سرویس اقتصادی مشرق- روزنامههای حامی دولت اطلاعیه جدید وزارت خزانهداری آمریکا درباره عدم لغو تحریم دلاری ایران را سانسور کردهاند.
* ایران
- اقدام خزانهداری آمریکا، امتیاز جدیدی نیست
روزنامه رسمی دولت اعتراف کرده که اقدام جدید خزانهداری آمریکا به معنای لغو تحریم دلاری ایران نیست: دولت اوباما اعلام کرد، دستورالعمل جدید برای شرکتهای خارجی که با ایران معامله میکنند، تحریمهای امریکایی علیه این کشور را تسهیل نمیکند بلکه دستورالعمل وزارت خزانهداری صرفاً روشن میکند که پس از اجرایی شدن برجام، چه اقداماتی برای شرکتها و مؤسسات مالی در همکاری با ایران مجاز است...
در این خصوص یک منبع آگاه در بانک مرکزی با بیان اینکه طبق برجام طرف امریکایی متعهد شده بود که در خصوص تسهیل تجارت شرکتها و مؤسسات غیرامریکایی و همچنین بانکها موانع ایجاد شده قبلی در اثر تحریمهای یکجانبه را رفع کند، به روز کردن مقررات جدید را در این راستا اعلام کرد. وی میگوید، این اقدام امریکا باید ماهها پیش و همزمان با اجرایی شدن برجام انجام میگرفت اما دولت امریکا از انجام این تعهدات سرباز میزد. این منبع آگاه افزود، عمل به تعهدات اینچنینی از طریق فشار ایران و کشورهای اروپایی به ایالات متحده انجام شده است. وی در عین حال در پاسخ به اینکه چرا وزارت خزانهداری امریکا بعد از به روز کردن این مقررات در بیانیهای اعلام کرد که این به معنای تسهیل تحریمها نیست، میگوید: به لحاظ حقوقی دولت امریکا برای عمل به تعهدات برجامی خود میبایست در مقررات تحریمی وضع شده توسط وزارت خزانهداری تغییراتی به وجود میآورد و برخی نقاط ابهامی یا اعلامنشده را روشن میساخت که در این به روزرسانی مقررات انجام داده است.
* جوان
* جوان
- مافیای واردات روغن پالم «مهدی.م» از نزدیکان فریدون است
روزنامه جوان درباره واردات روغن پالم گزارش داده است: پالم يك بار ديگر حاشيهساز شد اما اين بار گويا روغن پالم فارغ از مفيد يا مضر بودنش نان سياست را برشته ميكند. روغن پالم تا همين چند سال پيش براي عامه مردم ناشناخته بود تا اينكه برخي پزشكان و كارشناسان تغذيه مضرات اين روغن را رسانهاي كردند. در رأس اين افراد، شخص وزير بهداشت و رئيس سازمان غذا و دارو قرار داشتند كه به عنوان مطالبهگر حذف پالم از لبنيات پشت تريبون رسانهها قرار گرفتند و از مضرات اين روغن گفتند. با تمام اينها سفر رئيسجمهور به مالزي باعث شد سرنوشت متفاوتي براي پالم اتفاق بيفتد تا آنجا كه دكتر حسن روحاني با بيان اينكه نخستوزير مالزي اشاره دارند كه مالزياييها از اين روغن استفاده ميكنند و سلامتي آنان نيز خوب است، از سفر هيئتي از طرف مالزي به ايران براي تبيين ويژگيهاي اين روغن از لحاظ سلامتي خبر داد.
انگار سايه سياست بر سر همه موضوعات ديگر سنگيني ميكند، حتي سلامت! اين را ميتوان از تغيير موضع درباره سلامت يا مضرات يك روغن پرحاشيه يعني روغن پالم متوجه شد؛ روغني كه تا به امروز بنا به تأكيد مسئولان متولي سلامت جامعه مانند رئيس سازمان غذاو دارو و وزير بهداشت ناسالم اعلام شده بود اما به يكباره با سفر رئيسجمهور به كوالالامپور و قراردادهاي همكاري فيمابين سالم معرفي شد...
انگار سايه سياست بر سر همه موضوعات ديگر سنگيني ميكند، حتي سلامت! اين را ميتوان از تغيير موضع درباره سلامت يا مضرات يك روغن پرحاشيه يعني روغن پالم متوجه شد؛ روغني كه تا به امروز بنا به تأكيد مسئولان متولي سلامت جامعه مانند رئيس سازمان غذاو دارو و وزير بهداشت ناسالم اعلام شده بود اما به يكباره با سفر رئيسجمهور به كوالالامپور و قراردادهاي همكاري فيمابين سالم معرفي شد...
ماجراي اين روغن و استفاده از آن در شير و برخي فرآوردههاي لبني به حدي جدي شده بود كه گزارش آن روي ميز رئيسجمهور رفت و بنا شد شركتهاي متخلف معرفي شوند و با آنها برخورد جدي صورت بگيرد اما معرفي متخلفان هيچگاه اتفاق نيفتاد گرچه رئيس سازمان غذا و دارو گفت با آنها برخورد شده است و ديگر در شير پالم نميريزند.
