سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با   «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** مهاجری: ما خودمان به برجام لگد زدیم، نه آمریکا

روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم «محمد مهاجری» فعال اصلاح طلب نوشت: «بعد از توافق برجام، رقابت خارجی‌ها بر سر سرمایه‌گذاری در داخل ایران شروع شد. امریکایی‌ها، اروپایی‌ها و شرقی‌ها (ژاپن) توی صف ایستادند. سرمایه‌گذاری خارجی، امنیت می‌آورد. این یک واقعیت عینی است. اگر فرصت دوره اوباما را نسوزانده بودیم، میلیاردها دلار سرمایه خارجی کف اقتصاد ایران را پوشانده بود و روی‌ کار آمدن ترامپ هم نمی‌توانست زیان چندانی به برجام وارد کند... اخم ما به سرمایه‌گذاری خارجی، مدت‌ها قبل از رییس‌جمهور شدن ترامپ اتفاق افتاد و در واقع، خودمان بودیم که پیش و بیش از او به برجام لگد زدیم».

در ادامه این مطلب آمده است: «حالا، اما مذاکرات برجام ۱۴۰۰ قرار است توسط دولت اصولگرای رییسی دنبال شود. درست است که این دولت نه ظریف دارد و نه عراقچی، اما می‌خواهد همه مزیت‌های گذشته را به دست آورد و چیزهایی هم به آن بیفزاید».

همچنین روزنامه شرق در مطلبی به قلم «جاوید قربان اوغلی» فعال اصلاح طلب و دیپلمات سابق نوشت: «اینک و پس از گذشت حدود شش‌ ماه قرار است ماحصل شش دور مذاکره عراقچی با اندکی تغییرات، به عنوان دستاورد دولت سیزدهم در مذاکرات هسته‌ای در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. کارشناسان اقتصادی خسارت هر روز تأخیر در احیا و اجرای برجام را حدود ۱۰۰ میلیون دلار تخمین زده‌اند. با یک حساب سرانگشتی می‌توان میزان خسارت چند ماه تأخیر را محاسبه کرد».

خودزنی و خودتحقیری و گل به خودی، از مهارت های ویژه جریان تندروی اصلاح طلب است. اوباما در اقدامی گستاخانه، مردم ایران را «یاغی»! می نامد. در ادامه، دولت اوباما در به اصطلاح ماه عسل دولت روحانی با طرف غربی، در اقدامی بی سابقه سفیر دولت روحانی در سازمان ملل را نپذیرفته و به او برچسب تروریسم! می زند.

در ادامه، دولت اوباما در اولین روز اجرای برجام، تحریم های جدیدی علیه ایران وضع میکند و اوباما قانون وضعیت اضطراری علیه ایران و قانون محدودیت ویزا و قانون آیسا را امضا می کند. در دولت اوباما دانشمندان هسته ای ایران ترور می شوند و...در شرایطی که در ۴۰ سال گذشته، دولت اوباما رکورددار تحریم های ضدایرانی است، باز هم جریان اصلاح طلب با بزک طرف آمریکایی، ایران را متهم و محکوم می کند.

رسانه های اصلاح طلب به طرق مختلف در پی مصادره موفقیت های دولت رئیسی هستند. یک روز می گویند واکسیناسیون سراسری میراث دولت روحانی بوده، روز دیگر می گویند پیوستن ایران به شانگهای میوه و ثمره دولت روحانی بوده و حالا نیز مذاکرات برجامی در دولت رئیسی را نتیجه عملکرد دولت روحانی جا می زنند.

اینها همان جماعتی هستند که پیش از این مدعی بودند که تا به FATF نپیوندیم و تا برجام را احیا نکنیم، نه خبری از واکسیناسیون سراسری است، نه خبری از پیوستن به شانگهای است و نه خبری از افزایش فروش نفت و دریافت پول حاصل از آن و نه خبری از افزایش صادرات است و نه خبری از اجرای قرارداد ۲۵ ساله با چین.

اکنون تمام این موارد در دولت رئیسی به وقوع پیوسته است و این در حالی است که نه به FATF پیوستیم و نه برجام احیا شده است.

** هاشمی طبا: رفتار دولت رئیسی «پوپولیستی» است

«مصطفی هاشمی طبا» معاون رئیس جمهور در دولت هاشمی رفسنجانی و نامزد انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۶ که با این که از نامزدی انصراف نداد، اعلام کرد که خودش به روحانی رای می دهد،  در یادداشتی در روزنامه آرمان نوشت: «عده‌ای از وزرا و مسئولانی که در دولت جدید روی کارآمده‌اند، بدون اینکه از یک سری مسائل، وضعیت کشور و جامعه و وضع زندگی مردم اطلاع جامعی داشته باشند، قول و وعده‌های بدون پشتوانه‌ای دادند... به هر حال درست است که اکثریت نمایندگان مجلس نیز اصولگرا هستند ولی بالاخره فکر و ذکر و تحملی هم دارند و طبیعی است که نسبت به روند موجود و عملکردهای انتقادآمیز برخی وزرا انتقاداتی داشته باشند».

