به گزارش مشرق، انتخاب دونالد ترامپ خيلي زودتر از آن چيزي كه تصور مي‌شد، زمينه شكاف اروپا-امريكا بر سر توافق هسته‌اي را فراهم كرد. ترامپ بعد از انتخاب شدنش از اظهار نظر مستقيم درباره برجام خودداري كرده ولي مشاوران او مي‌گويند كه برجام را به شكل و شمايل فعلي‌اش قبول نمي‌كنند؛ موضع‌گيري‌اي كه اتحاديه اروپا به آن واكنش نشان داده است. فدريكا موگريني مسئول سياست خارجي اتحاديه اروپا كه شخصاً نقش مهمي در جوش دادن توافق هسته‌اي بين ايران، غرب، روسيه و چين داشته، براي دومين بار طي كمتر از پنج روز در دفاع از برجام موضع گرفته و گفته كه حفظ برجام اولويت اتحاديه اروپاست. همزمان مقام‌هاي ايراني مي‌گويند وزارت امور خارجه و سازمان انرژي اتمي درباره شرايط جديد در امريكا، با مقام‌هاي دولت اوباما در تماس است.
به گزارش «جوان» تقريباً همه شواهد و قرائن نشان مي‌دهد پيروزي دونالد ترامپ نامزد جنجالي جمهوريخواهان، نگراني‌ها در وزارت خارجه ايران درباره آينده توافق هسته‌اي ايران با 1+5 را تشديد كرده است. بعد از اظهار نظرچند روز قبل وليد فارس مشاور اوباما كه خواستار بازبيني در توافق هسته‌اي با ايران شده بود، جان بولتون نماينده سابق امريكا در سازمان ملل كه گفته مي‌شود از گزينه‌هاي احتمالي وزارت خارجه دولت دونالد ترامپ است، با انتشار مقاله‌اي از ترامپ خواسته تا در اولين روزهاي رياست جمهوري‌اش توافق برجام را لغو كند. بولتون در اين مقاله كه در روزنامه نيويورك‌پست منتشر شده، لغو برجام در اولين روزهاي حضور رئيس‌جمهور جديد در كاخ سفيد را «اقدامي شجاعانه» خوانده و گفته كه براي اجراي اين تصميم «ديپلماسي قابل‌توجهي» بايد به خرج داد. باراك اوباما رئيس‌جمهور و جان كري وزير امور خارجه امريكا تا كنون از اظهار نظر درباره موضع‌گيري اطرافيان ترامپ خودداري كرده‌اند، ولي مارك تونر، سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا دراظهار نظري غيرمعمول، از اينكه سياست دولت آينده امريكا توافق هسته‌اي با ايران را به خطر بيندازد ابراز نگراني كرده و گفته كه به سود همه جهان است كه همه طرف‌هاي امضاكننده توافق هسته‌اي، آن را اجرا كنند.
نگراني‌ها در تهران
اين نگراني‌ها در سطوح مختلف ديپلماتيك در ايران اثر‌گذار بوده است. صادق خرازي سفير سابق ايران در فرانسه كه اغلب در چارچوب‌هاي غيررسمي سعي در ابراز جهت‌گيري‌هاي سياست خارجي ايران دارد، به روزنامه انگليسي فايننشال تايمز گفته است: «اگر دونالد ترامپ رئيس‌جمهور منتخب امريكا بخواهد توافق هسته‌اي را همانند وعده‌اي كه در طول مبارزات انتخاباتي داده از ريل خارج كند، ايران آن را نخواهد پذيرفت. مقام‌هاي دولت يازدهم از جمله محمدجواد ظريف وزير خارجه مي‌گويند ايران در صورت تخطي امريكا از برجام گزينه‌هاي خود را دارد، ولي حالا يك سازمان انرژي اتمي فاش كرده كه وزارت امور خارجه و سازمان انرژي اتمي، براي بررسي شرايط جديد در امريكا، با مقام‌هاي دولت اوباما در تماس هستند. بهروز كمالوندي سخنگوي سازمان انرژي اتمي هرچند روز گذشته بر موضع ظريف تأكيد كرد و به خبرنگاران گفت كه ايران خود را براي «شرايط مختلف و حتي بدترين شرايط آماده كرده» ولي از وجود تماس‌ها بين ايران و امريكا در شرايط جديد خبر داد: « ما نمي‌توانيم اظهار نظرها در مناسبت‌هاي مختلف را مبناي تصميم‌گيري قرار دهيم اما در عين حال هم اكنون حتي با مسئولان امريكا در مورد موضوع‌هاي مختلف برجام در ارتباط هستيم كه هم وزارت خارجه و هم سازمان انرژي اتمي كار را دنبال مي‌كنند.»