اگرچه واردات پالم همچنان ادامه دارد و اين روغن همچنان در برخي خوراكيهاي پرمصرفي كه اصليترين مشتريانش كودكان هستند مانند شكلات، بستني و خامه ادامه دارد و پايه اصلي روغنهاي سرخكردني است اما با بسته شدن پرونده چرب شدن شيرها با پالم ميرفت نام پالم از ذهنها پاك شود و بناي وزارت بهداشت بر كاهش واردات اين روغن بود اما فصل جديد همكاريها ميان ايران و مالزي فصل تازهاي را براي اين روغن هم رقم زد. هرچند پيش از اين نيز به رغم تمام توصيههاي وزارت بهداشت درباره مضرات روغن پالم با مصوبه هيئت وزيران محدوديت واردات روغن پالم مانند ساير دانههاي روغني برداشته شد تا وارد كنندگان به هر ميزاني بتوانند آن را وارد كنند، اما تعرفه واردات آن به ۲۶ درصد افزايش يافت. رئيس سازمان غذا و دارو معتقد بود افزايش تعرفه واردات روغن پالم، قيمت آن را به اندازه قيمت روغن سويا كه ارزانترين روغن خوراكي بعد از روغن پالم است رسانده و از اين به بعد روغن پالم فقط در جاهايي كه مصرف آن اولويت دارد، مانند توليد روغنهاي سرخكردني يا براي صنعت غذا در جاهايي كه بايد نقطه انجماد بالاتر برود، استفاده ميشود. به گفته ديناروند با اقدامات وزارت بهداشت در سالهاي 93 و 94، حدود 300 تن از واردات روغن پالم كم شد.
کاهش واردات پالم منطبق بر واقع نبود و مافیای واردات این محصول مضر که بنا بر اخبار منتشر شده وابسته به دولت هم بوده و نقش «مهدی.م» از نزدیکان فریدون در مافیای پالم انکار نشدنی است، بیشتر از قبل پالم به خورد مردم دادهاند. براساس آمار شش ماهه تجارت خارجي كشور بالغ بر 125ميليون دلار روغن پالم وارد كشور شده است. بر اين اساس، در شش ماهه نخست امسال بهميزان 179هزار تن از اين روغن از طريق گمركات به كشور وارد شده است، اين در حالي است كه در شش ماهه نخست سال 94، واردات روغن پالم به كشور 85هزار تن و ارزش آن 65ميليون دلار بوده است. مقايسه اين دو آمار نشان ميدهد در مدت مشابه رشد واردات اين محصول به كشور بيش از 94هزار تن بوده و رشد 110درصدي داشته است؛رشدي كه حالا و با سفر هيئت مالزيايي براي تبيين سلامت اين روغن بيشتر و بيشتر خواهد شد. شايد هم سفر اين هيئت موجب شود بازرگانان ايراني به سراغ انواع مرغوبتر روغن پالم بروند نه روغني كه تاكنون وارد ميشد و مصارف صنعتي داشت نه خوراكي.
* دنیای اقتصاد
- عقيم ماندن مذاكرات تجاري خارجيها با ايران در پسابرجام
این روزنامه حامی دولت نوشته است: یکسال مذاکره مداوم بین غولهای تجاری اروپا با دولت و بخش خصوصی ایران برای ورود سرمایه، اگر چه از مراحل اولیه و میانی همچون «تفاهم کاری» و «تبادل اطلاعات درباره نوع نیاز و نحوه تامین» عبور کرده است اما «انجماد فرآیند گفتوگوها در آستانه عقد قراردادهای تجاری» این پرسش را بهوجود آورده که آیا تحریمهای مرتبط با هستهای بهطور کامل لغو نشده یا اینکه محتوای برجام، ناقص اجرا شده است؟
تحقیقات میدانی خبرنگار «دنیای اقتصاد» از سه منبع فرانسوی در پاریس، نشان میدهد شرکتهای فرانسوی بهعنوان «لیدر» سرمایهگذاران اروپایی علاقهمند به بازار ایران، طی ماههای اخیر در مسیر انتقال سرمایه، به هفت خوان عمدتا اقتصادی و فنی برخورد کردهاند که منشا آنها با «نظام مالی بینالمللی» و «انتخابات آمریکا» مرتبط است. شرکتها، بانکها و برخی مقامات فرانسه، مهمترین مانع را «ترس بانکهای اروپایی از جرایم سنگین آمریکا بابت همکاری با ایران» میدانند. این کابوس برای بانکهایی که توان پشتیبانی از قراردادهای نجومی سرمایهگذاری خارجی را دارند، بهخاطر عضویت این بانکها در خانواده تجاری- مالی آمریکا، به مراتب بیشتر است. چالش صدور تضامین ریسک سرمایهگذاری و بانکی نیز موانع اصلی محسوب میشود...