این فعال اصلاح طلب در ادامه نوشت: «تیم اقتصادی دولت، پراکنده هستند و مشخص است که نسبت به یکدیگر در خصوص مسائل کلان اقتصادی متفاوت فکر می‌کنند. منهای این مساله برخی خصوصیات اخلاقی دیگری دارند، در نتیجه کار خاصی نمی‌توانند انجام دهند و نباید از آنها انتظار معجزه داشت. اقتصاد و مسائل کشورداری فرمول، حساب و کتاب دارد. اینگونه نمی‌شود که بگویند ما در فلان موضوع اراده می‌کنیم که اینگونه شود و شرایط به همان صورت تغییر کند. به نظر می‌رسد با این فرهنگ و رویکردها اگر تحریم‌ها نیز برطرف شود، چندان تغییری در کشور شاهد نباشیم. مگر این‌ همه نفت فروختیم و با دنیا ارتباط داشتیم مسائل کشور حل شده است؟ لذا باید تفکر جدیدی در اداره کشور حاکم شود و از این پوپولیسم دربیاییم و در راه نجات کشور تلاش کنیم».

در روزهای گذشته «فائزه هاشمی» در اظهارنظری گفته بود: «به نظر می رسد که برخی رفتارها در دولت رئیسی در حال تکرار است، مثل یارانه های جدید و تکرار طرح هایی از قبیل مسکن مهر و سفرهای استانی اینچنینی و ادبیات پوپولیستی و مردم پسند و...نشان از بازگشت به گذشته دارد».

شواهد و قرائن حاکی از آن است که جریان اصلاح طلب درخصوص کارنامه دولت رئیسی احساس خطر کرده است. چرا!؟ به این دلیل که افکارعمومی عملکردها و اقدامات را مقایسه می کند و به تفاوت ها پی می برد و اینجاست که متوجه می شود که کدام جریان یدطولایی در پوپولیسم(مردم فریبی) داشت و دیگران را به این اقدام متهم می کرد. درست مشابه مقایسه عملکرد قالیباف در شهرداری با عملکرد نجفی و افشانی و حناچی در شهرداری تهران.

از نگاه جریان اصلاح طلب، یک مقام دولتی باید با کنارگذاشتن رفتارهای پوپولیستی، از داخل خودرو به صورت چشمی نظرسنجی کند. مقام دولتی باید با پرهیز از رفتار پوپولیستی با خودروی لوکس شاسی بلند به میان کارگران رفته و از کارخانه بازدید کند.

بر همین اساس یک مقام ارشد دولتی باید به دور از رفتارهای پوپولیستی با کفش وارد چادر زلزله زدگان شود و میکروفون خانم خبرنگار را پرت کند و به کشاورز بگوید «سبوس بخور»! و به مراجعه کننده برای سوال پزشکی، بگوید «خودت بمال»! و به منتقدان بگوید «بروید به جهنم»! و از همه مهمتر وعده رفع مشکلات در ۱۰۰ روز را بدهد و در پایان دولت با انکار این اظهارنظر، بگوید کدام آدم عاقلی چنین حرفی می زند!

جریان تندرو اصلاح طلب مصداق اتّم پوپولیسم و مردم فریبی است. همان طیفی که یکروز تاکید کرد که هدف از برجام لغو کامل تحریم ها و فتح الفتوح و گشایش عظیم اقتصادی است و روز دیگر گفت هدف از برجام اصلا اقتصادی نبود!

همان طیفی که وقتی رأی نمی آورد با دروغ تقلب، زیر میز جمهوریت و مردم سالاری می زند و وقتی رأی هم می آورد با دروغ اختیارات محدود، به مردم دهن کجی می کند.

** شرق: اصلاح طلبان از سوی مردم طرد شده اند

روزنامه شرق در مطلبی با عنوان «ورود به انتخابات ۱۴۰۲ با دستان خالی» نوشت: «حرکات انتخاباتی اصلاح‌طلبان چه برای انتخابات مجلس ۱۴۰۲ و چه برای ریاست‌جمهوری ۱۴۰۴ از همیشه زودتر آغاز شده و برخلاف گذشته که تا واپسین روزهای انتخابات همه فعالان سیاسی می‌گفتند فعلا برای ورود به انتخابات زود است، اکنون مشاهده می‌کنیم که جبهه اصلاحات ایران وارد برنامه‌ریزی انتخاباتی شده است».

