سرویس جهان مشرق - بنا بر گزارش پایگاه تحقیقاتی «دیکلاسیفاید یونایتد کینگدم» انگلیس (Declassified UK)، دهها سرباز انگلیسی ماههاست که در فرودگاه الغیضه واقع در استان ناآرام المهره در شرق یمن که تحت اشغال نیروهای ائتلاف قرار دارد، مستقر گردیدهاند. شماری از گروههای حقوق بشری مدعی شدهاند که بازداشتشدگان در زندانی واقع در فرودگاه مزبور شکنجه میشوند.
مخاطبان گرامی، آنچه در ادامه میخوانید صرفاً ترجمه گزیده گزارشها و مقالات مذکور است و محتوا و ادعاهای مطرحشده در این گزارش صرفاً جهت تحلیل و بررسی رویکردها و دیدگاههای اندیشکدههای غربی منتشر شده است و هرگونه ادعا و القائات احتمالی این مقالات هرگز مورد تأیید مشرق نیست.
نیروهای انگلیسی در حال آموزش سربازان سعودی
در این گزارش آمده است: حمید زعبنوت از سران قبایل که تحصنهای گسترده در اعتراض به حضور نیروهای عربستان در استان المهره را سازماندهی کرده است، در این باره اظهار داشت: «وظایفی که تا به اینجای کار به سربازان انگلیسی محول شده است عبارتند از ارائه تعلیمات نظامی و پشتیبانی تدارکاتی از نیروهای سعودی یا شبهنظامیان تحت حمایت عربستان که از مؤلفههای شورای انتقالی جنوب (گروه جداییطلب یمنی) هستند»
زعبنوت توضیح داد که نیروهای انگلیسی در نقاط مشخصی از فرودگاه مستقر هستند و به وبسایت فوقالذکر گفت که آنها «بین ۲۰ تا ۳۰ مربی هستند که ۱۰ نفرشان بطور دائمی حضور دارند.» او اضافه کرد که سربازان سوار بر هواپیماهای نظامی عربستان وارد میشوند و ویزایشان کنترل نمیشود.»
او اظهار داشت: «نیروهای سعودی تدابیر امنیتی سفت و سختی در خصوص پرسنل غیرنظامی یا نظامی در داخل فرودگاه به اجرا میگذارند.» او مدعی شد که استفاده از تلفن همراه ممنوع است و این امر تهیه عکس از نیروهای انگلیسی را سخت و دشوار ساخته است.
بنا بر گفته ناصر حاکم عبدالله عویض روزنامهنگار یمنی که در کنار نیروهای سعودی در فرودگاه حضور دارد و سربازان را در آنجا دیده است، آنها نه یک گروهان «کوچک» بلکه یک «نیروی تمام و کمال» هستند.
وبسایت فوقالذکر آورده است که سربازان ماهها آنجا بودهاند و ظاهراً حتی با لباس غیرنظامی به سفرهای تفریحی میروند.
نیروهای مسلح و صنایع دفاعی انگلیس از بازیگران اصلی تداومدهنده جنگ یمن
دولت انگلیس مدعی شده که به دنبال یک «راهحل سیاسی پایدار» است و بارها هرگونه حضور در ائتلاف را تکذیب کرده است ــ آلیستر برت معاون سابق وزیر خارجه انگلیس در امور خاورمیانه در سال ۲۰۱۹ نزد پارلمان گفته بود که انگلیس از «طرفین» جنگ نیست. ائتلاف به دنبال احیای دولت عبدربه منصور هادی است که در پی شورش حوثیها در سال ۲۰۱۵ سرنگون شد.
علیرغم این تکذیبیهها، همگان برداشتشان بر این است که نیروهای مسلح انگلیس و صنایع دفاعی این کشور از بازیگران اصلی تداومدهنده جنگ هستند. آنها به ویژه در تعلیم، مشاوره، و پشتیبانی تدارکاتی از عملیاتهای نیروی هوایی عربستان و بمباران مواضع حوثیها دخیل هستند.
