سرویس سیاست مشرق - «وبلاگ مشرق» خوانشی روزانه در لابه‌لای اخبار و مطالب رسانه‌های کشور است. ما درباره این خوانش البته تحلیل‌ها و پیشینه‌هایی را نیز در اختیار مخاطبان محترم می‌گذاریم. ۷:۳۰ هر روز با بسته ویژه خبری-تحلیلی مشرق همراه باشید.

***

رمزگشایی آیت‌ا... جوادی‌آملی از شخصیت علامه حسن‌زاده‌آملی

آیت‌ا... جوادی آملی، مفسّر برجسته قرآن کریم و از مراجع عظام تقلید در پیامی پیرامون رحلت جانگداز علامه حسن‌زاده‌آملی به بیانی کم نظیر از خصائل و خصایص آن مرحوم پرداخته است.

در پیام آیت ا... جوادی آملی در این باره می خوانیم: 

"حکیم و عارف کم نظیر، حضرت آیت الله حسن زاده آملی جامع عقل نظر و عقل عمل بود؛ هم در مسائل علمی از چهار راه استفاده کرد، هم در مسائل عملی از چهار راه بهره برد؛ راه هایی که انسان می تواند از آن راه ها به فیض علمی برسد چهارتاست و راههای عملی که می تواند از آن راههای عملی به فوز الهی بار یابد چهارتاست

خدای سبحان از دو راه به بنده اش فیض علمی و فوز عملی می رساند : یکی به وسیله رهبران الهی، یکی بلاواسطه؛ هم به واسطه رهبران الهی کتاب و حکمت را تعلیم می کند و هم بر اساس ﴿هُوَ مَعَکُمْ أَیْنَ ما کُنْتُمْ﴾،  ﴿نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ﴾ و مانند آن، بلاواسطه فیض علمی را القاء می کند؛  اگر کسی بخواهد با خدا راز و نیاز کند و ارتباطی برقرار کند، آن نیز دو را ه دارد : یا با توسل به انبیا و اولیا و رهبران الهی است یا بلاواسطه است؛ انسان می تواند بدون واسطه بگوید یا الله، با واسطه هم می تواند بگوید یا الله. اگر کسی خواست با خدا رابطه برقرار کند چه فیض علمی و چه فوز عملی، دو راه دارد یکی مع الواسطه، یکی بی واسطه و اگر کسی خواست فیضی از خدا و فوزی از خدا، علماً و عملاً به او برسد، آن هم دو راه دارد، گاهی بلا واسطه فیض الهی می رسد گاهی مع الواسطه. این بلاواسطه، در علوم عقلی اثباتش آسان نیست ولی در عرفان کاملا محقق است و حکیم و عارف گرانسنگی مثل آیت الله حسن زاده آملی، هم راه عقل را هم راه شهود را به خوبی پیمود و توانست از این چهار راه، هم حرف خودش را به خدا برساند، هم فیض و فوز خدا را دریافت کند.

زندگی سراسر فخر این حکیم الهی در آن اربعین گیری های او، در آن روزه های متصل و مرتبط ماه رجب و شعبان و رمضان او، در آن سحرخیزی های ممتد او، در آن ناله ها و گریه های او که گفت: «تا جان به لب نرسید جام به لب نرسید» گذشت. از این کارها زیاد داشت، از این ناله ها زیاد داشت، از این گریه ها زیاد داشت، از این شب زنده داری ها زیاد داشت، از این تعلیم و تربیت های خالصانه زیاد داشت؛ شاگردانی تربیت کرد که هم اکنون به فیض الهی  از اساتید سرآمد حوزه ها هستند و موفق اند و کتابهای گراسنگی چه کتابهای درسی، چه کتابهای مرجعی، یا تالیف کرد یا تصنیف کرد یا تحقیق کرد و آثار گذشتگان را احیا کرد. هم در عرفان، هم در فلسفه، هم در نجوم، هم در ریاضیات، هم در تفسیر، هم در حدیث، انسان جامعی شد که توانست انسانهایی تربیت کند، توانست آثاری به یادگار بگذارد، شاگردانی تربیت کند و دوستانی را بپروراند که از محضر او فیض و از مکتب او فوز، از بنان او فیض و از بیان او فوز دریافت کنند، لذا ارتحال آن بزرگوار بسیار غمبار است. "