در ادامه این مطلب آمده است: «به گفته بسیاری از کارشناسان، اصلاح‌طلبان با سه محدودیت بزرگ مواجه‌اند؛ نخست آنکه ردصلاحیت‌های گسترده کار را برای آنها تنگ خواهد کرد و معلوم نیست در پی تمام برنامه‌ریزی‌هایشان می‌خواهند با این محدودیت چه‌ کار کنند. دومین محدودیت، بی‌اعتمادی مردم به آنهاست؛ به نحوی که بعد از ناکامی‌های دولت روحانی، خاصه در دور دومش، مردم دیگر اعتنایی به سخنان حزبی و جناحی نمی‌کنند؛ کمااینکه مشاهده شد کلام خاتمی به‌عنوان برجسته‌ترین شخصیت اصلاح‌طلب در دو انتخابات مجلس یازدهم و ریاست‌جمهوری سیزدهم مانند سابق مورد اقبال عمومی قرار نگرفت. سومین محدودیت هم اختلاف‌های درون‌جناحی اصلاح‌طلبان است».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «اصلاح‌طلبان همین حالا که از دو سمت جامعه و حاکمیت طرد شده‌اند نیز به صورت واقعی خواهان بازگشت به جامعه نیستند. به نوعی اصلاح‌طلبان به جای اقناع جامعه و درخواست از مردم برای اعتماد دوباره، باز هم از جامعه متوقع‌اند که با همین شرایط و بدون ارائه راهبردی عینی از سوی اصلاح‌طلبان به آنها اعتماد کنند و رأی خود را مانند گذشته به صندوق اصلاحات بریزند؛ شرایطی که حتما بدون بازگشت تغییر سیاست‌گذاری‌های کلان اصلاح‌طلبان محقق نمی‌شود».

جریان اصلاح طلب با ۳ مسئله اساسی روبرو است. یکی کارنامه غیرقابل قبول و بسیار ضعیف است، دیگری بی برنامگی و سومین مورد نیز فقدان پایگاه اجتماعی مناسب است.

در روزهای گذشته «مهدی آیتی» فعال اصلاح طلب گفته بود: «آقای خاتمی بهترین کاری را که می‌تواند انجام دهد نوشتن خاطرات و اعلام بازنشستگی سیاسی است».

در انتخابات شورای شهر ۱۴۰۰، لیست جمهور- لیست اعلام شده از سوی خاتمی- ۲۱ بر صفر در تهران باخت. سرلیست شورای ائتلاف در انتخابات شورای شهر ششم تهران، قریب به ۴۹۰ هزار رأی کسب کرد. اما بیشترین رأی اعضای لیست جمهور در این انتخابات، تنها حدود ۳۶ هزار رأی بود.

همچنین در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ جریان اصلاح طلب با لیدری خاتمی و تاجزاده و بهزاد نبوی و کروبی و تبلیغات فراوان توسط ۱۶ حزب اصلاح طلب تنها توانست ۲.۴۴۳.۳۸۷ رأی به دست بیاورد؛ یعنی حدود ۸ درصد کل آراء ماخوذه. این در حالی است که آقای رئیسی در انتخابات ۱۴۰۰ علیرغم هجمه و تخریب گسترده، حدود ۱۸ میلیون رای کسب کرد.

روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد- ۱۲ دی ۱۴۰۰- در مطلبی نوشت: «آن زمان که لیست استخدام اعضای ستاد روحانی در هیئت مدیره‌های شرکت‌های مختلف دولتی منتشر و افشا می‌شد و هر کدام از آقایان بدون هیچ تخصصی و مدرکی حقوق‌های چند ده میلیونی روانه حساب‌های بانکی شان می‌شد بنده به شخصه فاتحه جریان اصلاحات را خواندم و به دوستان و همفکران هم عرض نمودم شورای نگهبان حتی اگر از سید محمد خاتمی دعوت کند که بیاید کاندیدای ریاست جمهوری شود باز هم رای وی از همتی بیشتر نخواهد شد».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «دو مشکل و گره عمده در کار اصلاح‌طلبان بود و هست؛ اول اینکه مردم فهمیدند آن سخنان قشنگ و رمانتیک نتیجه‌اش شد ناکارآمدی آغشته به فساد و دوم اینکه این جماعت مردم را خفیف و نادان فرض می‌کنند و حتی اکنون نیز اینگونه است. نشان به آن نشان که بخشی از این اصلاح‌طلبان عبدالناصر همتی را علم کردند تا مردم را به خیال خود گول بزنند».

«محمد عطریانفر» فعال اصلاح طلب چندی پیش گفته بود «در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ حتی اگر همه نامزدهای اصلاح طلبان تایید می شدند، رأی نمی آوردند».