به گزارش مشرق، سومین دور از مناظرات نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۳ آغاز شده است.

این دور از مناظرات با موضوع "فرهنگی" برگزار می شود.

مشروح کامل اولین مناظره اقتصادی انتخابات ۱۴۰۳؛

مشروح کامل دومین مناظره انتخابات ۱۴۰۳ +عکس و فیلم

شماره صندلی نامزدها در مناظره

شماره یک: مصطفی پورمحمدی
شماره دو: محمدباقر قالیباف
شماره سه: مسعود پزشکیان
شماره چهار: جلیلی
شماره پنج: امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی
شماره شش: زاکانی

نماز جماعت نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری

نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم پس از ورود به سازمان صداوسیما و پیش از ورود به محل برگزاری مناظره نماز خود را جماعت اقامه کردند.

آغاز سومین مناظره

سومین مناظره نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم از دقایقی پیش با اجرای سرود ملی کشورمان و قرائت آیاتی چند از کلام الله مجید با موضوع فرهنگی در استودیوی محل مناظره‌ها آغاز شد.

قالیباف، زاکانی، قاضی‌زاده هاشمی، پورمحمدی، جلیلی و پزشکیان به ترتیب برای شرکت در مناظره سوم وارد استودیو ۱۱ سیما شدند.

سوالات کارشناسان در دور نخست مناظره

پرسش مردمی: برای مهدهای کودک ارزان قیمت چه برنامه‌ای دارید؟

برای آینده جوانان و ازدواجشان چه برنامه‌ای دارید؟

چگونه باید اعتراضمان به وضعیت را نشان دهیم که جزو اغتشاشات نشویم؟

مجدانی:‌ راهکارشان برای آسیبهای سبک زندگی اسلامی چیست؟

فتح‌اللهی: حل مساله آمار بالای سقط جنین در کشور را جزو راه حلهای حل مشکل جمعیت می دانید؟

رحمانی: در برابر پدیده بی حجابی غیر از رویکرد فرهنگی چه راهکاری را مدنظرتان است؟

پورمحمدی: کعبه زنان ما و سبک زندگی زنان ما را را هالیوود تعیین می‌کند

پورمحمدی گفت:

_ امام خمینی صفحه جدیدی را در تاریخ ایران به حضور زنان رقم زد. امام زنان را در همه عرصه‌های اجتماعی به‌صورت فعال وارد کرد. امام انقلاب و جنگ را با زنان سامان داد و پیروز کرد.

_ سه نگاه در رابطه با زنان مطرح است:

۱. حضور ابرازی برای بی‌بندوباری که زنان ایرانی ما این نگاه را نمی‌پسندند.
۲. حضور حداقلی و با اضطرار زنان که هر وقت فرصت شود زنان را باید حذف کنند.
۳. نگاه امام خمینی که نگاه واقعی و جدی و تأثیر گذار و باوقار و تأثیرگذار زنان در اجتماع و سبک زندگی تراز اسلام و نظام اسلامی.

_ در جمهوری اسلامی زنان پیشرفت زیادی داشتند اما به جایگاه واقعی خود نرسیدند. مثلاً مجلس شورای اسلامی می‌خواهد برای همه جامعه ما تصمیم بگیرد. نصف جامعه ما زنان هستند. سهم زنان در مجلس چقدر است؟ این همه زن متخصص صاحب نظر فعال مبتکر داریم و نمی‌توانند خودشان برای خود تصمیم بگیرند و این نشان می‌دهد که هنوز به زنان اعتماد نداریم و باور نکردیم و توقع داریم آنها ما را باور داشته باشند و سبک زندگی که ما به مصلحت میدانیم آنها بپذیرند و به حوزه‌های دیگر سوق پیدا نکنند؟

_ کعبه زنان ما و سبک زندگی زنان ما را را هالیوود تعیین می‌کند. برنامه‌ای برای زنان نداریم. فرهنگ صحیح، زبان عقلانیت، زبان عاطفه و لطافت و رضایت و انتخاب است. اما عده‌ای جای زبان اعتماد و رضایت را با زبان تهدید و باتوم اشتباه گرفتند. اگر زبان فرهنگ خودش را با زبان باتوم عوض کند جوابش فحش و ناسزا و درشت‌گویی است. پیامبر فرمود زن لطیف است. نمی‌شود با خشونت و تحمیل با او رفتار کرد. همانطور که شهید سلیمانی گفت دختران و پسران فرزندان ما هستند. من پورمحمدی ناچار بودم در سخت‌ترین مسئولیت‌ها اشدا علی الکفار باشم، بر جوانان و دخترانمان رحماء و ذلیل و خاکسار باشیم. همانطور که شهید رئیسی رفتار کرد.

قالیباف: ایران قوی مستلزم داشتن خانواده قوی است

قالیباف بیان کرد:

_ بدون شک امروز خانواده مهم‌ترین جایی است که باید مورد توجه دولت‌ها باشد و مخصوصاً در دولت چهاردهم خانواده مورد توجه ما است.

_ انقلاب اسلامی بر این باور است که آن جایی که باید مورد توجه باشد، خانواده است که می‌تواند بر مشکلات فائق شود و اگر ایران قوی می‌خواهیم، خانواده قوی باید داشته باشیم. اگر خانواده عنصر و سلول اصلی جامعه ما است، زن محور این حرکت در خانواده است و نقش زن برای ما بسیار مهم است.

_ ما نگاه نابرابری جنسیتی را قبول نداریم و عدالت جنسیتی در اولویت ماست و نقش زن برای ما بسیار مهم است. زن به عنوان همسر، مادر و مادر خرج در خانه است. امروز هر بی‌تدبیری و هر مشکلات اقتصادی که وجود دارد، این زن است که در خانواده جبران همه کاستی‌ها را از سطح ملی تا خانواده انجام می‌دهد.

_ مادر تنها کسی است که غم‌گسار خانواده است و حتی زمانی که فرزندان خود را بزرگ می‌کند، هنوز دغدغه شغل و خانواده و خانه آنها را دارد. امام ما و شهدای ما این فرصت را فراهم کردند که خانم‌ها به اجتماع آمدند و بنده در دولت چهاردهم این قول را می‌دهم که به گونه‌ای عمل کنیم که زن‌ها را در یک دوراهی قرار ندهیم که به آن‌ها بگوییم که یا زن خانه‌دار باشید یا رشد اقتصادی، علمی و تحصیلی در جامعه داشته باشید و هر دو را باید حتماً برای زنان بدون شک فراهم کنیم و خودشان باید انتخاب کنند و قدرت انتخاب باید به زنان دهیم.

_ زمانی که نشستی درباره زنان می‌گذاریم همه می‌نشینیم و درباره زنان تصمیم می‌گیریم. معمولاً هر جلسه‌ای که می‌گذاریم، ذی‌نفعانی دارند و مجموعه و قشری دارد و از آنان دعوت می‌کنیم اما در موضوع زنان متأسفانه غفلت اتفاق می‌افتد. بنده بر این اعتقادم که در دوران کرونا زنان ما در خانواده مسئول اقتصاد بودند، معلم بچه‌ها بودند و پرستار بودند و این اهمیت زن را نشان می‌دهد و زن پیشران پیشرفت ایران است.

پزشکیان: تئوری گفتن کار ساده‌ای است باید عملی این‌ها را نشان داد

مسعود پزشکیان اظهار داشت:

_ این‌جور که ما می‌گوئیم باید وضع خوب می‌شد و نمی‌دانیم چه شد که اوضاع زن و دختر به این شکل در آمد. باید از مهد و مدارس این آموزش‌ها و توانمندی‌ها آغاز شود. ریشه این‌ها در آموزش و پرورش است.

_ در زندگی با همسر خود چهار فرزند داشتیم و هر دو درس می‌خواندیم و کار کردیم. با هم بالا آمدیم. در خیابان وقتی برخوردها را با زنان و دختران می‌بیند و با اعتراض حتی برای آدم پرونده برایمان باز می‌کنند. واقعیت این است که این‌ها از دامن ما پرورش یافتند. آدم نمی‌تواند بپذیرد این برخورد مشکل را حل می‌کند.

_ لایحه تأمین امنیت زنان را هنوز در مجلس رسیدگی نکردیم. احترام در عمل و واقعیت اجتماعی است. وقتی حقوقشان نادیده گرفته می‌شود وظیفه ما این است که بپرسیم چرا این‌جور رفته می‌کنید. حرف خدا است که با آنها با ملاطفت برخورد کنید. برخورد ما با این قشر و جامعه اخلاقی است.

_ این نگاه ما باید اصلاح شود. باید برگشت و دید چگونه در محله، مدرسه و مسجد چگونه آن‌ها را آموزش دادیم که این چنین شدند. حقوقی که به معلمان می‌دهیم و تبعیضات وحشتناکِ موجود منجر می‌شود آدم‌ها با هم بجنگند. برای این‌که این‌ها درست شود باید به ریشه‌ها بپردازیم و در عمل به آنها بپردازیم. تئوری گفتن کار ساده‌ای است باید عملی این‌ها را نشان داد.

جلیلی: دشمن بر روی زن که نقطه قوت ماست متمرکز شده

سعید جلیلی گفت:

_ خدمت مردم عزیز سلام عرض می‌کنم به ویژه زنان بزرگوار و قهرمان این مرز و بوم، بسیاری از موفقیت‌های کشور ما مرهون زنان است نقش آفرینی که زن مسلمان در عصرهای مختلف داشته است. در کتاب خاطرات مرگان شوستر در ۱۰۰ سال قبل که ۱۱ ماه در ایران بود، بیان کرده من وقتی عزم و نفوذ زنان مسلمان را می‌بینم آیا جا ندارد به عزت زن محجبه ایرانی درود بفرستیم؟

_ دشمنان در سال‌های اخیر بر روی زنان متمرکز شده‌اند و آیا این یک نقطه ضعف در انقلاب ما بوده و یا یک نقطه قوت و عمیقاً معتقدم که تمرکز آنها به این دلیل است که می‌دانند که این یک نقطه قوت انقلاب اسلامی و مردم است که مردم با آن می‌توانند توانمندی‌ها، قدرت و موفقیت‌های خود را به رخ بکشند.

_ غرب در موضوع زن به بن‌بست رسیده است و به چالش‌های جدی رسیده که خودشان در مقالاتشان به آن اعتراف دارند و همان کسانی که امروز در برابر کشتار ده‌ها هزار زن در غزه و فلسطین سکوت می‌کنند بلکه با قاتلان عکس یادگاری می‌گیرند یکباره در موضوع زن در ایران بسیار فعال می‌شوند چرا چون آنها قوت و موفقیت ما را در عرصه مقاومت و پیشرفت می‌بینند. چرا که نیمی از جمعیت خودمان را که زنان بودند کنار نگذاشتیم و آنها می‌دانند که زنان را با قدرت و الگوی جدید وارد صحنه کردیم و مدلی را به جهانیان نشان می‌دهیم که همه آنها متحیر مانند. یک زن مسلمان کارآفرین و مادر نمونه در عرصه‌های مختلف موفقیت خود را نشان می‌دهد.

_ بحث من این است که آن‌چیزی که زنان ما از آن نگران هستند که چرا نقش زن و نقش آفرینی زن سانسور می‌شود. ما امروز موفقیت‌های بزرگی در کشورمان داریم که توسط زنان رقم می‌خورد و البته مادران شهدا و همسران گرامی شهدا در جایگاه خود و زنان کشور ما موفقیت‌های بزرگی را رقم زدند ما زنان دانشمند و ارزشمندی را داریم که در عرصه‌های علمی فعالیت می‌کنند. به تازگی از شرکت هوایی مپنا بازدید کردم و دیدم که نیمی از ۲۵۰ کارشناس ارشد، زن بودند و کارهای بزرگی را انجام می‌دهند و در عرصه‌های مختلف شاهد هستیم که زنان با عفاف و حیا نمونه دقیق و مؤثری را به جهان نشان می‌دهد.

_ به عنوان معاون اروپای وزارت امور خارجه به نروژ رفته بودند و آنجا یک خانم دیپلمات نروژی در ایران دوره‌ای را تحت عنوان فقه و مبانی حقوق تحصیل کرده بود و می‌گفت شما چرا از این قوت‌های خودتان دفاع نمی‌کنید و آنها را عرضه نمی‌کنید؟ اینها می‌تواند بسیار قوی باشد. شهید حاج قاسم سلیمانی در وصیت‌نامه خود این رابطه بیان کرده بود که من از نامزدها می‌خواهم که همانند پدران جامعه به مسئولیت خود پیرامون حراست از جامعه توجه کنند نه با بی مبالاتی به خاطر احساسات و جلب برخی از آرای احساسی زودگذر از اخلاقیاتی حمایت کنند که طلاق و فساد را در جامعه توسعه دهد و خانواده‌ها را از هم بپاشاند. این وصیت‌نامه حاج قاسم عزیز ماست که جان خود را برای دفاع از این سرزمین و زنان این سرزمین فدا کرد در مقابله با داعش و مقابله با تحجر، اما این قدرت می‌فهمد که نقطه قوت ما چیست؟

قاضی‌زاده: کاپشن صورتی نماد خشونت غرب آدم‌خوار است

سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی گفت:

_ یاد و خاطره شهدای انقلاب و شهدای خدمت را گرامی می‌دارم. امروز تولد ریحانه دختر کاپشن صورتی با گوشوارۀ قلبی است. کاپشن صورتی نماد خشونت غرب آدم‌خوار است.