این مفسّر برجسته قرآن کریم در بخش پایانی پیام خود همچنین تصریح می کند: امیدوارم ذات اقدس الهی به عنوان عطیه ای الهی، این سانحه و این سوگ سنگین را بر همگان آسان کند که بتوانند تحمل کنند و این بار سنگین را بکشند، روح پرفتوح آن حکیم الهی، آن منجم، آن ریاضیدان، آن عارف، آن فقیه، آن مفسر و آن محدث را با انبیای الهی محشور کند و صبر جمیل به عموم بازماندگان، شاگردان، کسانی که از کتابهای او فیضی بردند و می برند و از محضر و مکتبشان استفاده کرده اند، خصوصا مردم بزرگ و بزرگوار آمل که متاسفانه وضع حالم مساعد نیست که در مراسم تشییع و در مراسم بزرگداشت این حکیم در کنار آنها شرکت کنم، عنایت فرماید. به طایفه محترم ایشان به دوستان ایشان به شاگردان ایشان و به بیت شریف ایشان تسلیت عرض می کنم، علوّ منزلت آن حکیم راحل را از خدا مسئلت می کنم و صبر جمیل و اجر جزیل عموم بازماندگان را از ذات اقدس الهی مسئلت می کنم؛ امیدواریم خدای سبحان حشرشان را با انبیا و اولیا قرار بدهد و دلهای داغدیده ها را تسلی بخشد. [۱]

*اگرچه تماشای تمامیت مقام علمی و روحانی علامه حسن زاده آملی بر همه ممکن و میسور نیست اما می توان در آیینه پیام آیت الله جوادی آملی که همچون همیشه حاوی درس های بزرگ عقلانی است؛ به نکاتی نغز پیرامون این حکیم معاصر دست یافت و استفاده ها نمود.

که فرمود: آب دریا را اگر نتوان کشید، هم به قدر تشنگی باید چشید.

تأکید علامه حسن زاده بر آموزش و فهم ریاضی و فلسفی، حمایت های ایشان از نظام اسلامی و از رهبر معظم انقلاب، جامعیت علم و عمل و امتزاج دین و سیاست از محسّنات بزرگ آن فیلسوف ربّانی عصر ما بود که می تواند تا همیشه همچون مأذنه ای از نور، جستجوگران حقیقت را به سمت حقیقت رهنمون باشد.

*** 

"کنترل قیمت‌ها"؛ حمایت انقلابی مجلس از ارزانی

 جمعی از نمایندگان مجلس یازدهم با تدوین طرحی خواستار الزام دولت به تثبیت قیمتها و کنترل تورم شدند.

به گزارش تسنیم، این طرح که به امضای ۷۰ نماینده رسیده برای طی مراحل قانونی به هیئت رئیسه مجلس تقدیم شده است.

در بخشی از مقدمه این طرح می خوانیم: حفظ قدرت خرید مردم و تأمین حداقل زندگی افراد جامعه یکی از وظایف اصلی دولت است. بسیاری از سوءمدیریتها در دستگاههای اجرائی و متولی امر اقتصاد و تولید و امتناع یا تأخیر ایشان در انجام تکالیف قانونی موجب پایین آمدن نرخ رشد تولید و سرمایه‌گذاری شده و وضعیت اقتصادی ایجادشده به‌دلیل شیوع کرونا ویروس موجب کاهش تولید سرانه ملی و تقلیل سطح زندگی افراد جامعه شده است. تورم ناشی از برخی تصمیمات غلط اقتصادی دولت، موجب گران شدن برخی کالاها یا خدمات شده است و روزانه کاهش قدرت خرید افراد جامعه را در پی دارد. به‌منظور رفع فقر بالفعل و نیز دفع فقر بالقوه و نیز زدودن جلوه‌های خشن فقر، دولت باید سیاستهای لازم را در زمینه کنترل و تثبیت قیمتها در خصوص کالاها و خدمات ضروری و اساسی جامعه انجام دهد.