برای نمونه، در طول پنج سال جنگ در فاصله سالهای ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰، مشخص شده که شرکت بیایئی سیستمز (BAE Systems) بعنوان بزرگترین تولیدکننده سلاح در انگلیس ۱۵ میلیارد پوند (۲۷/۲۰ میلیارد دلار) سلاح، خدمات تعلیمی، و خدمات دیگر به نیروهای مسلح عربستان فروخته است.
با این حال، در سال ۲۰۱۹ گستره مداخله انگلیس در جنگ بر همگان آشکار گردید. در آن مقطع اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه تکاوران نخبه سرویس دریایی ویژه انگلیس ظاهراً در جریان درگیری در منطقه صعده واقع در شمال یمن مجروح شدهاند.
همچنین، تیمهای دفاع هوایی انگلیس از ماه فوریه ۲۰۲۰ به منظور اداره رادارهای جیراف (Giraffe) که کارشان ردگیری پهپادها و راکتهای حوثیهاست، به عربستان اعزام شدهاند. حضور آنها در عربستان تا به اینجای کار ۳/۲ میلیون پوند (۱/۳ میلیون دلار) برای مالیاتدهندگان انگلیسی آب خورده است. مایکل آرون سفیر انگلیس در یمن ماه پیش در مصاحبه با شبکه تلویزیونی عربیزبان المهریه یمن حضور نیروهای انگلیسی در آن کشور را تکذیب نکرد. آرون در این باره اظهار داشت: «ما از تلاشها به منظور مبارزه با تروریسم و قاچاق حمایت میکنیم. موضع ما از دیرباز اینگونه بوده است.» او اضافه کرد که انگلیس «روابط حسنه و عمیقی با دولت مشروع» دارد.
انگلیس «عضو ائتلاف تحت رهبری عربستان» نیست!
با این حال، در ماه مارس ۲۰۲۱، شیخ علی سالم الهوریزی معاون سابق استاندار المهره وجود تهدیدات تروریستی در آن منطقه را تکذیب کرد و خواستار خروج همه نیروهای خارجی از جمله نیروهای انگلیسی و آمریکایی شد ــ حضور این نیروها در جریان بازدید کریستوفر هنزل سفیر آمریکا در یمن در ماه دسامبر ۲۰۲۰ فاش شد.
سخنگوی وزارت دفاع انگلیس به وبسایت «دیکلاسیفاید یوکی» گفت که انگلیس «عضو ائتلاف تحت رهبری عربستان» نیست و «هیچ نقشی در تعیین سیاست ائتلاف تحت رهبری عربستان نداشته» است.
این سخنگو در ادامه گفت: «روابط دفاعی انگلیس با عربستان شامل دورههای آموزشی، مشاوره، و راهنمایی میشود. در قالب این رابطه از تلاشهای عربستان به منظور حفظ امنیت ملی و منطقهای و همچنین تبعیت نیروهای مسلح آنها از قوانین بشردوستانه بینالمللی حمایت صورت میگیرد.»
افشای حضور نیروهای ویژه انگلیس در شکنجهگاه تحت اشغال عربستان در یمن
کیت کلارنبرگ روزنامهنگار تحقیقی نقش سرویسهای اطلاعاتی در شکل دادن به سیاستورزی معتقد است: پرسنل نظامی انگلیس ظاهراً از ابتدای سال ۲۰۲۱ در فرودگاه الغیضه واقع در استان المهره در شرق یمن مستقر گردیدهاند. این فرودگاه همان جایی است که دیدبان حقوق بشر سال گذشته مدعی شده بود نیروهای عربستان یک بازداشتگاه غیررسمی در آنجا دارند و افراد معترض به حضور نیروهای خارجی در کشورشان در آنجا به زور ناپدید، بازجویی، و شکنجه شدهاند.