_ نگاه غرب به زن در کشتار ریحانه‌ها و دختران ما در غزه دیده می‌شود. خانواده واحد بنیادین جامعه است و کانون اصلی تعالی انسان است.

_ برخی برخوردهای شعاری با موضوع زن که هر از چند گاهی در انتخابات مطرح می‌شود و عده‌ای با نگاه سیاسی موضوعات زن را در انتخابات بیان می‌کنند کاری ندارم و سو استفاده انتخاباتی است.

_ ایران مهد خانواده است و زن هم بزرگ‌ترین سرمایه اجتماعی ماست. عاقبت نگاه جنسی به زن در غرب امروز خود را نشان می‌دهد. آن‌ها هم مجبورند به ارزش‌های خانواده محور برگردند.

_ امروز باید میدان‌دار حمایت از خانواده در جهان باشیم. این را شهید رئیسی در اجلاس سازمان ملل شروع کرد. در جهان باید با تمام جنبش‌های هم ارزش با ما در موضوع خانواده ائتلاف کنیم. دلیلی ندارد همهٔ ارزش‌هایشان را قبول داشته باشیم ولی می‌شود در برخی موضوعات ائتلاف کرد.

_ زن یک مسئله نیست؛ یک فرصت و پیشران است. دغدغه بانوان ما حجاب نیست؛ این یک مغالطه است. ظلم تاریخی به بانوان شده؛ بعضی متحجرانه و بعضی جنسیت‌زدگی و با شعار آزادی. مسئله بانوان ما تبعیض است.

زاکانی: نوع مواجهه با بی‌حجابان جز از طریق احترام و مواجهه درست قانونی میسر نیست

علیرضا زاکانی گفت:

_ اساس دولت خدمت اجرای قانون اساسی است. بسیاری از حرف‌هایی که گفته می‌شود جنبه شعاری دارد اما اسلام جایگاه رفیع زن و دختر را آن‌گونه قرار داده که زن و دختر یک فرصت هستند و مسئله نیستند.

_ دو بسته خاص یکی ناظر به سبک زندگی و پاسخ معتبر به نیاز مردم و دیگری ناظر به پیشرفت و آبادانی کشور را در دستور کار قرار داده‌ایم. در بخش اول سه بخش دارد که یکی رفاه، یارانه و معیشت و اشتغال است. در بخش دوم ناظر به ازدیاد جمعیت است که در اینجا هم تکلیف مشخص است و دنبال کنیم که زن در کنار همسری ونادری پیشتازی عرصه اجتماعی را داشته باشد که البته این همان دغدغه رهبری است.

_ در نظام اسلامی خانواده یک خانواده منفعل نیست بلکه یک سلول کنشمند است که هم کنشگری می‌کند و هم دیگران را به کنشگری وا می‌دارد.

_ امام راحل در دهه شصت یک بیانیه ۸ ماده‌ای را صادر کرده که حریم خصوصی را از حریم عمومی جدا کرده است. در حریم خصوصی هیچکس حق ندارد دخالت کند.

_ در حوزه اجتماع هم موضوع حریم عمومی است که در اینجا هم قانون حاکم است. در مورد حجاب باید بگوییم که این موضوع هم شرعی است و هم قانونی؛ اما نوع مواجهه با بی‌حجابان جز از طریق احترام و مواجهه درست قانونی میسر نیست.

پورمحمدی: لایحه عفاف و حجاب را پس می‌گیرم

پورمحمدی گفت:

_ یکی از مسائل مهم در جامعه ما پوشش و حجاب است و یک دغدغه جدی است. حکم شرعی و قانونی است. بیش از چهل سال است که همه تلاش می‌کنیم برای پوشش رسمی و اسلامی، هم مردم را قانع کنیم هم سبک مناسبی ترویج کنیم.

_ از بیت‌المال در برنامه‌های مختلف هزینه کردیم. در مدارس، دانشگاه‌ها، صداوسیما و… هزینه کردیم اما به چیزی که می‌خواستیم نرسیدیم. باید سطح توقع‌مان را مشخص کنیم. با تعاریف مختلف، عده‌ای می‌گویند به آنچه که می‌خواستیم نرسیدیم. چه کسی مقصر است و باید توبیخ شود؟ دست‌اندرکاران، مجریان، مربیان، سخنوران یا مردم یا جوانان یا دختران یا بانوان ما؟ این مسئله خیلی مهم و حساس است.

_ من به صورت جدی به تعامل فرهنگی معتقدم و باید نگرانی اساسی داشته باشیم. بخش بزرگی از این سبک‌های متفاوتی که در جامعه وجود دارد و ما نمی‌پسندیم، بخاطر اعتقادات نیست بلکه بخاطر لجبازی است. زنان و دختران ما نجیب و عفیف‌اند. اگر در خانه، مدرسه، خیابان و… با زن و دخترمان ستیز کردیم پیروز می‌شویم؟ این زبان می‌تواند موفق شود؟ ما باید در خانه و مدرسه و اداره این کار را سامان دهیم که ناچار نشویم پلیس و بسیجیان از جان بهترمان که شرف نظام هستند را درگیر صحنه‌های تلخ کنیم که بسیار ناگوار است.

_ همه بزرگواران از رهبری و مراجع و متدینین و… دغدغه حجاب و دین داشتند. اما می‌دانیم که این مسئله بسیار پیچیده و حساس است و نمی‌توان با برنامه و بدون حساب و کتاب و با روش‌های تند با آن برخورد کرد. این درست نیست. چرا اینقدر کشیدیم که پاره شد؟ ادامه دهیم؟ ما در همه جا مثل خانه و مدرسه باید حرکت زنان را حفظ کنیم. موضوع زن، حجاب و عفاف، جایگاه زن ایرانی نقطه قوت ماست. اشتباه نگیریم‌.

_ قرار من به شما بانوان و دختران است که اگر موفق به اخذ رأی شما و اعتماد شما شدم حتماً لایحه عفاف و حجاب را پس می‌گیرم و در دولت با کارشناسان و صاحب‌نظران و دلسوزان و خانم‌ها مفصل بحث می‌کنیم که برای حل این مشکل چه ضوابطی را تعریف کنیم و متعهد می‌شوم که به نحو درست تعقیب کنم که هماهنگی لازم را انجام دهم و مطمئناً موفق خواهیم شد با هزینه کمتر.

قالیباف: حتماً بدپوششی و بی‌حجابی آفت خانواده و جامعه ما است

قالیباف تاکید کرد:

_ حتماً بدپوششی و بی‌حجابی آفت خانواده و جامعه ما است و ما نباید اجازه دهیم که این اتفاق بیفتد، اما مهم این است که چگونه این کار انجام شود. الان آقای پورمحمدی اشاره کرد که لایحه عفاف و حجاب را پس می‌گیرم، اما این لایحه هنوز به قانون تبدیل نشده و در مسیر خودش است. همه بخش این لایحه هم به سمت کارهای ایجابی است.

_ همین الان اگر مشکلات است، همه می‌دانیم و زمانی که می‌گوئیم چگونه یعنی نباید با بی‌احترامی و تنش و خشونت در این زمینه کاری شود و هر کدام از این کارها محکوم است.

_ زمانی که مسئولان مربوطه مثل مردم و جامعه و مثل خانواده‌ها این دغدغه را ندارند، این اتفاق می‌افتد. ما ۳۲ دستگاه داریم که قانون آنها را مسئول کرده و همه آنها هم نقش فرهنگی و پیش‌گیری را باید انجام دهند اما کارهای خود را انجام نمی‌دهند و این کار در یک دستگاه یعنی پلیس خلاصه می‌شود.

_ بعد اتفاقات اینگونه می‌افتد که هیچکدام از ما نمی پسنیدم و نباید هم این طور باشد و حتماً باید جلوی چنین رفتارهایی را بگیریم. ما در قانون خانواده و جوانی جمعیت بحث زن و خانواده را به تصویب رساندیم و بعد از ۱۵ سال که این موضوع در انتظار قانونی شدن بود، آن را به تصویب رساندیم.

_ قانون مبارزه با خشونت در منزل و بیرون هم موضوع بعدی است و ظلمی که به زنان می‌شود. این موضوع در کمیسیون‌ها تصویب شده و در صحن مجلس است و در دستورکار مجلس است تا مراحل و سیر قانونی خود را طی کند.

_ زمانی که در شهرداری تهران بودم، مرکز مداخله برای زنان در نظر گرفتیم به این معنا که اگر زن در خانه مشکلی پیدا کرد و یک مرد ناجوانمرد پیدا شد و او را از خانه بیرون کرد به کجا برود؟ بنده این مرکز را ایجاد کردم و زنان با یک تلفن شب با آسایش به آنجا می‌آمد و کارش را دنبال می‌کرد که بعد دچار عارضه بعدی نشود.

_ ما شهدخت را برای دختران و شهربانو را برای اوقات فراغت زنان ایجاد کردیم. مهدکودک در همه محل‌ها درست کردیم که زنان که همه کار خانه را انجام می‌دهند و باید بچه را هم نگه دارند، حداقل دو ساعت بچه خود را در مهد کودک بگذارند و بتوانند به خودشان برسند و یک استراحتی داشته باشند.

_ ورزش را برای زنان در نظر گرفتیم. ما مردان همه صبح جمعه کوه و استخر برویم و زنان چه؟ ما در زمان شهرداری استخرها را در دو بخش کنار هم درست کردیم تا زن با دخترش و با همسرش همگی در یک ماشین به استخر و ورزش و پارک بروند. پارک‌هایی را خاص بانوان در شهر ایجاد کردیم و در واقع شهر را با نگاه زنانه مدیریت کردیم، نه با یک نگاه مردانه و مردسالار.

_ زنان سرپرست خانوار مسئول اقتصاد هستند و ما آنان را به شدت در حوزه اقتصاد و توانمندسازی تقویت کردیم و بیش از ۱۲۰ مرکز کوثر برای آنان درست شد و برخی از آنان به جایی رسیدند که هر کدام بیش از ۲۰۰ کارگر دارند و کارآفرین شدند. زن را در پلیس کاری کردیم که درجه نظامی گرفت. جامعه هدف ما در برنامه هفتم خانواده است و سفره خانواده نباید کوچک شود.

پزشکیان: این نگاه که زنان جنسیت دوم هستند باید اصلاح شود

مسعود پزشکیان در بخش دوم سخنان خود اضافه کرد:

_ فکر کنم وضع خوب است، نمی‌دانیم چه می‌شود که نارضایتی در جامعه وجود دارد. از نظر اعتقادی با هرگونه زورگویی و برخورد خشن با هر انسانی به ویژه زنان مخالف هستم. کارهایی که در خیابان می‌شود یا ماشین‌هایی که گرفته می‌شود و آن‌چه در فضای مجازی اتفاق می‌افتد؛ چرا اعتراض نکردیم.

_ کل خانواده من از دختر و خواهر و عروس گرفته با حجاب چادر هستند. ما که نتوانسیم در این سن این‌ها را تربیت کنیم و کلی هزینه کردیم آیا الان می‌توانیم درست کنیم؟ برخورد کردن و گرفت و برخی رفتارها خجالت‌آور است.

_ این نگاه که زنان جنسیت دوم هستند باید اصلاح شود. باید در عمل ثابت کنیم که به فکر آنها هستیم. در خیلی مسائل قصور داریم و الان زمان رأی‌گیری این حرف‌ها را می‌زنیم.

_ بعد از فوت همسرم برای هدایت دخترم، بحث می‌کرد به جای تحکیم با او کنار می‌آمدم که این چنین شد. با زور و دستور و قانون رفتار عوض نمی‌شود. همانطور که در گذشته نتوانستند به زور حجاب را از سر زنان بردارند حالا هم با زور نمی‌توانند حجاب روی سر بگذارند.

_ نمی‌شود در دانشگاه و مدارس با نگاه تحکیمی برخی افراد، انتظار داشته باشیم پذیرفته شوند. ما داریم دختران خود را عقده‌ای می‌کنیم. حق نداریم با حقوق دانشجویی به زنان و دختران خود زور بگوییم.

جلیلی: حجاب برای حضور اجتماعی زن هست

جلیلی در ۴ دقیقه دوم از بخش اول، گفت:

_ بحث مهمی که باید به آن تاکید کرد این است که نباید اجازه داد نقش پرشکوه زنان ایران در عرصه‌های مختلف سانسور شود درباره اهمیت زن جایگاه آن در پیشرفت و جهش کشور صحبت کردم و حالا می‌خواهم بگویم که وظیفه دولت چیست رئیس جمهور چه نقشی دارد؟ یعنی همه زنان ایران باید ببینیم چرا نقش زنان خانه‌دار دیده نمی‌شود؟

_ یک زن با تربیت صحیح فرزند و آرامشی که در خانواده ایجاد می‌کند فرزندانی را به جامعه تقدیم کرده که پیشرفت بالندگی و موفقیت‌های کشور هستند و اگر دولت می‌خواست این کار را با کارمندان دولت انجام دهد باید چه میزان کارمند استخدام می‌کرد؟ خیلی از هزینه‌هایی که در دستگاه‌های دیوان سالاری نتیجه مشخصی ندارد و در حالی که زنان نقش مؤثری در جامعه ایفا کردند و ما برای آنها طرح مفصلی داریم.