دولت فرانسه، غولهاي اقتصاد فرانسه و همچنين برخي بانكهاي اين كشور بهعنوان سه ضلع همكار براي برقراري رابطه تجاري قوي با ايران، قادر به «اقدام»، مطابق مسير ايجاد شده ناشي از برجام نيستند و براي آنكه فرانسه در مقام «ليدر اروپا» بتواند سدشكن سرمايهگذاري خارجي در ايران شود، بايد يكسري اتفاقات مكمل در حوزه مرتبط با لغو تحريمها بيفتد.چالش فعلي سرمايهگذاري خارجي در ايران كه به شكل هفت خوان، مسير ورود سرمايه را «منجمد» كرده است، از دو سرشاخه «نظام بانكي» و «انتخابات آمريكا» نشات ميگيرد. نتايج بررسيهاي «دنياياقتصاد» از پشت صحنه «عقيم ماندن مذاكرات تجاري خارجيها با ايران در مرحله انتهايي» آن هم بهرغم تمايل شدید طرف خارجي براي انعقاد قرارداد، حاكي است: اين وضعيت كه «برزخ سرمايههاي خارجي عازم ايران» ميتواند اطلاق شود، واكنش شركتها و متقاضيان ايراني پذيرش سرمايه خارجي را به همراه داشته باشد، که اروپاييها را به زمين ايران كشانده و مطالبه برجامي كشور پيشرو – فرانسه - از دولت آمريكا را در پي داشته است.
- چرا قیمت خودروهای وارداتی بالاست؟
روزنامه دنیای اقتصاد نوشته است: در حالی قیمت خودروهای وارداتی در ایران برای مشتری گران تمام میشود که دولت معتقد است در صورت اخذ مجوز نمایندگی از شرکت مادر قیمت وارداتیها تعدیل خواهد شد. وزارت صنعت، معدن و تجارت بعد از لغو تحریمهای بینالمللی، طی دستورالعملی شرکتهای واردکننده غیرمستقیم را مقید به اخذ مجوز از شرکت مادر کرد؛ یکی از دلایل وزارتخانه در ابلاغ این دستورالعمل، ساماندهی بازار و کاهش قیمت وارداتیها عنوان شده است. با این حال هرچند وزارت صنعت، معدن و تجارت چه پیش از اعمال تحریمها و چه بعد از لغو آن، بر قیمت وارداتیها نظارت دارد اما شواهد حاکی از آن است که قیمت وارداتیها در ایران همیشه دو برابر قیمت جهانی بوده است. در این میان اما واردکنندگان خودرو معتقدند که قیمت خودروها نه به واسطه زیادهخواهی از سوی واردکنندگان بلکه بهدلیل عوارض متعدد دولتی سر به فلک میکشد. به اعتقاد واردکنندگان بهدلیل حجم واردات خودرو به کشور رقابت لازم در بازار خودروهای وارداتی وجود دارد. حال آنکه مسوولان وزارت صنعت، معدن و تجارت اعتقادی به این موضوع ندارند و معتقدند که حجم واردات به اندازهای نیست که بتواند بازار رقابتی ایجاد کند. به این ترتیب در شرایطی که گفته میشود، قیمت خودروهای وارداتی دو برابر قیمت جهانی است یک پرسش در چرایی این وضعیت مطرح میشود اینکه سود واردکننده نقش اصلی در بالا بودن قیمت را دارد یا اخذ عوارض دولتی؟...
برخی از واردکنندگان معتقدند واردات خودرو به کشور از عوارض 100 تا 110 درصدی برخوردار است که در صورت کاهش سود 7درصدی واردکنندگان، نزدیک به 93 تا 103 درصد آن ازسوی دولت دریافت میشود. به گفته فرهاد احتشامزاد، رئیس انجمن واردکنندگان خودرو در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» براساس آییننامه محاسبه قیمت تمامشده که در سال 1393 ابلاغ شده، سود واقعی براساس اجزای قیمتی، یعنی اجزای پایهای قیمتی، مازاد بر آن 7 درصد در نظر گرفته شده است. که این 7 درصد شامل هزینههای سربار، مالی و عملیاتی و... است.وی با اشاره به اینکه پارامترهای غیرتعرفهای بسیاری نیز در این میان بر قیمت وارداتیها اثر گذار است، عنوان میکند: 14 سرفصل هزینه را واردکننده باید پرداخت کند که همه این هزینهها موجب دو تا دو برابر و نیم شدن قیمت خودروی وارداتی در مقایسه با قیمت جهانی آنها میشود، اما موضوع مهمتر این است که این هزینه در نهایت به مشتریای تحمیل میشود که متقاضی خرید خودروی خارجی است. بر این اساس رئیس انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است که قیمت خودروهای وارداتی بیشتر از آنکه ناشی از عملکرد واردکنندگان باشد ناشی از عوارض متعددی است که دولت دریافت میکند.
در حالی رئیس انجمن واردکنندگان خودرو تاکید دارد که سود شرکتهای واردکننده تحت کنترل است و سازمان حمایت روی آن نظارت دارد که برخی از خبرها حکایت از آن دارد که با وجود دستورالعمل تعیین ضوابط قیمت خودروهای وارداتی اما برخی از شرکتها سود 12 تا 15 درصدی را از مشتری دریافت میکنند که این موضوع نیز موجب افزایش قیمت این خودروها میشود. با وجود این واردکنندگان معتقدند که بازار خودروهای وارداتی رقابتی است بر این اساس هیچ شرکتی نمیتواند در بازار رقابتی سود بیشتری را دریافت کند.فربد زاوه، کارشناس خودرو در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» در این باره میگوید: بازار خودروهای وارداتی رقابتی است؛ بنابراین شرکتها مجبورند برای آنکه در رقابت با همتایان خود جا نمانند براساس بازار قیمت خود را تعیین کنند؛ بنابراین سود بیش از 7 درصد دریافت نمیکنند. زاوه با بیان اینکه سود 12 تا 15 درصد مربوط به خودروهای خاص است، عنوان میکند: برخی از شرکتها که تامین خودروهایشان به سختی صورت میگیرد یا برخی از خودروها که در بازار کمیاب هستند براین اساس قیمتگذاری میشوند و این سود میان همه واردکنندگان عمومیت ندارد.
