به گزارش مشرق، عربستان سعودی رژیم سیاسی است که نزدیک به یک قرن است توسط خاندان آل سعود با امتزاجی از روش های سنتی- پدرسالارانه و پلیسی- امنیتی، (نیمه مدرن و نیمه سنتی) اداره می شود. راز ماندگاری این رژیم تاکنون اتحاد ظاهری خاندان سعود در کنار سیاست تفرقه بیانداز و حکومت کن در بین سایر گروه های سیاسی اجتماعی در عربستان و سایر کشورهای منطقه و شرایط مساعد بین المللی و جهانی بوده است.
طبق برخی گزارشات و ادعاها مخصوصا از سوی برخی خبرگزاری ها مانند دیلی تلگراف، در ماه های اخیر بین این خاندان نشانه هایی از شکاف و اختلاف به چشم می خورد و مقام های سیاسی خاندان آل سعود بیم این دارند که کودتایی به زودی طومار حکومت فاسد و تاریخ مصرف گذشته آن ها را در هم بپیچد؛ برای همین نیز محمدبن سلمان، جانشین ولیعهد و پسر پادشاه عربستان، در سخنانی بی سابقه از طرح های حکومت حاکم بر ریاض برای باز کردن فضای اقتصادی و اجتماعی عربستان سخن گفته است.
رسانه ها گزارش کرده اند که عربستان برای جلوگیری از کودتا و فشارهای خارجی، انجام اصلاحاتی را در زمینه های اقتصادی، نقش زنان در جامعه و اجازه فعالیت به گروه های حقوق بشر برنامه ریزی کرده است. تغییرات جدید تامین بودجه، افزایش نقش بخش عمومی و اصلاح روش های حکومتی را در بر می گیرد. حضور زنان در انتخابات و انتخاب یک نماینده زن در شورایی محلی نیز در همین چارچوب قابل تحلیل است.
از زمان روی کار آمدن سلمان بن عبدالعزیز پس از مرگ عبدا… بن عبدالعزیز و ایجاد تغییرات بزرگ در خاندان حاکم بر عربستان، اختلاف و شکاف بین اعضای خاندان آل سعود افزایش یافت. کنارگذاشتن مقربن عبدالعزیز از مقام ولیعهدی و کنارگذاشتن فرزندان عبدا… پادشاه سابق و فرزندان سلطان بن عبدالعزیز ولیعهد اسبق از حاکمیت، شکاف و اختلاف را تشدید کرد. اکنون برخی از حاکمان سابق در عربستان که از تغییر و تحول ها خشمگین هستند قصد کودتا علیه سلمان و جایگزین کردن یکی از برادرانش را به جای وی دارند.
در برنامه اصلاحات آمده است روش اداره کشور که یک قرن ادامه داشت باید تغییر کند. رسانه های جمعی نیز با افشای اختلاف و شکاف میان خاندان آل سعود از عطش مردم این کشور برای تغییر و اصلاحات اقتصادی نیز خبر می دهند. علاوه بر این تجاوز عربستان سعودی به یمن نیز مخالفانی در ارتش، خاندان حاکم بر عربستان و سرمایه داران سعودی به وجود آورده که این مسائل موجب شده است حاکمان سعودی به فکر اصلاحات و تغییر شیوه حکومتداری بیافتند.
در یک نگاه اجمالی می توان گفت جامعه عربستان جامعه ای پدر سالار و شبه مدرن است که حکومتی قبیله ای با الگوهای رفتاری غیر مردم سالار بر آن حکم می راند. به نظر نگارنده بحث اصلاحات در عربستان اگرچه ممکن است اتفاق بیافتد (به دلیل تغییر شرایط داخلی و بین المللی بر علیه خاندان آل سعود)، لیکن این اصلاحات از عمق و گستردگی برخوردار نخواهد بود و اگر هم چنین باشد به گفته الکسی دو توکوویل، جامعه شناس فرانسوی بدترین زمان برای یک حکومت بد این است که دست به اصلاحات بزند، یعنی با ایجاد توقعات فزاینده کشور را به ورطه آشوب و انقلاب و شاید کودتا هدایت کند. همان طور که سیاست های اصلاحی خلفای عثمانی معروف به «تنظیمات» به داد خلفای وقت نرسید و آن ها نتوانستند با تحولات روز خود را هماهنگ کنند و دچار فروپاشی شدند.
بنابراین حکام آل سعود با علم به این موضوع بحث اصلاحات را تا جایی پیش خواهند برد که منافع مادی آن ها و همچنین موقعیت سیاسی شان به خطر نیفتد. بدیهی است این گونه اصلاحات که در آن الگوهای مردم سالار هیچ نقش تعیین کننده ای نداشته باشد، فقط پوششی است عوام فریبانه بر نیات پلید و منفعت طلبانه خاندان سعود مبنی بر حفظ قدرت سیاسی اقتصادی که همچون ضرب المثل «شیر بی یال و دم و اشکم » تهی از اصالت است.