_ زنان کارآفرین بسیار ارزشمند هستند و باید نقش آنها به خوبی دیده شود، همینطور زنان بد سرپرست باید مورد توجه باشند. زنان عشایر نقش‌های مختلفی ایفا می‌کنند و علاوه بر نقش مادری و همسری در تولید نیز نقش آفرینی می‌کنند. این ارزش و عظمت را نباید سانسور کنیم و این وظیفه دولت است که اگر می‌خواهیم جامعه پیشرفت کند و می‌گوئیم خانواده سلول جامعه است دولت باید برای آن برنامه داشته باشد.

_ برای تقویت خانواده طرح‌های مختلفی داریم. همه خانواده‌های ایرانی حتی آن‌هایی که خیلی مذهبی نیستند آزادی داشتن حریم عاشقانه در خانواده برایشان بسیار مهم است، ببینیم حجاب چه موضوعی دارد؟ حجاب برای حضور اجتماعی زن هست. حریم خانواده را تقویت می‌کند تا زن بتواند به بهترین شکل نقش خود را ایفا کند.

زاکانی: جمع بین خانه‌داری، همسرداری و فرزندداری با فعالیت اجتماعی ممکن است

زاکانی در ادامه عنوان کرد:

_ به‌عنوان پدر سه دختر و به‌عنوان یک همسر عرض می‌کنم که جمع بین خانه‌داری، همسرداری و فرزندداری با فعالیت اجتماعی ممکن است.

_ ظرفیت عظیمی که در جامعه زنان وجود دارد مورد غفلت قرار گرفته است.

_ دوستان شما ۳۲ سال کشور را در دست داشتند باید پاسخ دهید. دهه ۶۰و ۷۰و ابتدای ۸۰و ۹۰ کشور در دست دوستان شما بود و باید پاسخ دهید که چرا کار نکرده‌اید.

_ با فرار رو به جلو که نمی‌توان پاسخ معتبر داد. خانم‌ها و دختران فرصت هستند. موضوع شایسته سالاری است. دولت خدمت حتماً بیش از دولت‌های قبل از خانم‌ها استفاده خواهیم کرد.

_ با موضوع زنان نمی‌توان شعاری رفتار کرد. زنان امنیت و نقش در جامعه می‌خواهند که اگر به آن‌ها داده نشود کشور متضرر می‌شود. حل بخش عمده معضلات کشور به دست زنان است.

_ اینکه امام راحل فرمود مرد از دامن زن به معراج می‌رود شوخی نیست و اعتبار است.

_ بین همسری ومادری و فعال اجتماعی، نه محبوس بودن را می‌پذیریم و نه ابزار بودن را می‌پذیریم.

_ وی در مورد سقط جنین، گفت: این مسئله جنبه اقتصادی دارد اما بیشتر مربوط به مسئله فرهنگی است.

_ به لطف الهی در تحقق اصل ۸،۹،۲۶،۲۷ قانون اساسی کاری خواهم کرد که با نهادسازی نوین، مردم کارشان پای صندوق‌های رأی تمام نشود، بلکه پس از آن مردم سالاری دینی تشدید شود.

قاضی زاده: اینترنت کالای اساسی است و زندگی با آن ممزوج است.

_ یکی از بهترین مشاغل زنانه، مشاغل اینترنتی است که بانو هم به خانه داری برسد و هم کسب و کار خود را راه بیاندازد.

_ نقد و نظارت بر مسئولان بدون اینترنت امکان ندارد.

_ یک دهه توسعه زیرساخت‌ها در کشور متوقف بود، از جمله شبکه ملی اطلاعات.

_ نیروی انسانی مجرب و متخصص در این حوزه کم داریم که به محض متخصص شدن مهاجرت می‌کند چرا که در خارج از کشور درآمدهای شگرفی دارند.

_ در دولت سیزدهم سرعت اینترنت ثابت از ۹ به ۱۴ مگابیت رسید. اینترنت همراه از ۲۲ مگابیت به ۳۶ مگابیت رسید. البته اینها به دلیل استفاده از فیلترشکن محسوس نیست.

_ سیاست محدودیت ما اثرگذار نبوده، تلگرام ۴۰ میلیون کاربر دارد.

_ فیلترینگ دقیق و علمی انجام نشده است، گوگل پلی و برخی بازی‌ها را فیلتر کردیم که نوعی مردم آزاری است.

_ بهترین فیلتر عرف جامعه است، باید به خانواده‌ها برای محدودیت در اینترنت نقش بدهیم، مدل‌هایی نیز موجود است.

بخش دوم سوالات مردم و کارشناسان

مردم پرسیدند: فضای مجازی که در جامعه رواج دارد به ویژه آنها که خارجی هستند مانند تلگرام و واتساپ عموماً محتوای غیر اخلاقی و حتی ضد امنیتی دارند می‌خواستم بدانم نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری چه برنامه‌ای برای اینترنت ملی دارند؟

رضا الفت نسب عضو هیئت مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی پرسید: امروزه نیاز مردم به خرید اینترنتی و استفاده از خدمات کسب و کارهای آنلاین رشد بسیار زیادی داشته، چه راهکاری برای نظارت بر فضای مجازی بدون ایجاد محدودیت برای کسب و کارها دارید؟

احسان شاه قاسمی عضو هیئت علمی دانشگاه نیز پرسید: اینترنت گرچه خطرهای زیادی را متوجه جامعه کرده است هم به لحاظ اقتصادی و هم به لحاظ فرهنگی، اما فرصت‌های خیلی زیادی را هم در اختیار ما قرار داده است. ما ایرانی‌ها همیشه اهل ارتباط بوده‌ایم و ارتباط برای ما سودمند بوده است، برنامه کاندیداهای محترم برای استفاده از فضای مجازی و بیشینه‌سازی فرصت‌هایی که فضای مجازی برای ما فراهم می‌آورد چیست؟

بهاره آروین عضو هیئت علمی دانشگاه بیان کرد: سوال من از نامزدهای محترم این است که سیاست شفاف آنها در مواجهه با فیلترینگ به ویژه فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی پرمخاطب چه هست؟ چگونه می‌خواهند مردم را از استفاده روزمره و دائمی از فیلترشکن بی‌نیاز کنند؟

سید سعید رضا عاملی عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی پرسید: سواد مجازی، سواد هوش مصنوعی حداقل سه سطح مهم پیدا کرده است، اینکه بعضی از کاندیداهای محترم صرفاً فضای مجازی را بحث آن را صرفاً به فیلترینگ و غیر فیلترینگ مطرح می‌کنند به نظر می‌آید به ابعاد موضوع توجه نکرده‌اند، چقدر ابعاد و جزئیات این موضوع توجه کرده‌اید؟

پورمحمدی: در یک مقطعی تصمیم فیلترینگ قابل دفاع است

پورمحمدی گفت:

_ ضرورت بحث فضای مجازی و اینترنت و ارتباطات برای همه پذیرفته شده است‌. رهبری فرمودند اگر امروز رهبر انقلاب نبودند رئیس فضای مجازی کشور می‌شدند. فضای مجازی دنیای هزار رنگ فرصت‌ها و تهدیدها است. اول باید این فضا را شناخت و اهمیتش را درک کرد و تهدیدهایش را به خوبی ارزیابی و پیگیری کرد و روی فرصت‌هایش دست گذاشت.

_ ما باید اول روی فرصت‌های آن فکر کنیم. چون بدون این فضا زندگی امکان‌پذیر نیست. فرزندان ما از ابتدای زندگی در فضای اینترنت و بازی‌های اینترنتی رشد کردند و راهکاری برای مقابله با آسیب‌ها وجود ندارد. ما نمی‌توانیم خودمان را از فرصت‌های این فضا محروم کنیم. اینکه صورت مسئله را پاک کنیم و فقط روی فیلترینگ تمرکز کنیم درست نیست. در یک مقطعی تصمیم فیلترینگ قابل دفاع است اما استمرارش آسیب دارد. مافیای وی‌پی‌ان ایجاد می‌شود و امینت به خطر می‌افتد و سرعت اینترنت کم می‌شود.

_ راهکار چیست؟ ما کشوری توانمند با ظرفیت علمی و تخصصی هم در عرصه سخت‌افزار و نرم‌افزار و تولید محتوا هستیم که هرکدام بحث مهمی دارد. از ابتدا باید روی ایجاد پیام‌رسان بسیار قوی تمرکز می‌کردیم. من این را در دولت یازدهم به‌طور جدی مطرح کردم. چون در بحث اینترنت و فضای مجازی فعال بودم و کارهای بزرگی انجام دادم و دغدغه اصلی من بوده‌است. تاکید کرده‌ام که پیام‌رسان توانمند ایجاد کنیم که در منطقه قدرت برتر باید و در دنیا حرفی برای گفتن داشته باشیم و ارزیابی خودم این بود که توانایی داریم. اما چون‌که در آن سود وجود دارد، هر مؤسسه‌ای چه خصوصی و چه دولتی پیام‌رسان ایجاد کرد. من گفتم اگر الان مشکل داریم با. یکی از پیام‌رسان‌های بین‌المللی شرقی صحبت اولیه کنیم اما با بهانه‌های بسیار کوچک حاضر نبودند شریک ما شوند. ابتدا شرط مشارکت شد و آقایان عقب‌نشینی کردند. این مسائل بسیار حساس است و فرصت‌هایمان از دست رفته است.

قالیباف: با موضوع فیلترینگ مخالفم

قالیباف گفت:

_ بحث فضای مجازی بسیار مهم است. اولین نکته‌ای که همه ما باید به آن توجه کنیم آن است که بنده بر این باورم که فضای مجازی، فضای زندگی مردم در همه ابعاد است. درست همان‌طور که مردم در فضای واقعی و حقیقی هستند، عین آن را در فضای مجازی زندگی می‌کنند.

_ ما باید این موضوع را درک کنیم تا مشخص شود که چگونه می‌خواهیم در این حوزه تصمیم بگیریم. بنده خیلی روشن بگویم که حتماً با موضوع فیلترینگ مخالفم، چرا که خطرات و فساد زیادی به دنبال خواهد داشت.

_ به هر حال اینجا یک فرصت برای ما است اما در یک شرایطی یک تصمیمی می‌گیریم و آن را تبدیل به تهدید می‌کنیم، البته بنده اینجا استثنا کنم که یک موقعی مانند سال ۱۴۰۱ موضوعات امنیتی داریم و در همه دنیا امنیت اولویت است و بحث آن جدا است. اما در مابقی شرایط نباید اینگونه باشد.

_ البته در فضای مجازی حتماً حکمرانی در فضای مجازی یک ضرورت دارد. الان زمانی که موضوع ما اقتصاد است، بخش عمده اقتصاد در این فضای مجازی است و باید از آن استفاده کنیم.

_ ما اینجا بحث از فرهنگ می‌زنیم که واقعیت آن است که خود مردم آن را تولید می‌کنند و خودشان هم آن را مصرف می‌کنند و دولت‌ها باید آن را تولی‌گری کنند و هدایت کنند.

_ زمانی که ما بحث از فرهنگ می‌زنیم سه بخش است که یک بخش فرهنگ حوزه مربوط به کالاها و تولیدات فرهنگی است. ما امروز پنجره طلایی جمعیتی داریم که نیروهای متخصص و حرفه‌ای در حوزه مجازی هستند و الان بچه‌های ما در عرصه دنیا و در حوزه گیم می‌توانند در تراز دنیا حرکت کنند اما ما با این سرعت اینترنت و وضعیت فیلترینگ باید لحاظ شود.

_ از بعد از فیلترینگ، استفاده از وی پی ان از ۲۲ درصد به ۶۷ درصد افزایش پیدا کرده است و به جای مصون سازی خطر را بیشتر کردیم یعنی هم خسارت اقتصادی و مالی دیدیم و هم خسارت اخلاقی و رفتاری دیدیم. ذهن نوجوانانی که امروز می‌توانند تولید داشته باشند و فرهنگ فارسی و انقلاب را به همه جا ارسال کنند باید مورد توجه باشد. برخی از کشورها ببینید که چگونه از طریق فضای مجازی تأثیر روی جوانان ما گذاشتند و ما این فرصت‌ها را از دست می‌دهیم.

_ در مجلس یازدهم و در دولت سیزدهم همه مصمم شدیم که شبکه ملی اطلاعات باید تکمیل شود و الان بالای ۷۵ درصد این مسئله پیش رفته است و حتماً در آینده نزدیک سرعت اینترنت حل خواهد شد و این اعصاب خوردی از مردم برداشته می‌شود.

_ البته باید حکمرانی رعایت شود و دولت هم باید تضمین کننده حقوق مادی و معنوی باشد. یکی از نگرانی‌هایی که مردم به سمت سکوهای خارجی می‌روند این است که احساس ناامنی می‌کنند و حضرت آقا در اینجا حکم دادند و فتوا دادند که دخالت در زندگی مردم حرام شرعی است و در فضای مجازی هم حرام شرعی است و باید این را به آنان تضمین کنیم.

_ مشکل سرعت اینترنت را هم باید حل کنیم و با حکمرانی درست باید از فرصت‌های فضای مجازی استفاده کنیم که اگر استفاده نکنیم، هم خسارت فرهنگی می‌بینیم و هم خسارت مالی.

پزشکیان: اگر در بحران خاص نیاز به مداخله در اینترنت باشد همه جای دنیا مداخله می‌کنند

پزشکیان گفت:

_ خیلی روشن است. فعلاً که ما فیلترینگ را راه انداختیم. ما کردیم و خیلی از شغل‌ها را هم از دست دادیم. زندگی خیلی‌ها که از این راه امرار معاش می‌کردند از بین رفته و میلیون‌ها انسان از این طریق کاسب شدند و در این میان فیلترشکن می‌فروشند.