* شرق
- ريخت و پاش ١٢برابري ثروتمندان در دولت یازدهم
این روزنامه اصلاحطلب نوشته است: براساس گزارش مرکز آمار ایران، نسبت متوسط هزینه خانوار در دهک دهم به دهک اول (سهم ١٠ درصد ثروتمندترین به ١٠ درصد فقیرترین خانوارها) از ١٢,٣٣ در سال ١٣٩٣، به ١٢.٦٥ در سال ١٣٩٤ افزایش یافته است که حکایت از بدترشدن توزیع درآمد است. درواقع خانوارها در دهک اول درآمدی، در سال ١٣٩٤ معادل ١٢.٦٥ برابر دهک اول هزینه کردهاند.
این شاخص که از سال ١٣٩٠ رو به کاهش گذاشته بود، در سال آغازین شروع به کار دولت یازدهم (١٣٩٢)، با ١٠.٦٨ درصد به کمترین میزان خود در یک دهه اخیر رسید. سهم ٢٠ درصد ثروتمندترین به ٢٠ درصد فقیرترین خانوارها (دو دهک اول به دو دهک آخر) از ٧.٢٦ در سال ١٣٩٣ به ٧.٤٠ در سال ١٣٩٤ افزایش یافته است. سهم ٤٠ درصد ثروتمندترین به ٤٠ درصد فقیرترین خانوارها (دهک اول تا چهارم به دهک هفتم تا دهم) هم با افزایش ٠٨/٠ واحد درصدی از ٣.٩٣ در سال ١٣٩٣ به ٤.٠١ درصد در سال ١٣٩٤ رسید. نکته درخور توجه درخصوص هر سه شاخص این است که در مناطق روستایی کاهشی و در مناطق شهری افزایشی هستند؛ به عبارت بهتر در مناطق روستایی وضعیت تفاوت درآمد ثروتمندترینها و فقیرترینها اندکی بهبود یافته است. همچنین مقایسه سهم دهکها از هزینه ناخالص سرانه نشان میدهد سهم هزینهای دهک دهم از ٠.٣٠ به ٠.٣١ افزایش یافته است. تورم بهعنوان یکی از عوامل مهم بدترشدن وضعیت فقرا در این افزایش سهم نقش درخور توجهی دارد.
- تکذیب ادعای دبیر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی درباره بهمنی
روزنامه شرق، ادعای چند روز پیش خود علیه رئیسکل بانک مرکزی را پس گرفته است: در پی انتشار سخنان کاظم پالیزدار، دبیر ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی، در شماره ٢٦٩٧ روزنامه «شرق»، محمود بهمنی، رئیس سابق بانک مرکزی ایران، جوابیهای برای این روزنامه ارسال کرد و خواهان انتشار آن شد. متن کامل جوابیه بهمنی به شرح زیر است.
درخصوص چاپ خبری با عنوان «پرونده بهمنی هنوز باز است» در صفحات ١ و ٦ آن روزنامه در تاریخ ١٣/٧/١٣٩٥ به اطلاع میرسانم:
اینجانب در پرونده موسوم به بابک زنجانی، در هیچ مرحلهای بهعنوان متهم به هیچ دادسرا و دادگاهی دعوت نشده و صرفا به لحاظ مسئولیت و اشراف کامل نسبت به مسائل بانکی و ارزی بهعنوان مطلع اظهارنظر کردهام و اظهارات آقای کاظم پالیزدار مصداق بارز نشر اکاذیب و افترا موضوع مواد ٦٩٧ و ٦٩٨ قانون مجازات اسلامی است. با توجه به قصد نامبرده که بهدنبال تشویش اذهان عمومی و ایجاد حس بدبینی در مردم صورت پذیرفته، حق شکایت کیفری را نیز برای خود محفوظ میدانم. نظر به اینکه اینجانب متهم پرونده مذکور نبوده، لذا با توجه به قانون مطبوعات، چاپ پاسخ در همان صفحه و با همان حروف مورد تقاضاست.
کاظم پالیزدار، در نشست خبری ١٢ مهر خود گفته بود: «آقای بهمنی در یک پرونده دیگر درباره برداشت سههزارمیلیاردتومان شبانه از بانکها بابت مابهالتفاوت نرخ ارز، از سوی دیوان محاسبات تبرئه شد و درباره پرونده بابک زنجانی هنوز باید پاسخگو باشد».
* فرهیختگان
* فرهیختگان
- آمارهای تجارت خارجی چقدر قابل اتکاست؟
این روزنامه حامی دولت آمار تجارت خارجی را زیر سوال برده است: براساس اعلام گمرک، حجم تجارت خارجی در نیمه اول امسال از مرز 42 میلیارد دلار عبور کرده و در 6 ماهه اول امسال صادرات غیرنفتی کشور با 99/5 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به 21 میلیارد و 706 میلیون دلار رسیده است درحالی که این رقم سال گذشته 20 میلیارد و 478 میلیون دلار بوده است.
علاوه براین واردات کشور نیز در این مدت به 20 میلیارد و 308 میلیون دلار رسیده که در مقایسه با مدت مشابه پارسال 61/2 درصد کاهش داشته است.