بازدید کریستوفر هنزل سفیر آمریکا از استان المهره در اواخر سال ۲۰۲۰ موجب شد تا مخالفان مدعی شوند که او با نیروهای انگلیسی و آمریکایی در فرودگاه دیدار کرده است. نکته طنزآمیز اینکه، این بازدید با جشنهای یمنیها به مناسبت سالگرد استقلال از امپراتوری انگلیس در سال ۱۹۶۷ مصادف شد.
در ماه مارس ۲۰۲۱، شیخ علی سالم الهوریزی معاون سابق استاندار المهره بار دیگر تکرار کرد که نیروهای انگلیسی و آمریکایی در فرودگاه حضور دارند و خواستار خروج همه نیروهای خارجی شد. او وجود تهدیدات تروریستی محلی را تکذیب کرد و وعده داد که «حقیقت درباره آنچه در قالب اشغال در حال رخ دادن است را نزد جهانیان برملا خواهد ساخت.»
یمن هر رزو با بمبها و جتهای انگلیسی بمباران میشود
خودداری و طفره مقامات از تائید یا تکذیب مداخله انگلیس در جنگ یمن که از اواخر سال ۲۰۱۴ تاکنون ادامه دارد، دور از انتظار نیست، چه برسد به اینکه بخواهند درباره گستره و ابعاد حضورشان صحبت کنند. با این حال، انگلیس از زمان آغاز جنگ از تلاشهای عربستان به منظور بازگرداندن دولت عبدربه منصور هادی در قالب تعلیم و تجهیز نیروی هوایی ائتلاف و کمک به شناسایی اهداف به منظور انجام حملات هوایی پشتیبانی به عمل آورده است. دولت منصور هادی در ماه ژانویه ۲۰۱۵ توسط گروه حوثیها از قدرت کنار زده شد.
تحلیل صورت گرفته توسط «پویش ضد تجارت اسلحه» (CAAT) نشان میدهد که میلیاردها دلار سلاحهای تولیدشده توسط بسیاری از شرکتهای انگلیسی در جنگ استفاده شدهاند. وزارت دفاع انگلیس در پاسخ به سؤال پارلمان این کشور فاش کرد که ۳/.۲ میلیون پوند پول بیتالمال همچنین بین فوریه ۲۰۲۰ تا ژوئیه ۲۰۲۱ صرف اعزام واحدهای دفاع هوایی انگلیس به عربستان شده است.
در حقیقت، بیش از نیمی از تجهیزات مورد استفاده در بمبارانها از جمله هواپیماهای تایفون و تورنادو، بمبهای پیووی (Paveway)، و موشکهای بریمستون (Brimstone) و استورمشدو (Stormshadow) توسط انگلیس تأمین میشوند. بیهیچ اغراقی، یمن هرروز در معرض اصابت بمبهای ساخت انگلیس قرار میگیرد که توسط هواپیماهای ساخت انگلیس بر روی این کشور ریخته میشوند. این هواپیماها در خاک عربستان توسط پیمانکاران انگلیسی از جمله مهندسان نیروی هوایی سلطنتی تعمیر و سرویس میشوند و خلبانهای آنها توسط انگلیس تعلیم داده میشوند.
وابسته دفاعی سابق انگلیس در عربستان و یمن در ماه ژوئیه ۲۰۱۹ اظهار داشت که سعودیها «کاملاً به شرکت بیایئی سیستمز وابستهاند» و «بدون ما کاری از دستشان برنمیآمد.» اوایل همان سال، یکی از کارمندان شرکت بیایئی سیستمز بدون ذکر نامش اظهار داشت اگر نمایندگان شرکت جهت پشتیبانی از ائتلاف در دسترس نبودند، «ظرف هفت تا ۱۴ روز حتی یک جت هم در آسمان دیده نمیشد.»
عربستان در حال جنایات گسترده با سلاحهای انگلیسی در یمن است
تحقیقات عفو بینالملل و پروژه دادههای یمن نشان میدهند که سلاحهای ساخت انگلیس مرتباً در حملات استفاده میشوند و بطور سیستماتیک غیرنظامیان و زیرساختهای غیرنظامی از جمله اردوگاههای آوارگان، مراسمات خاکسپاری، بیمارستانها، مدارس، و عروسیها را هدف قرار میدهند. ائتلاف همچنین عامدانه محصولات کشاورزی، مزارع، و شناورهای ماهیگیری را هدف قرار داده تا مردم را گرسنگی دهد.