_ چه کسی اینها را می‌فروشد؟ چرا بررسی نمی‌کنند؟ اینکه چرا پیگیری نمی‌کنند جای بحث است. ما باز هم وقتی صحبت می‌کنیم انگار اینجا نیستیم و مشکل جای دیگر است. همه موافق هستیم فیلترینگ نباشد و جامعه با زنان و دختران برخورد کرامت گونه داشته باشند. معلوم نیست این حجاب‌بان‌ها را چه کسی می‌گذارد و کلی هزینه می‌کنیم و به علل مختلف بچه‌های مردم را می‌گیریم و بعد از حقوق زنان دفاع می‌کنیم. در مورد دانشمندان خود در خارج و زنان در آنجا چه کردیم با آنها؟ اگر می‌خواستیم درست عمل کنیم به اینجا نمی‌رسیدیم. اعتقاد من این است که باید آزاد کنیم.

_ توئیتر مکان آموزش و محل خیلی از امکانات است و علم و سرمایه زیادی را می‌توان از آن آموزش دید. من اگر به قدرت برسم جلوی خیلی از این محدودیت‌ها را خواهم گرفت. اگر در بحران خاص نیاز به مداخله باشد همه جای دنیا مداخله می‌کنند اما در حال حاضر چه لزومی دارد اینترنت را قطع کنیم و روی آن فیلترشکن بگذاریم.

_ فیلترشکن‌هایی که می‌گذارند باعث می‌شود راحت تر به فضاهای مستهجن دسترسی پیدا کنند.

_ اینکه ما تقصیرهای را گردن هم می‌اندازیم، تقصیر برای همه ما است و فرهنگ را دولت‌ها درست نمی‌کنند وقتی حوزه و دانشگاه و شورای انقلاب فرهنگی. چه ربطی به دانشگاه و جای دیگر دارد.

_ چه شد که اینها بی حجاب شدند؟ این‌که در خانواده چگونه هستیم یک بحث است اما این‌که با این‌ها در جامعه چطور برخورد می‌کنیم و یک عده ما را نمی‌پذیرند تکلیفمان با آن‌ها چیست. روز به روز دارند با ما بدتر می‌شوند و فاصله بیشتر می‌شود. الان دیگر خیلی نمی‌شود راحت با حجاب به خیابان آمد. حرف‌های دیگری می‌زنند.

جلیلی: جوانان ایرانی با سکوهای داخلی ما را در حکمرانی اینترنت بی‌نیاز کردند

جلیلی در بخش دوم، پیرامون حکمرانی فضای مجازی و در پاسخ به موارد مطرح شده حول محور کسب و کار فضای مجازی و فیلترینگ و اینترنت ملی و تحقق برنامه هفتم توسعه مواردی را بیان کرد و گفت:

_ من ابتدا به همه متخصصان و دانشمندان درود می‌فرستم و بعد به تبع آن به همه کاربرانی که در فضای مجازی منفعل برخورد نکردند درود می‌فرستم که سعی کردند فضای مجازی را خوب بشناسند و خوب بر آن سوار شوند و حکمرانی کنند. خطاب من کسانی است که در فضای مجازی داخلی کارهای خوبی انجام دادند پیام رسان‌هایی داخلی مثل بله، روبیکا، سروش، ایتا، نشان، بلد، سلام، اسنپ، تپسی، کافه بازار، باد صبا و … کار بزرگ انجام دادند. این‌که در موضوع فضای مجازی برخورد فعالانه داشتند و منفعل نبودند.

_ امروز در سطح جهان نقش سکوهای فضای مجازی یک نقش فزاینده‌ای در حکمرانی دارد. امروز همه می‌گویند مرزهای جدید آن‌جایی است که سکو کاربر مؤثر و فعال داشته باشد و برای همین خیلی از دولت‌ها و قدرت‌ها دنبال بین‌المللی کردن سکوهای خود هستند. و البته دولت‌ها درصدد ایجاد قوانین سختگیرانه برای سکوهای دیگر هستند. همان اقدامی که آمریکایی‌ها برای تیک تاک انجام دادند. اخیراً اروپا قانون دوقلو را تصویب کرد و محدودیت‌های برای آمریکا و قائل شد. می‌خواهم بگویم که وضعیت موجود فضای مجازی در عرصه جهانی، تأثیر فراتر از مرزهای داخل و در مباحث بین‌الملل دارد که حالا به آن نمی‌پردازم.

_ در بحث هوش مصنوعی نگرانی را مطرح می‌کنند که اگر در این فضا کسانی بتوانند حاکم شوند و از یک طرف اطلاعات معتبر را سرکوب کنند و از طرف دیگر داده‌های غلط را اشاعه دهند که می‌تواند همه مناسبات را در حکمرانی‌ها و فرهنگ در کشورها بر هم بریزد. بر همین اساس این یکی از ابزارهای سلطه است. شاهد هستیم که تصویر حاج قاسم را حذف می‌کنند و یا ده‌ها هزار سایت‌های علمی را بر روی جوانان ما فیلتر می‌کنند. هر چه را که نمی‌خواهند یکباره کنار می‌گذارند.

_ من برای این به دانشمندان داخلی درود فرستادم که آنها کار کردم و کشور ما را بی‌نیاز کردند. نگذاشتم کشور ما مصرف کننده‌ای باشد که تابعی از حکمرانی آنها باشد بلکه حکمرانی را به داخل کشور آوردن و نشان دادند که اگر فعال برخورد بکنیم مردم استقبال می‌کنند، امروز می‌بینید که نشان جای وِیز را گرفته است و همینطور خیلی از سکوهای دیگر و می‌خواهم بگویم که سکوهای ارتباطی امروز می‌توانند سکوی جهش مردم ایران باشند. اگر ما از یک جهان فرصت و یک ایران جهش صحبت می‌کنیم سکوی جهش یک ظرفیت خوب ما در همین زمینه فضای مجازی و سکوهای داخلی است که متخصصان و افراد صاحب نظر در این زمینه می‌توانند کار بسیاری ایجاد کنند و بسیار موفق باشند.

_ در رابطه با اشتغال صحبت می‌کنم و اگر از همین ظرفیت و تولید محتوا در فضای مجازی استفاده کنیم و ۱۰ درصد هزینه اینترنت را به او بپردازیم موج وسیعی از اشتغال ایجاد می‌شود. در این بستر برای بسیاری از افراد جامعه و زنان شغل ایجاد می‌شود و چقدر می‌توانند درآمد کسب کنند. به این شرط که دولت وظیفه خود را انجام دهد و سهم آنها را از اینترنت پرداخت کند.

قاضی‌زاده: امروز قدرت اصلی ما زنان هستند

قاضی‌زاده هاشمی عنوان کرد:

_ مسائلی که اینجا مطرح می‌شود برای ۲۰ سال پیش است. امروز قدرت اصلی ما زنان هستند. حرف زنان این است که تبعیض علیه زنان به معنی محدود بودن زیرساخت‌ها و فرصت‌ها علیه‌شان برداشته شود.

_ اینترنت در خانواده یک کالای اساسی است. یکی از بهترین مشاغل زنانه، مشاغل اینترنتی هست.

_ دولت هوشمند و اقتصاد دیجیتال بدون اینترنت ممکن است؛ نقد مسئولان و نظارت بر مسئولان هم بدون اینترنت امکان ندارد اتفاق بیفتد. شفافیت باید در بستر دولت هوشمند شکل بگیرد. باید اینترنت سریع و بی کیفیت و امن داشته باشیم. زیرساخت‌های کشور یک دهه در حوزه ارتباطات توسعه‌نیافته است. برخی محدودیت‌ها هم فکر نشده است.

_ نیروی مجرب و متخصص ما در این حوزه بعضاً مهاجرت می‌کنند چون در بیرون درآمدهای شگرفی دارند و ما نتوانسته‌ایم این نیروها را حفظ کنیم.

_ رتبه ما از ۱۸۰، ۱۵۶ بود در اینترنت ثابت ولی پروژه فیبر نوری در دولت شهید رئیسی آغاز شده و سرعت اینترنت ثابت از ۹ به ۱۴ مگابیت بر ثانیه رسیده است.

نامزد چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، گفت: البته رشد سرعت‌ها در ایران محسوس نیست به‌خاطر استفاده از فیلترشکن. البته محدودیت‌ها مؤثر نبوده؛ تلگرام ۴۰ میلیون مشترک دارد و نشان می‌دهد که محدودیت‌هایی که گذاشتیم مؤثر نبوده است. یک جاهایی افراط کرده‌ایم.

زاکانی: اینترنت موهبت است

زاکانی در ادامه عنوان کرد:

_ هیچ ملت و دولتی نیست که درک درستی داشته باشد و افکار عمومی خود را در اختیار بیگانگان قرار دهد.

_ فیلترینگ با صیانت متفاوت است. آقایانی که از فیلترینگ صحبت می‌کنند ابتدا بی پروایی کردند و امکان ظهور و بروز پیام‌رسان ها را جوری فراهم کردند که مبتنی بر ضوابط کشور ما نبود. در تمام دنیا وجود دارد اما ضابطه‌مند استفاده می‌کنند.

_ اولین اشکال به همین دوستانی است که ادعای فیلترینگ دارند. دوستان این افراد در ستادهای انتخاباتی شأن دکان فیلترینگ باز کردند. و برای مردم مزاحمت ایجاد کردند.

_ ظرفیت‌ها و پیام‌رسان های داخلی را تقویت کردن یک اصل برای هر کشوری است.

_ دوستان هنوز موضوع صیانت و فیلترینگ را خلط می‌کنند. اینترنت و فضای مجازی در زندگی همه وجود دارد.

_ اینترنت موهبت است و زمینه تعامل با جهان، زمینه توسعه و دانش، ایجاد زیرساخت‌های اساسی کشور را ایجاد می‌کند.

_ در شهرداری از هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم. در دولت رئیسی توسعه زیرساخت‌های کشور فعال شده است. قرار است سرعت اینترنت تا ۵۰ برابر بالا رود.

_ آقای پزشکیان اگر این موضوع را با من جدی مطرح کردید، دروغ است. اگر هم شوخی کردید آن دنیا مواخذه خواهید شد و حق ندارید جلومردم شوخی کنید.

_ حجاب را جز با گفتگو و احترام و زمینه رعایت قوانین نمی‌توان درست کرد.

_ بیشترین فیلتر زمان پورمحمدی در دهه ۹۰ شکل گرفته لذا ضرورت دارد در این‌باره با مردم صحبت کنند.

پورمحمدی: باید با پیام‌رسان‌های خارجی شراکت کنیم

پورمحمدی گفت:

_ بحث شفاف‌تر و جدی‌تر شد و مناظرات باید همینطور باشد. ما در این جلسه صرفاً مشکلات و اوضاع نابسامان و حجم زیاد پیام‌رسان‌های خارجی را گفتیم. پس چه کسی مسئول بوده است؟ همه می‌گویند کی بود کی بود کن نبودم.

_ آقای قالیباف شما ۴ سال رئیس مجلس بودید و پیگیری نکردید. مجلس خیلی قدرت دارد. هزار و خورده‌ای روز رئیس مجلس بودید. حتی یک روز هم برای مردم تعیین کننده است. نزدیک ۵۰ درصد چرخش مالی فضای مجازی برای وی‌پی‌ان است. دولت شهید رئیسی که از آن دفاع می‌کنند و من هم مدافع هستم، سه سال وقت داشت چه کرد؟ من دولت یازدهم و دوازدهم و سیزدهم را در کم کاری در این عرصه مهم مقصر میدانم. نمی‌خواهم اسم ببرم.

_ مسئله پیام‌رسان و شبکه ملی ارتباطات برای کشور از جهت اقتصادی، امنیتی و فرهنگی بسیار مسئله مهمی است و خودم از بیست سی سال پیش درگیر آن بودم و در بانک بزرگ اطلاعات کشور در زمینه هوش مصنوعی خوب عمل کردیم و به‌عنوان پیشتاز معرفی شدیم. ما باید پاسخ مردم را بدهیم.
وی گفت: باید با پیام‌رسان‌های خارجی شراکت کنیم و با تیم خوب فنی‌مان جلو برویم و بومی‌سازی کنیم. اما دوستان میگویند خودتان چرا کار نکردید و کجا بودید؟ ما ۷۵ درصد زیرساخت شبکه ملی اطلاعات را درست کردیم. ببینید چه شده است؟ دارید از چند پیام‌رسان تعریف می‌کنید. من هم قبول دارم.

_ باید استراتژی را مشخص کنیم و اینقدر کار پراکنده انجام ندهیم. وقتی‌که چندین پیام‌رسان چ چندین کارخانه تولید خودرو و چندین کارخانه لوازم خانگی ایجاد می‌کنیم و در هر رشته رقابت‌های مضر ایجاد می‌کنیم، قدرت رقابت قدرت تخصصی کشور از ما گرفته می‌شود. اینها مسائل تخصصی کشور است و باید از آن دفاع شود. هر کسی می‌گوید من عامل مشکل نبودم مردم می‌گوید چه کسی بوده است؟ از ما آخوندها می‌خواهند که پاسخگو باشیم و پاسخ می‌دهیم و به تمام دستاوردهای ملی افتخار می‌کنیم. اما قرار نیست توجیه و ماست مالی و مسامحه کنیم. اینها نگران‌کننده است.