آمارهای ارائه شده از سوی گمرک هر چند حاکی از روند روبهرشد حجم تجارت خارجی است اما ازنگاه برخی از کارشناسان، این آمارها با اما و اگرهایی روبهرو است و از نگاه برخی دیگر آمارهای ارائه شده از سوی برخی نهادها از جمله گمرک تا حدود زیادی قابل اتکاست...
حجم تجارت خارجی همانطورکه اعلام شده حدود 42 میلیارد دلاراست. اما موضوعی که مطرح میشود این است که نه گمرک، نه وزارت امور اقتصادی و دارایی و نه بانک مرکزی آمارهای درستی اظهار نمیکنند و همه آمارهای ارائه شده متفاوت است.
* کیهان
* کیهان
- رفع تحریم دلاری ایران سراب بود
کیهان نوشته است: روزنامههای زنجیرهای با ذوق زدگی تیترهای صفحه اول خود را به «لغو محدودیت معاملات دلاری» اختصاص دادند. اما ساعاتی بعد، وزارت خزانه داری آمریکا با رد این خبر تاکید کرد که همه تحریمها به قوت خود باقی است. جا زدن امتیاز به جای تحقیر به دفعات در کارنامه زنجیرهایها قابل مشاهده است.
«آمریکا کوتاه آمد»،«معاملات دلاری با ایران آزاد شد»،«میلیاردها دلار سرمایه خارجی در راه ایران»،«با فشار دیپلماسی ایران، واشنگتن در مسیر اصلاح روند اجرای برجام گام جدیدی برداشت»،«قفل دلار باز شد»،«قفل تجارت دلاری شکست»،«لغو محدودیت معاملات دلاری»و...بخشی از تیترهای صفحه اول روزنامههای زنجیرهای در روز گذشته(یکشنبه) است.
این روزنامهها با ذوق زدگی اعلام کردند که«پس از جنجالهای فراوان از سوی برخی گروهها بر سر روی کاغذ ماندن برجام و انتقادات متعدد به دستگاه دیپلماسی، وزارت خزانه داری آمریکا با برداشتن محدودیت تجاری شرکتهای خارجی با ایران، گامی مهم در راستای اجرای برجام برداشت» و «تحولی بزرگ در مراودات بانکی صورت گرفت». روزنامههای فوق تاکید کردند که «وزارت خزانه داری آمریکا رسما اعلام کرد که مراودات دلاری با ایران آزاد است».
اما دفاع تمام قد این جریان از آمریکا و هجمه به منتقدان ساعاتی بیشتر دوام نیاورد.
وزارت خزانهداری آمریکا آب پاکی را روی دست بزک کنندگان ریخت و با انتشار بیانیهای اخبار مربوط به تسهیل تحریمهای باقیمانده علیه ایران را تکذیب و اعلام کرد فقط دستورالعملهای قبلی مربوط به بایدها و نبایدهای تحریم ایران را «بهروز» کرده است.
ذوقزدگی زنجیرهایها برای سراب تبادل دلاری مسبوق به سابقه است. این چندمین بار است که زنجیرهایها، تحقیر را امتیاز جا زدهاند.
وزارت خزانهداری آمریکا تاکید کرد دستورالعمل جدید این وزارتخانه درباره ایران به معنای تسهیل [رفع[تحریمهای باقیمانده نیست.
این وزارتخانه تصریح کرد که به روز کردن قوانین و مقررات فقط برای شفافسازی بایدها و نبایدها بر اساس توافق هستهای پارسال(برجام) است نه چیز دیگر و همچنین مشخص کردن تحریمهایی که همچنان سرجایش باقی مانده و دلالت بر تسهیل تحریمهای اضافی نمیکند...
روزنامههای زنجیرهای که در طول مذاکرات و پس از امضای توافق هستهای همواره به بزک آمریکا و خسارت محض برجام میپرداختند، این بار نیز با شتاب زدگی، دستورالعمل وزارت خزانهداری آمریکا را دستاورد جا زدند...
اکنون بیش از هشت ماه از زمان آغاز اجرای تعهدات 1+5 ذیل برجام میگذرد. آمریکا تاکنون به دفعات این توافق را نقض کرده است. اجرای سفت و سخت قانون محدودیت ویزا، غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران، تصویب دهها طرح ضد ایرانی در کنگره آمریکا، پابرجاماندن تحریم سوئیفت و افزایش تحریمها در پسابرجام تنها بخشی از این عهدشکنی آشکار میباشد.
با این وجود دو طیف «سهلاندیش» و «مأموریتدار برای بزک آمریکا» در داخل کشور بدون توجه به مواردی چنین بدیهی، همچنان به بزک آمریکا میپردازند...
مستندات متعدد حاکی از آن است که دولت تاکنون به آنچه از برجام انتظار داشته دست پیدا نکرده است و واقعیت این است که با توجه به استمرار عهدشکنی آمریکا و برخورد منفعلانه دولت با این عهدشکنی، منطقا در آینده هم تغییر وضعیتی را مشاهده نخواهیم کرد. در حال حاضر دستاورد تقریبا هیچ برجام حتی از سوی مقامات ارشد دولت یازدهم نیز مورد تاکید قرار گرفته است. اما در این میان، بهجای اعتراف به «خسارت محض برجام» و «اقدام و عمل به اقتصاد مقاومتی»، متاسفانه سیاست «دستاوردسازی»، «تعدیل مطالبات اقتصادی مردم» و «سرگرم کردن افکار عمومی به مسائل حاشیهای» از سوی برخی دولتمردان و رسانههای حامی دولت به صورت جدی در حال پیگیری است.