نشست غيررسمي اروپاييان
نگراني‌ها در داخل اتحاديه اروپا نيز در حال تشديد شدن است. وزراي خارجه اتحاديه اروپا يك‌شنبه شب در يك نشست غيررسمي روابط اين اتحاديه با امريكاي تحت رياست جمهوري دونالد ترامپ را بررسي كردند. فدريكا موگريني در پايان اين نشست براي دومين بار طي كمتر از پنج روز گذشته با تأكيد براينكه برجام «يك توافق دوجانبه نيست بلكه توافقي چندجانبه است كه شوراي امنيت سازمان ملل هم بر آن صحه گذاشته است»، تأكيد كرد كه حفظ برجام اولويت اتحاديه اروپاست. وزير خارجه اسلواكي كه در نشست وزراي خارجه اتحاديه اروپا در بروكسل حاضر بود، گفت: توافق هسته‌اي نيز مانند توافق آب و هوايي و توافق تجارت، جزو ميرات همكاري‌هاي گذشته امريكا و اروپاست. روزنامه وال استريت ژورنال با اشاره به نشست روز يك‌شنبه وزراي خارجه كشورهاي عضو اتحاديه اروپا درباره چگونگي تعامل با رئيس‌جمهور جديد ايالات متحده گزارش داد كه اتحاديه اروپا خود را براي هرگونه چالش در زمينه توافق هسته‌اي ايران و 1+5 كه جولاي 2015 امضا شد، آماده كرده است. وال استريت ژورنال پيش‌بيني كرده كه هر حركتي در اين زمينه مي‌تواند روابط فراآتلانتيك را سريعا تيره و تار كند و بر هر دو طرف تأثير منفي بگذارد. با اين حال، برخي منابع غيررسمي در لندن مي‌گويند كه مقامات انگليس اميدوارند ديدگاه «ترامپ» را در مسئله ايران، شكل دهند.
روزنامه انگليسي تايمز نوشته است: انتشار يادداشت‌هاي يك ديپلمات انگليسي نشان مي‌دهد مقامات امنيتي، نظامي و سياسي انگليس اميدوارند با سازماندهي، ديدگاه رئيس‌جمهور منتخب امريكا را در مسئله ايران شكل دهند. ظاهرا اشاره اين روزنامه به مقاله سر كيم داروچ سفير انگليس در امريكا است كه انتخابات اخير را در امريكا زلزله‌اي الكترال ناميد و روز پنج‌شنبه در تماسي تلفني با ترامپ از تمايل انگليس براي از سرگيري روابط ويژه انگليس و امريكا مانند دوره مارگارت تاچر و رونالد ريگان خبر داد. موضع‌گيري‌هاي مشاورين ترامپ، روس‌ها را نيز نگران كرده است. سرگئي ريابكوف مذاكره‌كننده ارشد هسته‌اي روسيه در حالي از موضع‌گيري مشاوران ترامپ عليه توافق هسته‌اي ابراز نگراني كرده كه پوتين جزو معدود رؤساي جمهوري بود كه از به قدرت رسيدن ترامپ استقبال كرد. ريابكوف ديروز در جمع خبرنگاران گفت: بر اين باوريم كه توافق گروه 1+5 با ايران در مورد برنامه هسته‌اي اين كشور (برجام) متوازن است و سهم جدي در تحكيم امنيت بين‌المللي دارد. ريابكوف روز دوشنبه در پاسخ به اين پرسش خبرگزاري روسي اينترفاكس كه مسكو با توجه به اظهارات ترامپ در مورد برجام كه امكان خروج امريكا از آن را مطرح كرده بود، تهديدي براي اين توافق مي‌بيند؟ تأكيد كرد كه موضع روسيه در مورد برجام تغييري نكرده است.
***
كيسينجر: برجام شكننده تر از گذشته است
هنري كيسينجر، وزير خارجه و مشاور امنيت ملي پيشين ايالات متحده امريكا در گفت‌وگو با نشريه آتلانتيك گفت كه سياست خارجي جهان فعلاً بلاتكليف و ناظر انقلاب داخلي ماست. نهادهاي غيردولتي براي تحريك شهروندان امريكايي انگيزه‌هايي دارند كه موقعيت بين‌المللي ما را تضعيف مي‌كند. كيسينجر درباره ادعاي دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور جديد امريكا درباره پاره كردن توافق هسته‌اي ايران و 1+5 گفت: «ايران احتمالاً به درستي اين نتيجه را خواهد گرفت كه توافق هسته‌اي امروز شكننده‌تر از گذشته است اما اين كشور عزم عظيمي را حتي در مواجهه با فشارها نشان خواهد داد. هيچ كس چيز زيادي درباره سياست خارجي ترامپ نمي‌داند و درنتيجه همه مدتي را به مطالعه اين پديده خواهند گذراند. در واقع يك مطالعه ديوانه وار واژه مناسب‌تري است.»