در ماده سوم این طرح ۶ ماده ای آمده است: بررسی تقاضای افزایش قیمت کالاها و خدمات موضوع این قانون با رعایت شرایط زیر مجاز است: ۱ ـ تقاضای افزایش قیمت کالاها و خدمات موضوع این قانون باید مستند و مستدل بوده و به‌دلیل افزایش هزینه‌های اجتناب‌ناپذیر تولید باشد. ۲ ـ درصد افزایش قیمت کالاها و خدمات موضوع این قانون در طول یک سال مجموعاً بیشتر از درصد افزایش حقوق مصوب شورای‌عالی حقوق و دستمزد برای آن سال نباشد. ۳ ـ تقاضای افزایش قیمت ناشی از هزینه‌های ایجادشده براثر تصمیمات غیرقانونی هیئت وزیران یا یکی از وزرا یا معاونان رئیس جمهور یا دیگر مسئولان دستگاههای اجرائی موضوع ماده (۲۹) قانون برنامه ششم توسعه یا استنکاف یا تأخیر از اجرای قانون آنان، نباشد. ۴ ـ تقاضای افزایش قیمت فقط از سوی اتحادیه ذی‌ربط تولیدکنندگان یا ارائه‌دهندگان کالا و خدمات باید به وزارتخانه مربوط تقدیم شود. ۵ ـ وزارتخانه مربوط پس اخذ نظر سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان تقاضای افزایش قیمت را بررسی و در صورت تأیید افزایش قیمت توسط وزیر مربوط پیشنهاد افزایش قیمت را به هیئت وزیران تقدیم می‌شود. ۶ ـ هیئت وزیران پس از بررسی پیشنهاد وزارتخانه مربوط افزایش قیمت را اعلام می‌نماید. [۲]

*طرح کنترل و تثبیت قیمت ها در شرایطی که دولت به مسئولیت حاکمیتی خود در قبال نظارت بر بازار عمل نکرده است؛ یک ضرورت حیاتی برای ادامه حیات نظام و بهبود معیشت مردم است.

 در تمام مکاتب اقتصادی، نظارت معقول بر بازار یک ضرورت است و هیچ اقتصاد پیشرفته ای در دنیا نمی شناسیم که اهل نظارت بر بازار و کنترل بر قیمت ها نباشد.

زیرا اگر دولت چنین شأن مهمی را رعایت نکند؛ "طمع" به قیمت گذار اصلی بازار تبدیل می شود و همچون بازار امروز ایران؛ گرانی ای پدید می آید که از هیچ قاعده دلاری، تورمی، تحریمی و بازاری پیروی نمی کند.

این حادثه بد در اقتصاد ما از آنجا رخ داد که دولت رئیس جمهور سابق هیچ اعتقادی به نظارت بر بازار نداشت و عملا بازار و قیمت ها را به حال خود رها کرده بود.

طرح جدید نمایندگان مجلس انقلابی نیز یک عقلانیت بدیهی در این رابطه است که باید در فرایندهای کشور تا همیشه شاهد آن باشیم.

پس از عیان شدن طرح مذکور شاهد هجمه هایی از سوی مدعیان اقتصادفهمی به این طرح هستیم که این مسئله به شدت خطرناک است و می توان آنرا دل نگرانی فرماندهان فتنه اقتصادی از نقش بر آب شدن توطئه به خیابان کشاندن مردم به بهانه گرانی ها ارزیابی کرد.

هوشمندی مجلس یازدهم، شورای نگهبان، دولت و قوه قضائیه در قبال اهمیت و اولویت این طرح مهم می تواند طعم عملکرد انقلابی را به مردم عزیز ایران و بازاری که گرفتار اعتقادات غلط اقتصادی و البته توطئه های امنیتی است، بچشاند.

گفتنیست، نظیر همین طرح در دوران مجلس هفتم نیز توسط اکثریت اصولگرای مجلس به تصویب رسید و علیرغم هجمه ها، مردم را از گرانی های لجام گسیخته دولت اصلاحات نجات بخشید.

*** 

خط و نشان اصلاح طلبان تحریمی برای اصلاح طلبان نجیب

علی صوفی، از رجال ستادی اصلاحات و از حامیان تحریم انتخابات در بخشی از یک مصاحبه با خبرگزاری ایلنا در خصوص عملکرد اصلاح‌طلبان در یک سال گذشته، اظهار کرده است: بدون شک اصلاح‌طلبان خطاهایی داشتند که در جبهه اصلاحات منجر به انشقاق شد. در حالی که جبهه اصلاحات با توجه به رد صلاحیت همه نامزدهایی که تحت عنوان گزینش کاندیداهای ریاست جمهوری در جبهه اصلاحات حاضر شده بودند و برنامه ارائه کرده بودند، توسط شورای نگهبان رد صلاحیت شدند، طی بیانیه‌ای اعلام کرد که ما کاندیدایی برای انتخابات ریاست جمهوری نداریم. در همین راستا نیز رأی اکثریت اعضای جبهه اصلاحات این بود که ما از دو کاندیدایی که تأیید صلاحیت شده بودند و جزو آن ۱۵ کاندیدایی نبودند که قبلاً به جبهه معرفی شده بودند، ‌ حمایت نمی‌کنیم. اما عملاً ارکان جبهه اصلاحات یعنی اکثر اعضای هیأت رئیسه به سمت تایید آقای همتی رفتند و مصوبه‌ای هم بود که اعضای حقیقی و حقوقی می‌توانند از هر کاندیدایی حمایت کنند اما این مصوبه چالشی را در جبهه ایجاد کرد که به اعتبار جبهه اصلاحات آسیب زد و به آن استراتژی انسجام‌بخشی نیز لطمه زد؛ بنابراین این خطا، خطایی بود که اصلاح طلبان را به چالش کشید.  