اکنون زنگ حساب دولت و نوبت تحقق وعدهها است. وعدههایی که از روز انتخاب دولت جدید تحقق آنها منوط به برداشته شدن تحریمها و گشایش اقتصادی کشور پس از آن شده بود و امروز ظاهرا دیگر بهانهای نیست. امروز دیگر برخی مدیران و مسئولان اجازه نخواهند داشت همچون گذشته دست روی دست گذاشته و به بهانه مذاکرات و تحریمها، انجام بسیاری از امور داخلی کشور را به تأخیر انداخته یا از مسئولیت آن شانه خالی کنند چرا که دیگر از این پس مردم منتظر عمل و گشایشهای اقتصادی وعده داده شده هستند.
- افزایش فاصله طبقاتی در دولت یازدهم
کیهان نوشته است: بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، فاصله طبقاتی و شکاف درآمدی طی سه سال دولت یازدهم علیرغم روند نزولی آن در سالهای گذشته، بهطور مداوم افزایش پیدا کرده است.
مرکز آمار ایران در جدیدترین گزارش خود ضریب جینی در سال 1394 را 0/39 اعلام کرد که بر این اساس فاصله طبقاتی در کشور در سال 1394 نسبت به سال قبل (که بالغ بر 0/38 اعلام شده بود) به میزان0/01 بیشتر شده است.
ضرب جینی مهمترین شاخص ارزیابی فاصله طبقاتی و توزیع درآمد است که هر چه بیشتر باشد دلالت بر شکاف بیشتر درآمدی و طبقاتی دارد.
بر اساس این گزارش شکاف درآمدی در مناطق شهری کشور بیشتر از مناطق روستایی است به طوری که ضریب جینی در مناطق شهری در سال 1394 بالغ بر 0/37 بوده است، شکاف درآمدی در شهرها دراین سال نسبت به سال قبل افزایش داشته است، ضریب جینی مناطق شهری در سال 1393 بالغ بر 0/36 اعلام شده بود.
اما شکاف درآمدی درمناطق روستایی تغییری نداشته است و در سال 1394 همچون سال پیش از آن 0/34 بوده است.
در میان استانهای کشور تهران و گلستان بیشترین شکاف درآمدی در مناطق شهری را داشتهاند، ضریب جینی در این دو استان در سال 1394 بالغ به0/38 بوده است،
روند ضریب جینی طی 6 سال اخیر نمایانگر این واقعیت است که روند بهبودی فاصله فقرا و ثروتمندان در دولت یازدهم قطع شده است، به عبارت دیگر ضریب جینی کل کشور در سال 1389، معادل 0/41 بوده است که در سالهای 90 و 91 به 0/37 (که برای اولین بار در دهه 1380 به زیر 0/4 رسید) کاهش پیدا میکند، به دیگر سخن فاصله طبقاتی در این بازه (3 ساله منتهی به دولت یازدهم) روند نزولی طی کرده و شکاف درآمدی میان ثروتمندان و فقرا کمتر شده است.
اما نگاهی به عملکرد دولت یازدهم در این زمینه نشان میدهد، با آغاز فعالیت دولت روحانی در سال 1392 و با توجه به اینکه ضریب جینی در این سال نیز 0/37 بوده است، شکاف طبقاتی رو به افزایش گذاشته و فاصله طبقاتی در کل کشور بیشتر شده است، چنانکه در سال دوم کاری دولت میبینیم که ضریب جینی به 0/38 و در سال سوم کاری این دولت نیز طبق آخرین آمار منتشر شده توسط مرکز آمار به 0/39 افزایش پیدا کرده است، شاخص دومی که در زمینه نشان دادن فاصله طبقاتی به کار میرود، نسبت ثروتمندترین به فقیرترین افراد جامعه میباشد که هر چقدر این نسبت کاهش پیدا کند نشان دهنده کاهش فاصله میان ثروتمندان و فقرا میباشد.
توجه به آمار رسمی مرکز آمار در این خصوص نشان میدهد، سهم ده درصد ثروتمندترین به فقیرترین جمعیت در سال 1389 معادل 14/71 بوده است که در دو سال پایانی دولت قبل به ارقام فوقالعاده 10/79 و 10/68 کاهش پیدا میکند ولی هر چند این شاخص هم با روند نزولی و قابل دفاع خود به دولت یازدهم رسید اما در این دولت از 10/68 در سال 1392، به 12/33 و 12/65 در سالهای 93 و 94 افزایش پیدا کرد.
متأسفانه در سایه اقدامات سیاسی و غیر کارشناسی دولت یازدهم، طبق آمارهای رسمی مرکز آمار، هر دو شاخصی که نشان دهنده وضعیت شکاف درآمدی و فاصله طبقاتی میباشند (ضریب جینی و نسبت ثروتمندان به فقرا) بدتر شده و عجیبتر اینکه در شرایطی این موضوع رخ داده است که روند بهبود فاصله طبقاتی در دوره 3 ساله قبل از روی کار آمدن دولت یازدهم به سمت بهبودی حرکت میکرد ولی در بازه 3 ساله روی کار آمدن دولت فعلی با قطع شدن این روند بهبودی، شکاف طبقاتی رو به افزایش گذاشت.