منبع : روزنامه جوان
به گزارش «جوان» تقريباً همه شواهد و قرائن نشان مي‌دهد پيروزي دونالد ترامپ نامزد جنجالي جمهوريخواهان، نگراني‌ها در وزارت خارجه ايران درباره آينده توافق هسته‌اي ايران با 1+5 را تشديد كرده است. بعد از اظهار نظرچند روز قبل وليد فارس مشاور اوباما كه خواستار بازبيني در توافق هسته‌اي با ايران شده بود، جان بولتون نماينده سابق امريكا در سازمان ملل كه گفته مي‌شود از گزينه‌هاي احتمالي وزارت خارجه دولت دونالد ترامپ است، با انتشار مقاله‌اي از ترامپ خواسته تا در اولين روزهاي رياست جمهوري‌اش توافق برجام را لغو كند. بولتون در اين مقاله كه در روزنامه نيويورك‌پست منتشر شده، لغو برجام در اولين روزهاي حضور رئيس‌جمهور جديد در كاخ سفيد را «اقدامي شجاعانه» خوانده و گفته كه براي اجراي اين تصميم «ديپلماسي قابل‌توجهي» بايد به خرج داد. باراك اوباما رئيس‌جمهور و جان كري وزير امور خارجه امريكا تا كنون از اظهار نظر درباره موضع‌گيري اطرافيان ترامپ خودداري كرده‌اند، ولي مارك تونر، سخنگوي وزارت امور خارجه امريكا دراظهار نظري غيرمعمول، از اينكه سياست دولت آينده امريكا توافق هسته‌اي با ايران را به خطر بيندازد ابراز نگراني كرده و گفته كه به سود همه جهان است كه همه طرف‌هاي امضاكننده توافق هسته‌اي، آن را اجرا كنند.
نگراني‌ها در تهران
اين نگراني‌ها در سطوح مختلف ديپلماتيك در ايران اثر‌گذار بوده است. صادق خرازي سفير سابق ايران در فرانسه كه اغلب در چارچوب‌هاي غيررسمي سعي در ابراز جهت‌گيري‌هاي سياست خارجي ايران دارد، به روزنامه انگليسي فايننشال تايمز گفته است: «اگر دونالد ترامپ رئيس‌جمهور منتخب امريكا بخواهد توافق هسته‌اي را همانند وعده‌اي كه در طول مبارزات انتخاباتي داده از ريل خارج كند، ايران آن را نخواهد پذيرفت. مقام‌هاي دولت يازدهم از جمله محمدجواد ظريف وزير خارجه مي‌گويند ايران در صورت تخطي امريكا از برجام گزينه‌هاي خود را دارد، ولي حالا يك سازمان انرژي اتمي فاش كرده كه وزارت امور خارجه و سازمان انرژي اتمي، براي بررسي شرايط جديد در امريكا، با مقام‌هاي دولت اوباما در تماس هستند. بهروز كمالوندي سخنگوي سازمان انرژي اتمي هرچند روز گذشته بر موضع ظريف تأكيد كرد و به خبرنگاران گفت كه ايران خود را براي «شرايط مختلف و حتي بدترين شرايط آماده كرده» ولي از وجود تماس‌ها بين ايران و امريكا در شرايط جديد خبر داد: « ما نمي‌توانيم اظهار نظرها در مناسبت‌هاي مختلف را مبناي تصميم‌گيري قرار دهيم اما در عين حال هم اكنون حتي با مسئولان امريكا در مورد موضوع‌هاي مختلف برجام در ارتباط هستيم كه هم وزارت خارجه و هم سازمان انرژي اتمي كار را دنبال مي‌كنند.»