منبع: رصد
طبق برخی گزارشات و ادعاها مخصوصا از سوی برخی خبرگزاری ها مانند دیلی تلگراف، در ماه های اخیر بین این خاندان نشانه هایی از شکاف و اختلاف به چشم می خورد و مقام های سیاسی خاندان آل سعود بیم این دارند که کودتایی به زودی طومار حکومت فاسد و تاریخ مصرف گذشته آن ها را در هم بپیچد؛ برای همین نیز محمدبن سلمان، جانشین ولیعهد و پسر پادشاه عربستان، در سخنانی بی سابقه از طرح های حکومت حاکم بر ریاض برای باز کردن فضای اقتصادی و اجتماعی عربستان سخن گفته است.
رسانه ها گزارش کرده اند که عربستان برای جلوگیری از کودتا و فشارهای خارجی، انجام اصلاحاتی را در زمینه های اقتصادی، نقش زنان در جامعه و اجازه فعالیت به گروه های حقوق بشر برنامه ریزی کرده است. تغییرات جدید تامین بودجه، افزایش نقش بخش عمومی و اصلاح روش های حکومتی را در بر می گیرد. حضور زنان در انتخابات و انتخاب یک نماینده زن در شورایی محلی نیز در همین چارچوب قابل تحلیل است.
از زمان روی کار آمدن سلمان بن عبدالعزیز پس از مرگ عبدا… بن عبدالعزیز و ایجاد تغییرات بزرگ در خاندان حاکم بر عربستان، اختلاف و شکاف بین اعضای خاندان آل سعود افزایش یافت. کنارگذاشتن مقربن عبدالعزیز از مقام ولیعهدی و کنارگذاشتن فرزندان عبدا… پادشاه سابق و فرزندان سلطان بن عبدالعزیز ولیعهد اسبق از حاکمیت، شکاف و اختلاف را تشدید کرد. اکنون برخی از حاکمان سابق در عربستان که از تغییر و تحول ها خشمگین هستند قصد کودتا علیه سلمان و جایگزین کردن یکی از برادرانش را به جای وی دارند.
در برنامه اصلاحات آمده است روش اداره کشور که یک قرن ادامه داشت باید تغییر کند. رسانه های جمعی نیز با افشای اختلاف و شکاف میان خاندان آل سعود از عطش مردم این کشور برای تغییر و اصلاحات اقتصادی نیز خبر می دهند. علاوه بر این تجاوز عربستان سعودی به یمن نیز مخالفانی در ارتش، خاندان حاکم بر عربستان و سرمایه داران سعودی به وجود آورده که این مسائل موجب شده است حاکمان سعودی به فکر اصلاحات و تغییر شیوه حکومتداری بیافتند.
در یک نگاه اجمالی می توان گفت جامعه عربستان جامعه ای پدر سالار و شبه مدرن است که حکومتی قبیله ای با الگوهای رفتاری غیر مردم سالار بر آن حکم می راند. به نظر نگارنده بحث اصلاحات در عربستان اگرچه ممکن است اتفاق بیافتد (به دلیل تغییر شرایط داخلی و بین المللی بر علیه خاندان آل سعود)، لیکن این اصلاحات از عمق و گستردگی برخوردار نخواهد بود و اگر هم چنین باشد به گفته الکسی دو توکوویل، جامعه شناس فرانسوی بدترین زمان برای یک حکومت بد این است که دست به اصلاحات بزند، یعنی با ایجاد توقعات فزاینده کشور را به ورطه آشوب و انقلاب و شاید کودتا هدایت کند. همان طور که سیاست های اصلاحی خلفای عثمانی معروف به «تنظیمات» به داد خلفای وقت نرسید و آن ها نتوانستند با تحولات روز خود را هماهنگ کنند و دچار فروپاشی شدند.
بنابراین حکام آل سعود با علم به این موضوع بحث اصلاحات را تا جایی پیش خواهند برد که منافع مادی آن ها و همچنین موقعیت سیاسی شان به خطر نیفتد. بدیهی است این گونه اصلاحات که در آن الگوهای مردم سالار هیچ نقش تعیین کننده ای نداشته باشد، فقط پوششی است عوام فریبانه بر نیات پلید و منفعت طلبانه خاندان سعود مبنی بر حفظ قدرت سیاسی اقتصادی که همچون ضرب المثل «شیر بی یال و دم و اشکم » تهی از اصالت است.
منبع: رصد