* جهان صنعت
- موج جدید گرانی در بازار کالاهای اساسی
این روزنامه اصلاحطلب درباره گرانیها گزارش داده است: موج جدیدی از گرانیها دوباره در بازار کالاهای اساسی به راه افتاده است. در حالی که حدود 20 روز از آغاز شش ماهه دوم سالجاری میگذرد و قیمت کالاهای اساسی همچنان در بیثباتی و گرانی قرار دارد، مسوولان دستگاههای دولتی مختلف در آستانه قرار گرفتن در مناسبتهای خاص، از ثبات قیمتها و آرامش بازار خبر میدهند، در حالی که اقدامات دولت برای تنظیم بازار معمولا دیرهنگام بوده و آنچنان که انتظار میرفته، در کنترل بازار اثر گذار نبوده است.
واقعیت بازار حاکی از این است که طی چند ماه اخیر قیمت کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم بیش از سالهای گذشته با نوسان مواجه شده است به طوری که قیمت گوشت همچنان در نقطه اوج قرار دارد و در حالی که گرانفروشی در بازار این محصول ادامه دارد، تدبیری برای مقابله با سودجویان و کاهش قیمت این محصول اندیشیده نمیشود. البته دولت طی چند روز اخیر تصمیم گرفته است گوشت تنظیم بازاری برای مقابله با افزایش قیمتها توزیع کند اما به نظر میرسد این اقدام برای کنترل بازار خیلی دیرهنگام بوده و تاثیر چندانی نخواهد داشت.
در این راستا دستگاههای نظارتی باید برای کنترل بازار به دنبال راهکارهای اساسی باشند چراکه به تازگی رییس اتحادیه گوشت گوسفندی گفته که نرخ هر کیلوگرم ران گوسفندی 44 هزار تومان شده است. علیاصغر ملکی نرخ هر کیلوگرم گوشت گوسفندی شقه بدون دنبه را 38 هزار تومان اعلام کرده و گفته بازار بعد از محرم کمی متعادل خواهد شد...
در این میان بازار برنج نیز همچنان با آشفتگی روبهرو است و قیمت برنج در سالجاری به طور عجیبی با افزایش روبهرو شده به طوری که در حال حاضر هر کیلوگرم از این محصول با توجه به رقم و کیفیت قیمتی بین 5 هزار و 500 تومان تا 14 هزار تومان در مناطق مختلف کشور به فروش میرسد. هر کیلوگرم برنج هندی نیز در بازار مصرف قیمتی حدود سه هزار و 500 تومان تا شش هزار تومان با توجه به نوع، کیفیت و برند شرکت عرضهکننده برای مصرفکنندگان دارد.
این در حالی است که با وجود موافقت دولت با افزایش 9 درصدی قیمت روغن، قیمت این محصول نیز در حال افزایش بیشتری در بازار است. به طوری که گزارشهای میدانی از سطح بازار عمدهفروشی کالاهای اساسی و میادین میوه و ترهبار پایتخت نشان میدهد که قیمت روغن با افزایش۱۰ درصدی مواجه شده است.
بازار شکر نیز که طی چند ماه اخیر با نوسانات زیادی روبهرو بوده به نظر میرسد که همچنان دارای نظم خاصی نیست اما قیمت این محصول تا حدی کاهش داشته است. چراکه به تازگی دولت در اقدامی بیموقع و دیرهنگام تصمیم گرفت پس از ماهها نابسامانی در بازار برنج و شکر و صعود بیسابقه قیمت این محصولات ۱۰ هزارتن برنج و پنج هزارتن شکر را برای تعدیل قیمت این محصولات روانه بازار کند. حال به نظر میرسد که با این اقدام دولت با تمام دیرکردی که داشت، اندکی تغییر در بازار شکر ایجاد شده اما بازار برنج همچنان در گیر و دار گرانیهاست.
* جام جم
- آمار اعطای وام به واحدهای صنعتی نادرست است
جام جم نوشته است: احیای واحدهای کوچک و متوسط تولیدی، یکی از توصیههای رهبر معظم انقلاب اسلامی به مسئولان برای اجرای اقتصاد مقاومتی در سال جاری بود، اما با گذشت نیمی از سال، طرحهایی که در این زمینه اجرا شده، همچنان در تحقق اهداف موردنظر، ناکام ماندهاند. رهبر معظم انقلاب اسلامی از ابتدای امسال، چند بار بر ضرورت احیای واحدهای تولیدی کوچک و متوسط تاکید کردهاند. بهعنوان مثال، ایشان 11 مرداد در دیدار با اقشار مختلف مردم فرمودند: «ما چند صد هزار واحد تولیدی کوچک داریم؛ خیلی مهم است! من بارها در سخنرانیها تکرار کردهام، مسئولان عزیز کشور در زمینه مسائل اقتصادی بپردازند به واحدهای تولیدی کوچک و متوسّط. ما چندصد هزار از این واحدها در کشور داریم. اینها را احیا بکنند، اشتغال بهوجود میآید، ابتکار به وجود میآید.»