قالیباف: اقتصاد دیجیتال و رمزارزها فرصت بزرگ دور زدن تحریم‌ها است

قالیباف ادامه داد:

_ زمانی که می‌گویم یک مدیر قوی، با تجربه و آگاه مؤثر است، نمونه‌های زیادی دارد. برای مثال، چندین کارخانه خودروسازی داریم اما هرگز خودروساز نشدیم و اگر با همین سیاست جلو برویم، هیچ گاه خودروساز نمی‌شویم.

_ ما در حوزه فضای مجازی هم دچار چنین اشکالی شدیم. امروز همه سیاست‌های کلانی که برای یک جهش در امر مهم عرصه فناوری باید انجام شود، همه سیاست‌های کلان آن مصوب شده و در شورای عالی فضای مجازی روشن است اما در حوزه اجرا دچار مشکل هستیم.

_ در دولت یازدهم و دوازدهم ببینید که در بحث شبکه ملی اطلاعات در دهه‌های گذشته چه کاری کردیم؟ حدود ۳۰ درصد پیشرفت داشتیم، در حالی که شبکه ملی اطلاعات اساس کار در فضای مجازی است.

_ دولت سیزدهم این کار را کرد و مجلس یازدهم و دولت سیزدهم هیچ محدودیتی برای شبکه ملی اینترنت نگذاشتند و امروز پیشرفت این حوزه بالای ۷۵ درصد است و حتماً ما یک سال دیگر به آن دست پیدا می‌کنیم.

_ ما نتوانستیم امنیت مادی، معنوی و حوزه شخصی افراد را در فضای مجازی نتوانستیم تضمین کنیم و احساس آنان این است که اگر این سرورها خارج از اینجا باشد، بهتر است. ما باید این باور را باید با کلام و عمل خود نشان دهیم.

_ مقام معظم رهبری فتوا دادند که دسترسی به حوزه‌های شخصی فضای مجازی حرام قطعی است. ما باید این باور را به وجود بیاوریم. ما بزرگترین پنجره طلایی و متخصصان را در هوش مصنوعی، نرم افزار، سخت افزار و اقتصاد دیجیتال داریم و باید از این ظرفیت استفاده کنیم. ما در حوزه تحریم چالش اقتصادی داریم که باید بدانیم فضای اقتصاد دیجیتال و رمزارزها فرصت بزرگ دور زدن تحریم‌ها است، اما ما خودمان را تحریم کردیم. البته این را در مجلس تبدیل به قانون کردیم.

_ بستر فضای مجازی، بستر عدالت و مبارزه با فساد است و کوچک سازی دولت، کاهش هزینه‌ها از این طریق محقق می‌شود و شفاف سازی، مردمی سازی و هوشمندسازی سه سیاست قطعی است که متأسفانه انجام نشده است. ما در دولت چهاردهم به دنبال اجرایی کردن این سه سیاست هستیم.

پزشکیان: وقتی زیرساخت و بستر را فراهم و تقویت می‌کنیم نباید برای آن موانع ایجاد کنیم

وی در بخش چهارم سخنان خود تاکید کرد:

_ به همین مطالبی که طرح کردند در تئوری باید عمل کرد. اینکه آقای زاکانی یک چیزهایی می‌گویند لازم نیست اصلاً جواب بدهیم چون مشخص هم نیست تا پایان بمانند و رقابت کنند و دولت تشکیل دهند. امیدوارم این افرادی که می‌گویند و در ستاد شما هستند این روند را تا پایان ادامه بدهند. همین رفتار و اخلاق انتقادی که می‌گوئیم در گفت‌وگوها و بحث‌ها رعایت نمی‌کنیم و این روند را انجام دهیم باید با مردم هم ملاحظه شود.

_ روند برخورد ما با مردم چگونه است؟ ما خطوط باند اینترنت را داریم اتوبان می‌کنیم اما در هر پنج متر برای آن مانع ایجاد می‌کنیم که اعصاب مصرف کنندگان را خراب می‌کند. وقتی زیرساخت و بستر را فراهم و تقویت می‌کنیم نباید برای آن این قدر موانع ایجاد کنیم تا بتوانیم از دسترسی‌ها استفاده کنیم.

_ اگر نمی‌خواهیم در آینده از قافله علم و تمدن عقب بمانیم لازم است با دنیا ارتباطات اینترنتی برقرار کنیم با در نظر گرفتن محدودیت‌های امنیتی و کاری کنیم تا دانشمندان ما که در این حوزه زحمت می‌کشند از مملکت ما خارج نشوند. نخبگان ما به دلیل فراهم نبودن بستر از ایران می‌روند.

_ می‌گویند تقصیر ما است. ما که الان نیستیم؛ ما فقط داریم گناه را گردن هم می‌اندازیم. ما بستر را برای مردم فراهم نکردیم. همه مردم می‌دانند اوضاع کسب و کارشان در این اوضاع خوب شد یا بد؛ بد شد. ان شاء‌الله هر دولتی اگر سر کار آمد این موانع را بردارد این موانع را بردارند و برگردند تا به ایده‌هایی که گفته می‌شود عمل شود.

_ نظرسنجی کنید از مردم و ببینید از کار ما راضی هستند یا نه؟ از زنان و دختران جامعه نظرسنجی کنند اوضاع خوب است و فقط عده‌ای بد است. به نظر من اگر بدها را پیدا کنند متوجه می‌شویم مشکل کجا است.

_ شفافیت با عدد و رقم مشخص می‌شود. با عدد و رقم می‌توان خیلی حرف‌ها زد. اگر به قدرت رسیدم بستر را برای کسانی که کار می‌کنند آماده خواهیم کرد تا خودمان مستقل باشیم و نیازی به دیگران نباشد.

جلیلی: باید داده‌های مردم در فضای مجازی حفظ شود

جلیلی در ۴ دقیقه دوم از بخش دوم مناظره در ادامه بیان برنامه‌های خود حول محور حکمرانی فضای مجازی، گفت:

_ امروز وظیفه دولت چیست؟ دولت باید فرصت‌ها را شناسایی کند و تهدیدها را به صفر برساند. امروز فضای مجازی مانند فضای واقعی با زندگی مردم عجین شده است. اگر از حقوق مردم صحبت می‌کنیم حق آنها این است که داده‌های آنها حفظ شود. در فضای مجازی مانند فضای واقعی جلوی کلاهبرداری گرفته شود. جلوی هرزه نگاری و چیزهایی که آسیب می‌زند گرفته شود.

_ این یک بحث اساسی است که اگر هر محدودیتی پیش می‌آید، راجع به یک حق صحبت می‌کنیم و باید بدانیم که یک حق و آزادی چگونه پایدار می‌ماند و چگونه می‌تواند مستمر باشد؟ وقتی که همراه با مسئولیت پذیری باشد. ما فکر می‌کنیم به جای محدودیت باید مسئولیت پذیری هوشمندانه، کاملاً روشن و قانونی غیر سلیقه‌ای شکل بگیرد. هر عرصه‌ای همین‌طور باشد چه سکوهای داخلی و چه سکوهای خارجی، این‌طور باشد.

_ از دوستان خواهش می‌کنم گزارش‌های ما واقعی باشد و به اعداد استناد کنند. مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در خرداد ماه می‌گوید که ارزش تراکنش‌ها در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۰، با افزایش ۲۵۰ درصد در ارزش و ۴۰ درصد در تعداد مواجه بوده است. این یک نکته ارزشمند است. همان‌طور که آقای قالیباف هم گفتند شبکه ملی اطلاعات را در تمام این سال‌ها با ۲۰ درصد تحویل گرفته بودند و حالا ۶۰ درصد موفقیت داشته است.

_ دولت برای ۴۰ درصد خانواده‌های شهری فیبر نوری قرار داده است صدها برابر سرعت اینترنت را افزایش داده است و ۹۶ درصد روستاهای بالای ۲۰ خانوار ما اینترنت دارند و این‌ها زحمات ارزشمند دولت شهید رئیسی است. و در هیئت عالی نظارت دیدیم که چقدر مجلس جدیت به خرج داد تا موانع توسعه اینترنت برطرف شود.

_ ۸ درصد از تولید ناخالص ملی ما از این اینترنت است. و می‌توانیم این را به ۲۰ درصد برسانیم. هر ایرانی وقتی فقط مصرف کننده نباشد و تولید کننده باشد حتی اگر کالا و خدمات نداشته باشد می‌تواند یک نقش مؤثر داشته باشد. تولید محتوای علمی آموزشی و سرگرمی می‌تواند مورد حمایت باشد ی‌تواند مورد حمایت باشد و همه مهم‌تر آن عدالتی است که با فضای مجازی در رسانه و آموزش به دست می‌آید و باید مورد توجه باشد. همین‌طور عدالت خدماتی و این عرصه‌ها و عرصه‌های مهمی است.

قاضی‌زاده: باید پلتفرم‌های بزرگ ایجاد کنیم

قاضی زاده هاشمی عنوان کرد:

_ هرچه ما برای فرزندان خود و سلامت فکری و روحی و روانی‌شان انجام می‌دهیم، نباید همین احساس را نسبت به بقیه خانوارها داشته باشیم؟ این سایت‌های مستهجن روان انسان‌ها را تخریب می‌کند.

_ بعضی حرف‌ها که می‌زنیم از سر بی‌مسئولیتی است متأسفانه. دوستان توهین می‌کنند بکنند ولی بی‌انصافی نکنند؛ به آمار مراجعه کنند ببینند در این ۲ سال و ۱۰ ماه دولت آقای رئیسی چه اتفاقات بزرگی رخ‌داده است.

_ اصلاً ما کل فیلترینگ را برداریم و بستر پیام‌رسان‌ها را روی خارجی‌ها ببریم اما اگر یک‌دفعه کسی کلاهبرداری کرد باید چه کنیم؟ احساسی که برای فرزندان خودمان داریم را برای همۀ فرزندان خانواده‌ها باید داشته باشیم.

_ یک سوال دارم؛ اصلاً کل فیلترینگ را برداریم و همه چیز را به پلتفرم‌های خارجی ببریم؛ اگر خواستند یک‌دفعه همه حساب‌های ما را ببندند چه کنیم؟ اگر کسی کلاهبرداری کرد چه کنیم؟ مگر عکس حاج‌قاسم را اجازه داد اینستاگرام منتشر شود؟

_ مکرون می‌گوید ما باید اینترنت اروپایی را توسعه بدهیم. چرا الان کسی از اوبر و آمازون در ایران صحبت نمی‌کند چون توانسته‌ایم پلتفرم‌های خوبی توسعه بدهیم و مردم احساس نیاز نمی‌کنند.

_ عدم سرمایه‌گذاری دولت برای ایجاد شبکه‌های اجتماعی بزرگ و مؤثر و جهانی باعث شده است که عقب بیفتیم. باید پلتفرم‌های بزرگ ایجاد کنیم و ما باید وارد حکمرانی اینترنت در دنیا شویم. دیگران نباید شاخص‌ها و استانداردهای خود را بر ما تحمیل کنند.

زاکانی: نمی‌گذارم حق شهید رئیسی نابود شود

زاکانی تصریح کرد:

_ به پورمحمدی و پزشکیان توصیه می‌کنم که اگر با هم برای صحبت‌های امشب‌تان هماهنگ کردین، بنده نمی‌گذارم حق مردم ضایع شود.

_ نه در دوران دفاع مقدس، دانشگاه و مجلس نگذاشته‌ام حق مردم ضایع شود و نه امروز می‌گذارم شما سر مردم کلاه بگذارید. هرکدام از ما که اینجا نشستیم بالقوه رئیس جمهور هستیم.برنامه‌های بنده از قوی‌ترین برنامه‌ها است.

_ به من پاسخ ندهید. بنده شما را می‌شناسم شما آدم با ارزشی هستید اما دوستان‌تان سر شما کلاه می‌گذارند. در مجلس هم که بودیم سر شما را کلاه می‌گذاشتند.

_ وی در پاسخ به سوال پزشکیان مبنی بر اینکه تا پایان رقابت‌ها باقی خواهی ماند، تصریح کرد: حتماً باقی خواهم ماند و نمی‌گذارم که شماها رئیس جمهور شوید.

_ نوع مواجهه شما غلط است. شما با حقایق وموارد خیلی سطحی برخورد می‌کنید.

_ اگر بنا باشد کسی در مورد فیلترینگ صحبت کند آقای پورمحمدی نباید صحبت کند چرا که او و دوستانش بیشترین عامل فیلتر در کشور بوده است.

_ دو دهه است صحبت کرده‌ام و بارها به دادگاه رفتم اما سربلند بیرون آمده‌ام. نمی‌گذارم حق شهید رئیسی نابود شود. کاری را که روحانی نکرد و زیرساخت‌ها را توسعه نداد اما این شهید بزرگوار این کار را انجام داد.

_ پورمحمدی باید به مردم بگوید که چه نقشی در فیلترینگ داشته است. بعید میدانم که او توبه کرده باشد!

پایان نیمه اول مناظره

فرصت استراحت ۱۲ دقیقه‌ای میان بخش دوم مناظره و بخش سوم و جمع بندی آغاز شد. و مناظره پس از این مدت ادامه خواهد یافت.