او می افزاید: به نظر من با توجه به آسیبی که اصلاح‌طلبان از عملکرد آقای روحانی دیده بودند، باید احتیاط می‌کردند تا هرطور شده در کنار مردم قرار بگیرند. مردمی که اکثریتشان تمایلی به حضور در انتخابات نداشتند و شورای نگهبان این موقعیت را برای جبهه اصلاحات به وجود آورده بود که بدون اینکه به تحریم انتخابات متهم شود، از شرکت در انتخابات به معنای معرفی کاندیدای ریاست جمهوری خودداری کند و بتواند خود را به مردم نزدیک کند.

صوفی تأکید می کند: اما این اتفاق نیافتد چون متأسفانه از میان دو رویکردی که در بین اصلاح‌طلبان ایجاد شد؛ یعنی رویکرد هویت محوری و رویکرد قدرت محوری،  عملاً رویکرد قدرت محوری و مشارکت بدون قید و شرط در انتخابات مجدداً روی کار آمد و این خطا، خطایی فاحش و خطایی استراتژیک بود که ممکن است مجدداً ادامه پیدا کند و اگر ادامه پیدا کند، چیزی برای اصلاح طلبان باقی نخواهد ماند. [۳]

*منظور صوفی از تصمیم منجر به انشقاق و رویکرد قدرت محور در جریان اصلاحات، به طور مشخص حزب کارگزاران سازندگی، حزب ندای ایرانیان و چند حزب نجیب دیگری هستند که در قامت "ائتلاف جمهور" با تصمیم تحریمی و ساختارشکنانه اصلاحات در انتخابات ۱۴۰۰ مخالفت کردند و با حمایت از عبدالناصر همتی پا به عرصه انتخابات گذاشتند.

نکته لازم به اشاره اینست که صوفی در حالی مدعی عبارت "مردمی که اکثریتشان تمایلی به حضور در انتخابات نداشتند"! و لزوم قرارگیری اصلاح طلبان در کنار مردم می شود که حتی فرض بر صحت ادعا؛ باید توضیح میداد که پس نقش رجال و احزاب سیاسی در تصمیمات مردم چیست و چرا کسانی مثل اصلاح طلبان حاضر نشدند به کسانی از مردم بگویند تصمیم شرکت نکردن در انتخابات یک تصمیم غلط است که آنان را از حق خود برای تعیین سرنوشت در صندوق های آرا دور می کند!؟

جدای از این البته صوفی کاملا راست می گوید که در صورت ادامه حرکت بخش نجیب جبهه اصلاحات مبنی بر حضور در انتخابات و مخالفت با تندروهای این جبهه برای تحریم انتخابات؛ چیزی برای اصلاح طلبان باقی نخواهد ماند!

راست می گوید از این حیث که طیف تندروی اصلاحات در جریان انتخابات ۱۴۰۰ عملا از دموکراسی و قانون خارج شد و این نکته بدیهیست که نظام و مردم هرگز راهزنان سیاسی و کسانی که معتقد به انتخابات نیستند را بیش از این تحمل نخواهند کرد...

لازم به یادآوری است که مشرق قبل از انتخابات ۱۴۰۰ و نیز پیش از انتخابات سال ۹۸ در قالب ده ها گزارش و مقاله؛ توضیحات متعددی را پیرامون دسیسه ستاد اصلاحات برای "تحریم خاموش انتخابات" و کاستن از میزان مشارکت مردم در انتخابات منتشر کرده بود.

***

1_https://fa.shafaqna.com/news/1232026/

2_https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/07/03/2578215

3_https://www.ilna.news/fa/tiny/news-1135870