نشست غيررسمي اروپاييان
نگراني‌ها در داخل اتحاديه اروپا نيز در حال تشديد شدن است. وزراي خارجه اتحاديه اروپا يك‌شنبه شب در يك نشست غيررسمي روابط اين اتحاديه با امريكاي تحت رياست جمهوري دونالد ترامپ را بررسي كردند. فدريكا موگريني در پايان اين نشست براي دومين بار طي كمتر از پنج روز گذشته با تأكيد براينكه برجام «يك توافق دوجانبه نيست بلكه توافقي چندجانبه است كه شوراي امنيت سازمان ملل هم بر آن صحه گذاشته است»، تأكيد كرد كه حفظ برجام اولويت اتحاديه اروپاست. وزير خارجه اسلواكي كه در نشست وزراي خارجه اتحاديه اروپا در بروكسل حاضر بود، گفت: توافق هسته‌اي نيز مانند توافق آب و هوايي و توافق تجارت، جزو ميرات همكاري‌هاي گذشته امريكا و اروپاست. روزنامه وال استريت ژورنال با اشاره به نشست روز يك‌شنبه وزراي خارجه كشورهاي عضو اتحاديه اروپا درباره چگونگي تعامل با رئيس‌جمهور جديد ايالات متحده گزارش داد كه اتحاديه اروپا خود را براي هرگونه چالش در زمينه توافق هسته‌اي ايران و 1+5 كه جولاي 2015 امضا شد، آماده كرده است. وال استريت ژورنال پيش‌بيني كرده كه هر حركتي در اين زمينه مي‌تواند روابط فراآتلانتيك را سريعا تيره و تار كند و بر هر دو طرف تأثير منفي بگذارد. با اين حال، برخي منابع غيررسمي در لندن مي‌گويند كه مقامات انگليس اميدوارند ديدگاه «ترامپ» را در مسئله ايران، شكل دهند.
روزنامه انگليسي تايمز نوشته است: انتشار يادداشت‌هاي يك ديپلمات انگليسي نشان مي‌دهد مقامات امنيتي، نظامي و سياسي انگليس اميدوارند با سازماندهي، ديدگاه رئيس‌جمهور منتخب امريكا را در مسئله ايران شكل دهند. ظاهرا اشاره اين روزنامه به مقاله سر كيم داروچ سفير انگليس در امريكا است كه انتخابات اخير را در امريكا زلزله‌اي الكترال ناميد و روز پنج‌شنبه در تماسي تلفني با ترامپ از تمايل انگليس براي از سرگيري روابط ويژه انگليس و امريكا مانند دوره مارگارت تاچر و رونالد ريگان خبر داد. موضع‌گيري‌هاي مشاورين ترامپ، روس‌ها را نيز نگران كرده است. سرگئي ريابكوف مذاكره‌كننده ارشد هسته‌اي روسيه در حالي از موضع‌گيري مشاوران ترامپ عليه توافق هسته‌اي ابراز نگراني كرده كه پوتين جزو معدود رؤساي جمهوري بود كه از به قدرت رسيدن ترامپ استقبال كرد. ريابكوف ديروز در جمع خبرنگاران گفت: بر اين باوريم كه توافق گروه 1+5 با ايران در مورد برنامه هسته‌اي اين كشور (برجام) متوازن است و سهم جدي در تحكيم امنيت بين‌المللي دارد. ريابكوف روز دوشنبه در پاسخ به اين پرسش خبرگزاري روسي اينترفاكس كه مسكو با توجه به اظهارات ترامپ در مورد برجام كه امكان خروج امريكا از آن را مطرح كرده بود، تهديدي براي اين توافق مي‌بيند؟ تأكيد كرد كه موضع روسيه در مورد برجام تغييري نكرده است.
***
كيسينجر: برجام شكننده تر از گذشته است
هنري كيسينجر، وزير خارجه و مشاور امنيت ملي پيشين ايالات متحده امريكا در گفت‌وگو با نشريه آتلانتيك گفت كه سياست خارجي جهان فعلاً بلاتكليف و ناظر انقلاب داخلي ماست. نهادهاي غيردولتي براي تحريك شهروندان امريكايي انگيزه‌هايي دارند كه موقعيت بين‌المللي ما را تضعيف مي‌كند. كيسينجر درباره ادعاي دونالد ترامپ، رئيس‌جمهور جديد امريكا درباره پاره كردن توافق هسته‌اي ايران و 1+5 گفت: «ايران احتمالاً به درستي اين نتيجه را خواهد گرفت كه توافق هسته‌اي امروز شكننده‌تر از گذشته است اما اين كشور عزم عظيمي را حتي در مواجهه با فشارها نشان خواهد داد. هيچ كس چيز زيادي درباره سياست خارجي ترامپ نمي‌داند و درنتيجه همه مدتي را به مطالعه اين پديده خواهند گذراند. در واقع يك مطالعه ديوانه وار واژه مناسب‌تري است.»
منبع : روزنامه جوان