سوالات بخش سوم مناظره

پرسش مردمی: راهکاری هست که فیلمهایی ساخته شود که مشکلات جامعه را نشان دهد ولی سیاه نمایی نشود؟

مجید شاه حسینی: در دولت سیزدهم طرح ناتمامی تهیه شد برای سینما و فضای مجازی و نمایش خانگی تا حقوق معنوی را تامین کند. سیاست شما در این مقوله چیست؟‌آیا این حقوق را به رسمیت می شناسید؟ و قانونی تدوین میکنید؟

طالبی: چه تدبیری دارند که فضای افسردگی را از بین ببرند و آنچه داریم را به مردم نشان دهند؟

شرفخانلو: برای پیوست فرهنگ به طرحهای توسعه ای و اقتصادی چه برنامه ای دارید؟

سبحانی‌ نسب: برای امنیت فرهنگی ما چه فکری کردید؟

گل علی بابائی: برنامه های شما برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و حمایت از نویسنده ها چیست؟

پورمحمدی: در فرهنگ و هنر باید تمرکززدایی انجام شود

پورمحمدی گفت:

_ در کشور ما که یک کشور فرهنگی است و انقلاب ما در اساس انقلاب فرهنگی بوده است. در طی ۴۵ سال گذشته تحولات زیادی در عرصه فرهنگ ایجاد شده است و قله‌های زیادی فتح کردیم و در برخی جاها در دامنه هستیم و در برخی موارد ارتقا نداشتیم. در مجموع باید قبول کنیم که دستاوردهای ما قابل توجه است.

_ هیچ کشوری بدون سیاست فرهنگی نیست اما انواعش متفاوت است. سیاست فرهنگی یک مسئله اساسی است. کشورهای دنیا یک دوگانه‌ای در سیاست فرهنگی دارند. برخی سیاست‌ها صریح و مستقیم است و برخی صریح و غیرمستقیم.‌
صریح و مستقیم با امرونهی و تشویق ظاهری انجام می‌شود. برخی سیاست‌ها غیر مستقیم است و صریح نیست و دولت‌ها به شکل تنظیم‌گر، حمایت‌کننده و هدایت کننده ظاهر می‌شوند. بنظرم رفتار دوم هوشمندانه‌تر و موفق‌تر است و حاشیه‌های کمتری ایجاد می‌کند و من مدافع این نوع اعمال سیاست گذاری هستم.

_ یکی از مسائل دیگر عدالت فرهنگی است. هم برای فعالان و هم مصرف کنندگان. هم در مقام تولید و هم استفاده. بخصوص در پهنه سرزمینی ما بسیار اهمیت دارد و نقاط زیادی از کشور از ظرفیت‌های خوب فرهنگی برخوردارند و عدالت لازمه شکوفایی آن‌ها است.

_ ما در جای جای ایران باید این ظرفیت‌ها را با مدیریت‌های توزیع شده و قبول تنوع فرهنگی و قومی بپذیریم و ارتقا دهیم و از توانشان بیشترین استفاده را ببریم. هم در عرصه داخلی هم خارجی.

_ شهید رئیسی پروژه‌ای بزرگ مطرح کردند که هنر برای همه را آغاز کرد. این فکر جالبی بود که تعقیب کرد. البته توفیق نشد که ادامه دار شود. این سیاست باید حتماً تعقیب شود و ادامه پیدا کند. یکی از مباحث اساسی در هنر و همه فعالیت‌های فرهنگی باید مورد توجه قرار گیرد تمرکز زدایی است. در همه بخش‌ها باید تمرکز زدایی انجام شود و در فرهنگ و هنر بیشتر. تمرکز زدایی یکی از بسترهای تجربه‌اش می‌تواند همین حوزه باشد و ما بازخوردهای آن را ببینیم.

_ نکته مهم‌تر بحث ضمانت و تداوم ارتقا فرهنگی است که با تحمل و پذیرش سلیقه و ایجاد امنیت پایدار و شفاف برای همه مصرف‌کنندگان تضمین شود. بحث فرهنگ امنیتی یا امنیت فرهنگی یا امینت برای فرهنگ یا فرهنگ برای امنیت. من در این رشته سابقه دارم و معتقدم ما باید امنیت فرهنگی را هدف‌گیری کنیم و این می‌تواند بستر رشد و ارتقا را فراهم کند.

قالیباف: فضای مجازی، فضای زندگی افراد است و افراد عملاً در آن زندگی می‌کنند

قالیباف اظهار کرد:

_ حتماً فضای مجازی، فضای زندگی افراد است و افراد عملاً در آن زندگی می‌کنند. در دهدشت دیدم خانمی در ۱۰ شب با اینترنت کار می‌کرد و خوشحال شدم، البته وی گفت که یک نگرانی دارم و نگران بچه خود به دلیل فضای مجازی هستم.

_ ما در اینترنت مصون سازی را نیاز داریم، اما محدودیت را نمی‌خواهیم و باید فرصت‌ها و تهدیدهای آن را در کنار هم ببینیم. بنده عضو شورای عالی فضای مجازی بودم و معتقدم که یک طرح ۵ موردی در این حوزه باید در دولت چهاردهم دنبال شود.

_ نکته مهم این طرح آن است که بدون شک باید از پلتفرم‌های داخلی موفق خود مانند بله و ایتا و نشان حمایت کنیم. دوم آن است که باید از کسب و کار در فضای مجازی حمایت کنیم که باید گروهی در شورای عالی فضای مجازی تشکیل شود و این کار را پیگیری کند.

_ مسئله سوم آن است که ما از بحث تولید محتوا در فضای مجازی عقب هستیم و زیرساخت‌ها را آماده می‌کنیم، اما تولید محتوا مهم است و دولت باید از تولید محتوا کمک و حمایت کند و به کسانی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، پاداش دهد.

_ مورد چهارم این طرح آن است که باید نظارت دقیق و هوشمند بر فضای مجازی شود تا دغدغه خانواده‌ها از بین رود مخصوصاً درباره نوجوانان. مسئله پنجم هم آن است که قبلاً بحث شد که حتماً ما با یک پلتفرم خارجی که می‌توانیم با هم باشیم مشارکت کنیم و به صورت مشارکتی در حوزه‌های پلتفرم اجتماعی و پیام رسان‌ها فعالیت باشیم که کم کاری شد و باید این موضوع مدنظر باشد.

_ درباره عدالت فرهنگی و هنری هم باید بگویم که عدالت در همه جا اساس است و در حوزه فرهنگی و هنری هم بسیار مهم است. باید بپذیریم که ما فرصت‌هایی در تهران داریم که در شهرستان‌ها کمتر داریم؛ برای مثال در بوشهر استعدادهایی پیدا می‌شود و جوان‌هایی فعال در حوزه هنری و موسیقی هستند و حتماً جوانی در این حوزه می‌تواند در تهران و در شمال تهران هم فعال باشد و باید مشخص شود که ما چگونه می‌خواهیم عدالت را ایجاد کنیم تا همه آن‌ها ظرفیت‌های بالقوه خود را بالفعل کنند. پس یکی از چالش‌های ما در حوزه عدالت فرهنگی است.

پزشکیان: تقویت کتابخوانی باید از طریق مدرسه پیگیری شود

پزشکیان در بخش پنجم سخنان خود تصریح کرد:

_ در رابطه با سینما و هنر مشکلاتی داریم که باید موانع آنها برداشته شود. ۱۷ فیلم بلند که در عرصه بین‌المللی به نمایش گذاشته شد که در ایران مجوزهای لازم را نگرفتند. موانعی که باعث می‌شود هنرمندان ما زیرزمینی و غیرقانونی کار کنند باید برطرف شود تا از حضور این عزیزان استفاده کنیم.

_ اصغر فرهادی را همه می‌شناسیم که در خارج برایش چه اعتباری قائل هستند. در مورد پیوست‌های فرهنگی، واحدهای مسکن مهر که آقای احمدی نژاد ساختند نه مسجد، نه ورزشگاه نه جای تفریحش ساخته نشد. فقط مسکن ساخته شد و در فضایی که پیوست‌های فرهنگی‌اش همراه نباشد ارزیابی‌ها نشان می‌دهد مشکلاتی دیگری به همراه خواهد داشت و مشکلات فرهنگی و اجتماعی و خانوادگی در آنجا بیشتر است.

_ مسأله دیگر گرانی کتاب است و وقتی قدرت خرید کتاب وجود نداشته باشد طبیعتاً استفاده از کتاب کاهش می‌یابد. اصولاً در مدارس با طراحی اقدامات تشویقی فردی و جمعی می‌توان کتاب خوانی را گسترش داد. تقویت کتابخوانی باید از طریق مدرسه پیگیری شود و باید فشار بیاوریم که انجام شود. یادگیری اگر در ابتدای جوانی انجام نشود در بزرگسالی کار سخت‌تر می‌شود.

_ در دولت آینده اگر مردم رأی دادند دولت حتماً باید به فیلم و فیلم سازان کمک کند و موانع بر سر هنرمندان و کارگردانان برداشته شود. نگذاریم تعدادی ممنوع الخروج شوند و تعدادی از مملکت ما خارج شوند.

_ اینکه برادر ما آقای زاکانی می‌گویند نمی‌گذارم رئیس جمهور شوی یا جای خدا نشسته یا جای مردم. رقابتی است که مردم جواب خواهند داد و هیچ کس نمی‌تواند جلوی کسی را بگیرد. واقعیت این است که مردم قضاوت خواهند کرد حق با چه کسی بوده و خواهد بود. یا باید این دیدگاه را بروند که ادعا کردنش ساده است یا ما در خدمت مردم بودیم و ما را می‌شناسند.

جلیلی: مدیر فرهنگی باید بداند فیلم و رمان چیست

جلیلی گفت:

_ از افتخارات کشور ما این است که تاریخ آن مملو از تولیدات فرهنگی است از دیوان‌های شعر و صنایع فرهنگی، امروز زیرساخت‌های فنی و بسیار ارزشمندی برای تولید فرهنگی داریم و دشمن بسیار تلاش می‌کند با تمام توان جلوی این را بگیرد. همون قدر که سعی می‌کند جلوگیری کند از پیشرفت هسته‌ای و برخی از صنایع ما در زمینه پیشرفت‌های هنری هم همین تلاش را می‌کند. فیلم‌هایی مثل آرگو و ۳۰۰ از جمله تلاش‌های آنها است.

_ می‌خواهم بگویم که دشمن با همه تلاشی که می‌کند نتوانسته است از زیرساخت‌های خوبی که امروز داریم جلوگیری کند. می‌خواهد جلوی موفقیت‌های خوب کشور را بگیرد اما من می‌گویم که دستاوردهای ما شعار نیست و در سال‌هایی که مطالعه می‌کردم، آقای احمدرضا معتمدی را شناختم که فلسفه فیلم را نوشته است و سه فیلسوف برای آن مقدمه نوشته‌اند. در صورتی که همه او را فقط به عنوان یک کارگردان می‌شناسند.

_ ما امروز زیرساخت‌های بسیار ارزشمندی برای تولیدات فرهنگی داریم اما باید نقشه کلان داشته باشیم. باید مشخص باشد که برای کودکان چه سهمی در این تولیدات قرار می‌دهیم و یا برای روستاییان و همینطور برای تاریخ و مفاخر ملی مان چه سهمی اختصاص می‌دهیم. دولت باید بگوید که چه نقشه کلانی برای فرهنگ دارد و مدیر فرهنگی باید حتماً کسی باشد که در بین اهل خبره و هنر، شناخته شده باشد و او را بپذیرند و این توان را داشته باشد که جوانانی که در این عرصه هستند را راهبری کند.

_ مسئول فرهنگی کلان کشور باید کسی باشد که اگر تولید کننده حرفه‌ای در کشور نیست حداقل مصرف کننده حرفه‌ای باشد و بداند شعر، رمان، فیلم و رسانه چیست؟ اگر اینطور نباشد طبیعتاً فرهنگ ما نمی‌تواند جایگاه خود را پیدا کند و آن راهبری لازم را که باید داشته باشد نخواهد داشت.

قاضی‌زاده: در دولت خانواده و مردم از کارهای بزرگ حمایت می‌کنیم.

_ دولت ما باید نقش پیشرانی خود در تولیدات فرهنگی را ایفا کند و از حوزه فرهنگ حمایت کند.

_ امروز فرهنگ ما مورد هجمه رقباست، مصری‌ها سریال حشاشین را می‌سازند و تاریخ ما را تحریف می‌کند.

_ در دولت خانواده و مردم از کارهای بزرگ حمایت می‌کنیم.

_ ما قهرمانان تاریخی بزرگی داریم. حتی در عصر حاضر ۲۳۰ هزار شهید داریم که قابلیت تعریف گسترده از ابعاد مختلف زندگی یک یک آنها وجود دارد و در این زمینه کم کاری شده است.

_ اگر آثار فاخر تولید کنیم در داخل و خارج از کشور مخاطب خواهد داشت.

_ ایران فرهنگی بزرگ از غرب چین تا مدیترانه و شمال آفریقا را شامل می‌شود، باید جاده ابریشم فرهنگی را راه‌اندازی کنیم.

_ گفتمان مقاومت را در همین مدت کوتاه به دانشگاه‌های آمریکا رساندیم، حتما اگر تلاش و برنامه‌ریزی کنیم میراث کهن و فرهنگ زبان فارسی را هم می‌توانیم منتقل کنیم.

_ هنرمند باید آزادی عمل داشته باشد، دولت باید با حمایت با تزریق منابع جهت دهی کند.

زاکانی: توسعه زیرساخت‌های فرهنگی امر جدی است

زاکانی در بخش سوم مناظره در حوزه سیاست گذاری در حوزه تولیدات فرهنگی و هنری، اظهار داشت:

_ معتقدم سیاست گذاری فعال و حامی وظیفه دولت است نه اعمال سلیقه فرهنگی و محدود که با شرایط و اقتضائات فرهنگی در مخالفت باشد.