در ماه مارس، سازمان ملل اعلام کرد که یمن گرفتار «بدترین بحران انسانی» در دنیاست و تا ۸۰ درصد جمعیت ــ از جمله بیش از ۱۱ میلیون کودک ــ نیازمند کمکهای بشردوستانه فوری هستند. با وجود این، رسانههای غربی به ندرت نامی از یمن میبرند و نقش اساسی انگلیس در تداوم بخشیدن به خونریزیها حتی کمتر مورد اشاره قرار میگیرد. حتی در مواردی که به مداخله لندن اشاره میشود، اصولاً از جزئیات مهم مربوط به زمان و مکان و چگونگی و چرایی امور ذکری به میان نمیآید.
سرپوش گذاشتن بر نقش انگلیسی در جنگ یمن
وبسایت «دیکلاسیفاید» در تحلیل خود در ماه مارس ۲۰۲۰ فاش کرد: «با توجه به گستره نقش نظامی انگلیس، تعداد اندکی از مقالات جنگ یمن را آنگونه که هست ــ یعنی یک جنگ انگلیسی ــ توصیف میکنند. عبارت "جنگ انگلیس در یمن" [یا عبارات مشابه] بر اساس نتایج جستجوها در متن هیچ مقالهای در پنج سال گذشته نیامده است. نزدیکترین نتایج در این خصوص عبارتند از مقالهای در نشریه ایندیپندنت... که نه توسط یک روزنامهنگار بلکه توسط یک نماینده مخالف در پارلمان به نام دائن ابوت نوشته شده، و دو مقاله در نشریه گاردین.»
در سال ۲۰۱۹، دادگاه استیناف انگلیس حکم داد که دولت با صدور مجوزهای صادرات سلاح به عربستان از قوانین عدول کرده و به وظیفه قانونی خود مبنی بر ارزیابی موارد نقض احتمالی قوانین بشردوستانه قبل از اعطای مجوز فروش عمل نکرده است. دادگاه مزبور فروش سلاح به ائتلاف را متوقف ساخت. رسانهها تقریباً بطور کامل این رویداد را نادیده گرفتند ــ و دولت انگلیس سال بعد فروش سلاح به ریاض را از سر گرفت، با این استدلال که موارد نقض حقوق بشر توسط ائتلاف «به صورت جداگانه و تکی» اتفاق افتادهاند. این موضوع نیز عمدتاً از نگاه رسانهها دور ماند.
تلاش دستهای پنهان برای سانسور مداخله نظامی انگلیس در جنگ یمن
ناگزیر جملات دیوید لوید جورج در کتاب خاطراتش در ماه دسامبر ۱۹۱۷ به ذهن خطور میکند، وقتی که از واقعیات در خط مقدم جنگ جهانی اول را شنید: او در این باره نوشت: «حتی سیاستمداران سنگدل و روزنامهنگاران قویاً تحت تأثیر قرار گرفتند. اگر مردم خبر داشتند، همین فردا جنگ تمام میشد. البته آنها نمیدانند و نمیتوانند مطلع شوند. خبرنگاران چیزی نمینویسند و سانسور مانع بیان حقایق میشود. آنچه که آنها مینویسند نمایانگر جنگ نیست، بلکه تصویری زیبا از جنگ را نشان میدهد که در آن هر کسی دست به کارهای شجاعانه میزند.»
دوران سرکوب آشکار حقیقت توسط دولت انگلیس ظاهراً خیلی وقت پیش بسر آمده است. با وجود این، روشن است که برخی دستهای پنهان در کارند تا مطمئن شوند واقعیت به گوش مردم نمیرسد. نحوه پوشش رویدادهای یمن توسط رسانههای انگلیسی بیشک مثال بارزی از این رویداد عجیب و منحصربهفرد است.