طرحی که در دولت برای احیای این واحدها ارائه شد، ارائه وام بانکی به 7500 واحد تولیدی نیمهفعال یا راکد بود. با اینکه مسئولان گفتهاند 7500 واحد تولیدی تسهیلات مذکور را دریافت کردهاند، اما بسیاری ازصاحبان واحدهای تولیدی هنوز درگیر مسائل تأمین مالی و رکود بوده و نگران ادامه این روند و تعطیلی واحدهای تولیدی خود هستند.
شواهد امر حاکی از آن است این طرح که به عقیده بسیاری میتوانست تا حدودی اوضاع صنایع کشور را بهبود بخشد بهدلیل بیمیلی وهمکاری نکردن بانکها به نتیجه مطلوب نرسیده است، چراکه تنها بخش اندکی از واحدهای تولیدی متقاضی تسهیلات، موفق به دریافت وام شدهاند و بخش عظیمی از متقاضیان بهدلیل شرط و شروط غیرمعمولی که بانکها پیش پای تولیدکنندگان در این زمینه گذاشتهاند، موفق به دریافت تسهیلات نشدهاند.
از سوی دیگر، کارشناسان اقتصادی در این زمینه معتقدند اینکه مسئولان اعلام میکنند به چند هزار واحد تولیدی در نیمه اول امسال وام داده شده، باید آثار ملموسی بر بخش تولید کشور میگذاشت، در حالی که هنوز در تولید اتفاقی نیفتاده و بسیاری از واحدها چه کوچک و چه بزرگ، درگیر مشکلات اقتصادی هستند.
به گفته برخی از این کارشناسان، این دوگانگی در اظهارنظرها و واقعیت بازار میتواند امید به تولید و آینده اقتصادی را در برخی از واحدهای تولیدی به حداقل خود رسانده و مشوق تعطیلی کامل و حذف تولید در بخشهای صنعتی شود....
در همین حال، مرسل صدیق، عضو هیاتمدیره انجمن مدیران صنعتی کشور درباره روند ارائه تسهیلات به واحدهای تولیدی مشکلدار به جام جم گفت: با توجه به اینکه انجمن مدیران صنعتی هر هفته در حال رصد شرایط تولید و فعالیت واحدهای تولیدی کشورمان است، اطلاعات بهروز و دقیقی از فعالیت این واحدها در اختیار دارد که به استناد این اطلاعات قاطعانه اعلام میکنیم آمار تسهیلات پرداختشده، صحیح نیست.
صدیق تاکید کرد: اگر مسئولان اعلام کردهاند که مبلغی در قالب این طرح به صنایع پرداخت شده است برای رفع هرگونه ابهام بد نیست بانک عامل و افراد دریافتکننده را نیز اعلام کنند تا ببینیم آیا واقعا این اتفاق افتاده یا اینکه صرفا معرفینامه صادرشده و حالا باید ببینیم آیا واحدهای متقاضی میتوانند وام دریافت کنند یا خیر؟
به اعتقاد این فعال صنعتی، امروز واحدهای تولیدی با توجه به شرایط اقتصادی، توان پرداخت بهره بالا را ندارند، در حالی که وقتی همین واحدها به بانک مراجعه میکنند در صورت تصویب پرداخت، بانک آنها را وادار به سپردهگذاری ده یا 20 درصد از همان مبلغ وام میکند که باعث افزایش قیمت پول برای تولیدیها میشود...
ابوالفضل روغنی گلپایگانی،رئیس کمیسیون صنایع اتاق بازرگانی ایران نیز در این باره گفت: هنوز تخصیص جدی در منابع تسهیلات 16 هزار میلیارد تومانی برای خروج بنگاهها از رکود صورت نگرفته است، ضمن اینکه بخش خصوصی در این تصمیمگیریها از جمله در ستاد تسهیل حضوری ندارد. وی افزود: روند جاری در ارائه تسهیلات 16 هزار میلیارد تومانی مطلوب نیست، از این رو تا پایان سال این مبلغ جذب نمیشود ضمن اینکه با این روند نمیتوان انتظار تغییر اساسی در تولید داشت. روغنی افزود: شرایط سختگیرانه بانکها موجب میشود تعداد کمی از فعالان اقتصادی از تسهیلات 16 هزار میلیارد تومانی برخوردار شوند. وی ادامه داد: آمارهای بانک مرکزی و وزارت صنعت در میزان تخصیصهای تسهیلات 16 هزار میلیارد تومانی اختلاف فاحش دارد که این اختلاف دو دستگاه دولتی در آمار تسهیلات، علامت خوبی نیست از این رو باید وحدت رویه را حاکم کرد.
محمدرضا مرتضوی، رئیس خانه صنعت و معدن استان تهران در گفتوگو با تسنیم با اشاره به اینکه در حال حاضر حدود 2864 واحد تولیدی استان تهران برای دریافت تسهیلات 16 هزار میلیاردی ثبتنام کردهاند، اظهار کرد: از مجموع این درخواستها 1417 پرونده در کارگروه رفع موانع تولید استان بررسی و 221 پرونده برای دریافت تسهیلات به بانک معرفی شدهاند و فقط 197 واحد تولیدی در استان تهران این تسهیلات را دریافت کردهاند.
آمار رئیس خانه صنعت و معدن استان تهران نشان میدهد فقط 7 درصد واحدهای صنعتی متقاضی موفق به دریافت وام شدند.