_ فرهنگ مثل هوا می‌ماند و سبب حیات خواهد شد. دولت خدمت دولتی است که حامی مردم در تولیدات درست فرهنگی و هنری است. ذائقه مردم کاملاً مشخص است و این‌گونه نیست که یک عده برای مردم ذائقه‌ای را تعریف کنند.

_ فیلم بی بدن تا به امروز پرفروش‌ترین فیلم است .۲ هزار صندلی را احیا کردیم و در حال حاضر ۵ هزار و ۵۰۰ صندلی سینمایی داریم.

_ زاکانی با بیان این‌که توسعه زیرساخت‌های فرهنگی امر جدی است، گفت: باید به اقتصاد فرهنگ دقت کرد.

_ بیمه هنرمندان و توجه به آن‌ها و صندوق اعتباری هنر در دولت خدمت به صورت جدی پیگیری خواهد شد.

_ جلوگیری از مداخله دستگاه‌های غیر متخصص انجام خواهد شد. توجه به زیرساخت‌های فرهنگی، سینما، انیمیشن، نشاط اجتماعی، کتاب، باید مورد دقت قرار گیرد.

_ موضوع فرهنگ و قالب‌های فرهنگی مثل کتاب و کتاب خوانی امری است که اگر ملتی با آن آشنا شد می‌تواند آینده خود را به بهترین نحو بسازد.

_ وی در ادامه دوکتاب معرفی کرد، گفت: یک کتاب با عنوان «دغدغه‌های فرهنگی» است که تقدیم پزشکیان می‌کنم. کتاب دیگر «سال‌های بنفش» عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم است. اگر به این کتاب مراجعه شود از فاجعه اتفاق افتاده را متوجه خواهند شد.

_ زاکانی خطاب به پزشکیان گفت: بنده، بنده خدا هستم. یک نفر از ملت هستم. نه خدا هستم و نه ملت. دوران یک‌سری اقدامات گذشته است و مردم آگاه‌اند و بصیرت دارند. توهین به بصیرت مردم نکنید.

پورمحمدی: یکی از مسائل فرهنگ و هنر، سرقت ادبی است

پورمحمدی گفت:

_ چند سوال در اول برنامه توسط هنرمندان و مردم مطرح شده است. یکی از هنرمندان اشاره کرده است که فضای افسردگی را چگونه می‌خواهیم درمان کنیم. این مسئله بسیار جدی است و بسیاری از سیاه‌نمایی‌ها و بدبینی‌ها و اختلافات ما سایه انداخته است بر اینکه قوت‌ها و دستاوردهایمان را ببینیم. و باید همت همه جانبه برای فهم دستاوردها داشته باشیم و البته پذیرش اشتباه هم یک اصل است.

_ بحث حقوق مالکیت در حوزه فرهنگ و هنر بسیار مهم است. یکی از مسائل فرهنگ و هنر سرقت ادبی است که در دنیا یکی از رشته‌های مهم حقوقی است و در کشور خودمان هم درمورد آن قانون داریم. بحث در رشد حوزه فرهنگ و هنر بسیار تعیین‌کننده است.

_ وی در خصوص فرهنگ کتاب و کتابخوانی گفت: موضوع کتاب، قله فرهنگ است‌. کشوری که می‌خواهد بگوید در حوزه فرهنگ اعتلا دارد، کتاب نمونه‌ای برجسته است. ما با اشراف و هدایت مقام معظم رهبری در این زمینه پیشتاز هستیم. ولی این حوزه همچنان به کمک نیاز دارد و گرانی کاغذ و کتاب مشکل ایجاد کرده است. باید به زندگی مفاخر فرهنگی و هنری‌مان توجه کنیم. رشد اقتصادی در حوزه فرهنگ تعیین کننده است. تقویت بخش خصوصی باید حمایت شود. باید به اقتصاد فرهنگ توجه شود و اجازه دهید که بخش خصوصی حضور جدی‌تر داشته باشد.

_ در قله‌ی هنر، بحث سینما قرار دارد که ظرفیت‌های زیادی در دنیا و کشورمان ایجاد شده است. ما در حوزه‌ی نمایش خانگی ارتقا پیدا کردیم. اما نباید این حوزه را رقیب احساس نکنیم و دستگاه حاکمیتی نباید از نمایش خانگی نگران باشد. نمایش خانگی باید به کمک فرهنگ بیاید و البته بحث نظارت و مراقبت یک بحث اساسی است. قرار ما در دولت چهاردهم این است که نظارت بر نمایش خانگی را باید اصلاح کنیم.

_ مسئله مهم این است که باید قدرت فرهنگ و هنر را برای ساختن جامعه‌ای شایسته و تراز ایران و اسلام باور کنیم. باور و اعتماد تعیین‌کننده است. در دولت قرار رسالت ما دفاع از هویت فرهنگی و عدالت فرهنگی و امنیت جامعه و حقوق خلاقان و آفرینندگان آثار هنری است.

قالیباف: باید فرهنگ را از تصمیمات سیاسی و سیاست زدگی دور کنیم

قالیباف تاکید کرد:

_ ما باید تلاش کنیم فرهنگ را از تصمیمات سیاسی و سیاست زدگی دور کنیم و تحت تأثیر آن قرار ندهیم تا آسیب نبینیم، چرا که خود فرهنگ ساحت و صاحبانی دارد و پیشکسوتانی دارد.

_ ما به عنوان یک سیاستمدار در حوزه بهداشت و درمان و بحث‌های صرف تخصصی آن دخالت نمی‌کنیم چرا که فقط اهل آن فن باید این مسائل را دنبال کنند.

نامزد انتخابات ریاست جمهوری تاکید کرد: البته فرهنگ را هم خود مردم تولید می‌کنند و هم مصرف می‌کنند و نقش دولت در حوزه فرهنگ باید تولی‌گری باشد. زمانی که حرف از فرهنگ می‌زنیم باید به زیر ساخت آنجا و به هنرمند و اهالی فرهنگ و معیشت آنان و محتوا توجه شود. بنده در ۱۲ سالی که در شهرداری تهران بودم، با همین نگاه به موضوع فرهنگ نگاه کردم.

_ ما در شهر تهران تولید کار فرهنگی را با کمک مردم انجام دادیم و فرصت‌هایی را فراهم کردیم. ما بیش از ۳۶۰ کتاب‌خانه در تهران ایجاد کردیم که کتاب‌خانه شبانه روزی و الکترونیکی ایجاد کردیم و دسترسی آن را برای کل کشور در نظر گرفتیم.

_ همچنین چند ده هزار صندلی سینما و سالن‌های تئاتر تراز اول و در سطح بالا و متناسب با کشورهای پیشرفته ایجاد کردیم، فرصت‌هایی مانند سراهای محله را در کنار مساجد و حسینیه‌ها ایجاد کردیم.

_ موضوعاتی مانند باغ موزه دفاع مقدس و باغ کتاب در تراز بین‌المللی هستند و این‌ها فرصت‌هایی هستند که ما به آن‌ها نیاز داریم. از ما پذیرفته نیست که استانی داشته باشیم که یک سینما هم نداشته باشد و باید تلاش کنیم که این عدالت را در همه بخش‌ها توسعه دهیم. ما در دولت چهاردهم خود را مکلف می‌دانیم که این کار را در گستره ملی تحقق بخشیم.

پزشکیان: دولت باید از حالت مداخله‌گری در بیاید و سیاست گذار و ناظر برنامه باشد

پزشکیان در بخشش ششم صحبت‌های خود ادامه داد:

_ اصولاً دولت باید از حالت مداخله‌گری در بیاید و سیاست گذار و ناظر برنامه باشد و کار را ناظران بخش‌های خصوصی بسپارد. ممیزی باید بر اساس قانون صورت گیرد نه سلیقگی.

_ ممیزی‌های سلیقگی را کاملاً رد می‌کنم و اجازه مداخله دستگاه‌ها در حوزه فرهنگی را نخواهم داد. قانون مالکیت معنوی ضرورت دارد. تلاش خواهم کرد دولت من فرهنگی باشد نه اینکه فرهنگ را دولتی کنم.

_ تلاش می‌کنم امنیت فرهنگی را برای نهادهای منظور ایجاد کنم. این رویکرد مانع از فرار و مهاجرت نخبگان خواهد شد. یک تعداد ناراضی هستند ولی روند باید مانع آن شویم.

_ باید منابع مورد نیاز برای بازسازی فرهنگ خودمان تأمین شود. سریال‌های خارجی که نشان می‌دهند در سابقه تاریخی خود ما قدیمی ترش وجود دارد. برای کتابخوانی جامعه باید هدایت شوند. جوامعی که در آن استان‌ها ساعت‌های بیشتری درس می‌خوانند فساد و جرم و جنایت و مشکلات اجتماعی، جنگ‌ها و دعواها کمتر است.

_ در رابطه با پیوست‌های فرهنگی در مناطق حتماً باید در جاهایی که درست شده و فاقد کتاب‌خانه و مسجد و.. هستند اقدامات صورت گیرد. باید طوری شکل بگیرند که قابل استفاده باشد. ساختار اجتماع باید طوری باشد که این روند در آن قابل اجرا باشد.

جلیلی: رئیس جمهور باید فرهنگ را بشناسد

جلیلی گفت:

_ معتقدم رئیس جمهور به دلیل جایگاهی که دارد باید حداقل یک مصرف کننده درجه یک محصولات فرهنگی باشد و فرهنگ را بشناسد. جمهور باید بتواند نقش راهبری خود در فرهنگ کشور را و در اداره بودجه‌هایی که به حوزه فرهنگ تخصیص داده می‌شود به خوبی ایفا بکند. رئیس جمهور رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

_ مدیریت فرهنگی مدیریت عابر بانکی نیست که فقط پول بدهد و گزارش ثمره بودجه‌هایی که اختصاص داده می‌شود باید با توجه به آثاری که دیده می‌شود بررسی شود. جای فرهنگی نباید به ستادهای چاق و چله اختصاص یابد و باید آثار فرهنگی خودشان را نشان دهد و مردم نیز در این رابطه انتظار محصولات خوب فرهنگی را دارند و باید استانداردسازی بر اساس منطق فرهنگی و قانون اتفاق بیفتد و این بسیار مهم است.

_ اگر مدیر فرهنگی در این زمینه اشراف نداشته باشد با کمترین مسئله‌ای نمی‌تواند کمک لازم را بکند و خطاها را از بین ببرد. یک زمان یک نامه به دست من رسید که گفتند به نظر ما پخش این فیلم به صلاح نیست و من فیلم‌نامه را از کارگردان گرفتم و مطالعه کردم و دیدم هیچ مشکلی ندارد. فیلم ساخته شد و بسیار هم مورد استقبال واقع شد و نه تنها به امنیت ملی لطمه نزد بلکه بسیار هم کمک کرد.‌

_ هم اکنون ۳۵ صنف وجود دارد که در صنعت سینما مشغول به کار هستند و وقتی نگاه می‌کنیم از سال ۱۳۶۸، شغل کارکنان سینما را به عنوان صیادان فصل جنوب ثبت کرده‌اند. این‌ها هنوز ردیف مشخصی ندارند و قانون اصلاح نشده است. ما هم اکنون فرصت‌های خوبی داریم و لازم است آنها را بشناسیم.

_ ده‌ها هزار میلیارد تومان گردش مالی بازی‌های یارانه‌ای است و یا در حوزه تولیدات انیمیشن مانند تولید فیلم پسر دلفینی می‌توان گفت که این‌ها فرصت‌های خوب کشور ما است. اگر این موضوعات را جدی بشناسیم آثار خوبی خواهد داشت.

زاکانی: باید به اسباب هنر و هنرمندان احترام گذاشت

زاکانی در ادامه ضمن تبریک مبلغین کشور افزود:

_ مردم سالاری دینی که انقلاب اسلامی به ما هدیه داد فقط در حوزه سیاست خلاصه نمی‌شود لذا این مهم باید عمق یابد و در حوزه فرهنگ، اجتماع و اقتصاد هم باید عملاً مشارکت مردم را ببینیم.

_ در حوزه فرهنگ و توجه به حلقه‌های میانی و دقت در ایجاد سازوکارها و فناوری‌های حدی. برای تفریح و شادی برای‌مان موضوعیت دارد. در دو سال گذشته دیدید که چطور شادی‌های میلیونی در کشور و تهران رقم‌می خورد.

_ در حوزه تعلیم‌و تربیت عملاً مجموعه زیرساخت‌های خود را پشت سر مدرسه قرار داده‌ایم.

_ باید به فرهنگ به‌عنوان مدار سایر نظامات توجه کرد و تعلیم و تربیت را به‌عنوان یک پیشران پذیرفت.

_ مواردی در قالب فیلم، سریال، کتاب و…. نیازمند حمایت جدی و اساسی است. چرا که می‌تواند ماندگاری پیام را بیشتر کند و هم می‌تواند نشانگاه باشد.

_ باید به اسباب هنر و هنرمندان احترام گذاشت.

قاضی‌زاده: رشد تولیدات فرهنگی جز با مردمی‌سازی اتفاق نمی‌افتد

_‌ ما باید به مردم اعتماد کنیم، به اهالی فرهنگ اعتماد کنیم، آنها حوزه را بسیار بهتر از ما می‌شناسند.

_ سیاستمداران از حوزه فرهنگ سر در نمی‌آورند و با تزریق بی مورد منابع مالی موجب انحراف در پایین‌ دست می‌شوند.

_ باید بپذیریم که صداوسیما تنها بازیگر عرصه نیست. نه تنها ماهواره‌ها بلکه ماهواره‌ها و پلتفرم‌های پخش.

