمولي براي رده سني كودك و نوجوان است. هري پاتر كه به شدت از قوه خيال بهره مي‌برد و در عين حال همچون اسطوره‌ها يك سير منطقي را دنبال مي‌كند، داراي محتوايي مخفي و حساب شده است. محتواي پنهانِ اين داستان داراي مضامين تاريخي و واقعي است.

به عبارت ديگر هري پاتر به‌ظاهر داستاني است خيالي درباره سحر و جادو و جامعه جادوگري ولي اين داستان به ظاهر خيالي داراي چندين لايه مفهومي است كه سطحي‌ترين لايه آن را دنياي اسرار آميز كاراكتر اصلي در ميان جادوگران تشكيل مي‌دهد، ولي لايه‌هاي پنهان داستان به طور ناخودآگاه در ذهن خواننده نقش مي‌بندد و در جاي خود نمود مي‌كند و از آنجا كه كودكان و نوجوانان آمادگي و استعداد بيشتري نسبت به بزرگسالان براي دريافت و تثبيت مفاهيم در ذهن دارند، اين مجموعه داستاني مي‌تواند اهميت ويژه‌اي داشته باشد.
  
هري؛ الگوي جوانان و نوجوانان
داستان هري پاتر از شخصيت‌هاي چند بعدي برخوردار است و به شكلي غيرمستقيم مفاهيم متعددي را كه مغاير با نظام ارزشي و فكري جامعه ماست، اشاعه مي‌دهد. در اين كتاب مفاهيمي چون هولوكاست، آخرالزمان، منجي، انسانگرايي، ماوراء الطبيعه به شكلي غيراصولي به كودكان ارائه مي‌شود.
  
هري پاتر؛ نماد يك ناجي
 هري پاتر نماد يك ناجي است كه وظيفه‌اش نجات جامعه است؛ در سر راه به كمال رسيدن اين ناجي موانعي وجود دارد. اين ناجي كه از سوي مربيان ماهري تربيت مي‌شود، اميدي است براي نجات جهان؛ منجي كه همچون حضرت موسي(ع) در يك محيط ناخواسته بزرگ مي‌شود (خانه خاله هري) و همچون مريم مقدس، گاه براي رهايي از دست فشار اطرافيانش (شوهر خاله خشنش) بايد روزه سكوت بگيرد، مانند ديگر منجيان و ديگر قهرمانان تاريخ، بايد پالايش شود، بايد تنها لكه آلوده در خود را كه باعث آشفتگي و عصبانيت‌هاي گاه و بي‌گاهش مي‌شود ( انرژي پليدي كه در زمان كودكي به طور ناخواسته از ولدمورت گرفته است ) از خود بيرون كند و اين تنها با يك خودكشي داوطلبانه صورت مي‌گيرد و او از اين پس پاك به حساب مي‌آيد!
  
وقتي اومانيسم حرف آخر را مي‌زند
هري پاتر در نمايي ديگر، نماد اومانيسم و نماينده اصلي آن در جهان امريكاست كه سعي در نجات جهان از دست ظالمان دارد. در كتاب گفته مي‌شود كه هري پاتر در برخورد با ولدمورت (در يك ديد كلي نماد دشمنان آزادي است.) كمي از قدرت او را به طور غيرارادي مي‌گيرد (جادوي سياه ) و اين نشان مي‌دهد كه منجي رگه‌هايي از ظلم را در برخورد خود با جوامع اعمال مي‌كند، ولي همان طور كه داستان سعي در القاي آن دارد، اين خشونت و ظلم، به صورت غيرارادي از سوي منجي نشان داده مي‌شود و همان طور كه در داستان به صورت بسيار واضح بيان شده، هري پاتر از جادوي خلع سلاح استفاده مي‌كند و با اين طلسم است كه در نبرد‌هاي خود پيروز مي‌شود و در داستان از قول ياران دامبلدور نقل شده كه اين جادو به نوعي امضا و مشخصه هري پاتر است، در حالي كه ولدمورت و يارانش بيشتر از طلسم مرگ استفاده مي‌كنند.

 

اين نشان‌دهنده گفتار مسلط جهان‌بيني ليبراليسم است كه مي‌گويد ما براي خلع‌سلاح به كشور‌ها حمله مي‌كنيم و قصدمان فقط خلع سلاح است. پاتر در زبان لاتين به معناي پدر است و احتمالاً اشاره به اين دارد كه همه اقدامات امريكا پدرانه و از روي دلسوزي است. يك سِبقه تاريخي هم مي‌توان براي واژه پاتر پيدا كرد و آن در امپراطوري روم است كه عده‌اي اشراف وجود داشتند كه به خود لقب پاترسين مي‌دادند و اين به معناي پدران است، يعني اين افراد پدران ملت هستند.
  
جايي براي خدا نيست
در مجموعه كتاب‌هاي هري پاتر همه جور جانور و موجودات مختلف جولان مي‌دهند، ولي هيچ خبري از خدا نيست. مخاطبان با دنيايي شگفت‌انگيز روبه‌رو مي‌شوند كه معلوم نيست قدرت‌هاي پنهاني و جادويي اين دنيا از چه منشئي سرچشمه مي‌گيرند. رولينگ در كتاب هفتم از مجموعه هري‌پاتر كوشيده بود با آوردن جمله « با اميد به خداي آسمان » به اين بحث خاتمه بدهد و كتاب‌هاي خود را مبري از ترويج به بي خدايي كند اما با آوردن اين جمله در اواخر داستان يك نكته ديگر به چشم مي‌خورد و آن اين است كه چرا گفته شده خداي آسمان، به بيان ديگر چرا از ياي نسبت استفاده شده است. اين يادآور چند خدايي و وجود الهه‌هاي چند‌گانه در حوزه تمدن غرب است. غرب در حال رجوع به عصر اسطوره‌هاي خود است كه همان عصر پيش از مسيحيت است. رولينگ مي‌توانست به‌جاي واژه خداي آسمان، از اصطلاحاتي مانند خداي آسمان و زمين يا خداي توانا يا خداي قدرتمند استفاده كند كه اين اسامي صفات خدا را كه در ذات اوست، نشان مي‌دهد.

شيطنت‌هاي رولينگ در مجموعه كتاب‌هاي هري پاتر بسيار فراتر از چند نمونه خاص است. او زماني كه يكي از كاراكترهاي اصلي به عنوان يك الگوي قوي براي خوانندگان در آمده و كودكان و نوجوانان او را دوست دارند به يك باره اعلام مي‌كند كه دامبلدور همجنس‌باز است يا براي نمونه نويسنده يكي از شخصيت‌هاي داستان را كه همسان اسقفان كليسا است، ابتدا به اوج مي‌برد و سپس به حضيض مي‌كشاند.

وردها و جادوهايي كه رولينگ در داستانش به كار برده يا ريشه در زبان لاتين دارند يا زبان عبري و در واقع ارجاعات مفهومي كتاب‌هاي او ريشه در آموزه‌هاي اسرارآميز و مخفي عهد باستان دارد. بعيد است كه جي كي رولينگ در اين سن تا به اين اندازه در سر هم كردن هنرمندانه اين همه داستانك در لايه‌هاي مختلف بدون مشاوران حرفه‌اي عمل كرده باشد.
عرضه رايگان نسخه الكترونيكي نسخه هشتم كتاب هري پاتر در كنار تبليغات پرهزينه ناشر اين كتاب براي جشن امضاي مترجم آن تا حدود زيادي عادي به نظر نمي‌رسد و مي‌تواند براي خردمندان و البته دلسوزان حوزه كودك و نوجوان قابل تأمل به شمار آيد.