_ در فضای مجازی اگر کسی تولیدی داشت، باید حتما سهمی از پهنای باند اینترنت فروخته شده سهیم باشد تا برای تولید تشویق شود.

_ رشد تولیدات فرهنگی جز با مردمی‌سازی اتفاق نمی‌افتد.

_ دولت باید از تولیدات فرهنگی حمایت کند و یارانه بدهد.

_ کارت هوشمند خانوار ایرانی طراحی کردیم که به عناوین فرهنگی خانوار یارانه تعلق بگیرد منتها به صورت پلکانی.

_ دوستانی که نگران بودند من از جت اسکی صحبت کردم و گفتند این ورزش گرانی است، نگران نباشند سواحل جنوبی و شمالی ما عرصه بزرگی دارد و برای همه جا هست.

_ اینجا کسی دولت آقای روحانی را گردن نمی‌گیرد و مسئولیت آن را نمی‌پذیرد، از جلسه بعد ناچاریم بین دولت نهم و دهم و دولت اصلاحات مقایسه کنیم شاید گردن گرفتند.

پورمحمدی: نمی‌توانیم با ستیز بر مردم حکمرانی داشته باشیم

پورمحمدی گفت:

_ ما در همه مراحل باید انصاف داشته باشیم و طوری درمورد گذشتگان قضاوت کنیم که دوست داریم آیندگان درمورد ما قضاوت کنند. برخی می‌گویند چهل سال قبل یا سی سال قبل چه اتفاقی افتاده است. آیندگان هم با ما همین برخورد را خواهد کرد. در دولت نهم هدفمندی یارانه‌ها، مسکن مهر، سهام عدالت و… انجام شد. انتقادات و کمبودهایی هم وجود داشته است. ما باید انصاف داشته باشیم.

_ ما باید نسبت به زنان نگاه رهبری را جدی بگیریم و آن را حاکم کنیم. به زنان اعتماد کنیم و تمام ظرفیت آن‌ها را برای رشد مادی و معنوی کشور درنظر بگیریم.

_ مردم عزیز ایران زنان مردان جوانان عزیز! شما در آستانه یک انتخاب بزرگ هستید. باید بین سیاست جذب حداکثری یا دفع حداکثری یک مورد را انتخاب کنیم. نمی‌توانیم با ستیز بر مردم حکمرانی داشته باشیم. در موضوع حجاب بسیاری از مردم دغدغه‌مند ما حسرت حجاب نیم‌بند قبل از پاییز ۱۴۰۱ را می‌شکند. به این‌ها توجه کنیم.

_ ما باید انتخاب کنیم. بین امنیت فرهنگی و فرهنگ امنیتی باید انتخاب کنیم. شما مردم بین دولت تصدی‌گر و فضول و مداخله‌گر در عرصه هنر یا دولت تنظیم‌گر و تسهیل کننده انتخاب کنید. بین دولت فرار از مسئولیت‌ها و گردن دیگران انداختن یا دولت قرار با همه مردم انتخاب کنید.

_ زنان مردان و فرهیختگان! دولت قرار، شما را سرمایه بی‌بدیل این کشور می‌داند. به وجود شما می‌بالد. در جریان مصائب و مشکلات شما هست. ما برای گشودن گره‌های باقی مانده و ناراحتی‌ها و مشکلات ما تمام تلاش خود را به‌کار خواهیم گرفت. از تمام ظرفیت‌ها و هوش و آسایش و پیشینه‌مان و صداقت و اخلاص ما به شما و کمک از خدا و روح شهدا و اطاعت از رهبری و امام ادامه می‌دهیم.

چو غنچه فروبسته است کار جهان
تو همچون باد بهاری گره گشا می‌باش
و اینک همراه شو عزیز تنها نمان به درد
کاین درد مشترک هرگز جداجدا درمان نخواهد شد
شما بهترین هستند و ما امیدواریم برای بهترین‌ها بیشترین تلاش را انجام دهیم.

قالیباف: ما با این نگاه حکیمانه رهبر معظم انقلاب در عرصه فرهنگ چه کردیم؟

قالیباف در بخش جمع بندی مناظره سوم انتخابات ریاست جمهوری، تاکید کرد:

_ معتقد هستم که در حوزه فرهنگ یکی از اشکالات ما این است که توجه به نگاه رهبر معظم انقلاب در حوزه فرهنگی نداشتیم. فارغ از این‌که ایشان رهبر و ولی ما هستند، بدون شک ایشان یک شخصیت بی‌نظیر در عرصه فرهنگی و هنری در ابعاد مختلف هستند و نه تنها در دنیا بلکه در دنیا شناخته شده هستند.

_ رهبری در سال ۹۵ توصیه داشتند به همه کسانی که مدیران فرهنگی هستند مبنی بر این‌که ما هزاران مرکز خودجوش داریم که کار فرهنگی می‌کنند که باید روز به روز توسعه پیدا کنند و دستگاه‌های دولتی باید به این‌ها کمک کنند؛ آیا واقعاً این نگاه حکیمانه رهبر معظم انقلاب به عنوان یک فرد صاحب نظر اختصاصی در حوزه فرهنگ و هنر مورد توجه قرار گرفت؟ ما به عنوان مدیران فرهنگی با آن چه کردیم؟ آیا امکانات و پول کم داشتیم یا امکانات را به گونه دیگری مدیریت کردیم؟

_ اگر بخش عمده‌ای از سازمان‌های فرهنگی کشور را ببینیم نزدیک به ۹۰ درصد پول آن‌ها برای هزینه‌های جاری خودشان است و چیزی برای کارهای فرهنگی و هنری نمی‌ماند. باید به نیروهای خلاق و جوان در حلقه‌های میانی و به مراکز مردمی این فرصت را دهیم که در دانشگاه و مدارس و در قشرهای مختلف کار فرهنگی انجام دهند.

_ برای مثال ما ۱۰۰ میلیون به دستگاه‌های فرهنگی می‌دهیم اما ۱۰ میلیون هم خروجی ندارند اما اگر به مجموعه‌های خلاق ۱۰ میلیون تومان بدهیم، ۱۰۰ میلیون خروجی به ما خواهند داد و اگر این امکانات را به یک نویسنده و هنرمند زبردست دهیم، آن‌ها معجزه می‌کنند و کار را متحول می‌کنند اما ما به آن‌ها توجه نکردیم.

_ مردمی‌سازی را همانطور که در اقتصاد باید دنبال کنیم، اساس کار ما در دولت چهاردهم این است که در فرهنگ هم باید به سمت مردمی‌سازی برویم. همان‌طور که سازمان نظام پزشکی و سازمان نظام مهندسی داریم، باید سازمان نظام فرهنگی هم داشته باشیم تا اهالی فرهنگ و هنر آن را خودشان اداره کنند.

_ واقعاً فرهنگ غوغا می‌کند؛ اگر بخواهم مثال بزنم در زمان نیروی انتظامی حتماً سیاه ساکتی و داوود خطر را یادتان است که در دوره کمتر از ۷۰ روز آن‌قدر اثر داشت که باعث شد بیش از ۸۰ درصد مردم از کمربند ایمنی استفاده کنند که این اثر فرهنگ است. ما ظرفیت فرهنگ را نشناختیم و در دولت خدمت و پیشرفت حتماً به ظرفیت فرهنگ توجه می‌کنیم و از صاحب نظران این عرصه استفاده می‌کنیم.

پزشکیان: باید کاری کنیم زنان ما حیات طیبه داشته باشند

این نامزد انتخابات ریاست جمهوری در فرصت جمع بندی سومین مناظره گفت:

_ در دیدگاه اعتقادی، فرقی میان زن و مرد در رابطه با تلاش و کارشان دیده نشده است. هر کدام عمل درست داشته باشند پاداش و حیات طیبه خواهند داشت. ما باید کاری کنیم زنان ما حیات طیبه داشته باشند یعنی هر جایگاهی که مرد قرار می‌گیرد زنان ما نیز می‌توانند حضور پیدا کنند. با پذیرش این اصل نوع برخورد ما با دختران و زنان ما تغییر خواهد کرد نه رفتار خشن و اجباری.

_ اجبار در دین وجود ندارد. اگر خدا می‌خواست همه را یک جور درست می‌کرد. اینکه چگونه با دختران و زنان که تعداد کمی در جامعه ندارند برخورد کنیم یک اصل است. واقعیت گشت ارشاد، جریمه، توبیخ و … باید کنار گذاشته شود. ما باید با آن‌ها به طریقی که برازنده آن‌ها است برخورد کنیم. سخن گفتن از کرامت و احترام را مردم از ما نمی‌پذیرند.

_ در مورد فضای مجازی کسب و کار عده‌ای را با مشکل مواجه کرده است به آن‌جا رسیدیم، برای آن‌هایی که نانشان را بریدیم چه کردیم. باید این طرف را می‌دیدیم.

_ دولت باید به خانه سینما و تئاتر نظارت کند. این واقعیت است که چرا هنرمندان و کارگردانان ما ممنوع الخروج بشوند؟ نگاه امنیتی و اینکه فرهنگ را دولتی کردیم منجر به این شده که جوانان با رفتار ما مشکل دارند.

_ هر که بخواهد بگوید فلان کار را بکنیم باید پیشرانه باشد. قبلش باید خودش را در رفتار اصلاح کند نه در گفتار و دستورالعمل. وقتی می‌گوئیم آدم‌های شایسته درست کردیم آنها را به جامعه نشان دهیم. الگو داشته باشیم مردم خودشان سمت ما می آیند.

_ همان دولتی که این‌ها به آن گیر می‌دهند، به دنبال برجامش می‌روند، نمی‌توانند حلش کنند.

جلیلی: به فرهنگ سیاسی مسئولان را باید توجه کرد

جلیلی گفت:

_ من حرف زیاد دارم اما زمان من کم است و بخشی از آن را فردا در جمع مردم عزیز اصفهان و بعد در جمع مردم عزیز خوزستان خواهم گفت. حضرت امام ۱۰۰ روز قبل از ارتحال جمله‌ای را فرمودند و در پیام منشور روحانیت گفتند که چه بسا شیوه‌های رایج اداره امور مردم در سال‌های آینده تغییر کند و گفته بودند که باید از هم اکنون برای این موضوع فکر شود. و ما در این موضوع تأخیر داریم همه این مواردی که امروز راجع به فناوری‌ها صحبت می‌شود همان مواردی است که حضرت امام در خشت خام دیده بود. ما باید سهم خود را از فناوری‌ها روشن کنیم و استفاده حداکثری را از آن‌ها داشته باشیم. نگاه من این است که همه این‌ها برای ما فرصت است نه تهدید.

_ می‌خواهم نگاهم را در موضوع فرصت فرهنگی مطرح کنم‌، سوال می‌پرسم چند نفر از ما اسم فیلم جوئد میادین را شنیده‌ایم؟ فیلمی راجع به یکی از زنان قهرمان ملی اندونزی است شبیه زنان لرده ایران و همان زمانی که آن‌ها در برابر استعمار انگلیس اسلحه دست گرفته بودند در آنجا هم ین زن مبارزه می‌کرد؟ چند نفر از شما اسم فیلم سردار کنوانجان را شنیده‌اید راجع به خانم قهرمان ملی قرقیزستان و داستان آن شبیه آتش بادی است که خودمان سال گذشته ساخته بودیم.

_ می‌خواهم بگویم که امروز یک جهان فرصت هست که مشتاق شنیدن ما است، چه در حوزه تمدنی نوروز، چه در حوزه تمدنی مقاومت و اسلام فرصت‌های بسیاری وجود دارد و زمینه‌های بسیاری برای ما فراهم است برای تبادلات فرهنگی و اگر کتاب‌های طائر بطار در الجزایر را می‌خوانند حتماً سووشون ما را هم دوست خواهند داشت.

_ الان در مصر چگونه ما را می‌شناسند؟ یک هفته قبل از شهادت آقای رئیسی، فهمی هویدی ایران بود به من گفت شما چرا خودتان را به مردم ما معرفی نمی‌کنید. اینکه یک جوان سوئدی می‌آید و ملاصدرا را در یوتیوب می‌گذارد و چقدر هم بیننده دارد بحث من این است که اینجا نقش دولت چیست و اگر رئیس جمهور یا مدیران فرهنگی ما در مراودات خارجی خود در کنار بازاریابی برای فناوری‌های سطح بالا، یک محصول فرهنگی را هم ارائه کنند؛ آن زمان تولید فرهنگی می‌تواند جهان را فتح کند. می‌تواند یک جهان فرصت ایجاد کند و یک جهان تهدید را به فرصت تبدیل کند.

زاکانی: نسبت به شرایط امروز کشور اشراف دارم

زاکانی در بخش پایانی این مناظره، عنوان کرد:

_ کارنامه بنده کاملاً معلوم است. بنده در این ۴۵ سال گذشته پاسخگوی اعمال خود بودم و به لطف خدا در تمام فراز و نشیب‌های گذشته در طرف درست تاریخ ایستاده‌ام.

_ بنده در حق خواهی به گونه‌ای حرکت می‌کنم که مخالفین بعضاً پناه می‌آورند و حقوق شأن را استیفا می‌کنند. پزشکیان می‌تواند از برخی افراد ستاد خود این موضوع را پیگیری کند.

_ نسبت به شرایط امروز کشور اشراف دارم و برنامه تحول دارم و از بیان آن نیز ابایی ندارم.

_ دل‌ها دست خداست. قلب مردم دست خداست. مردم به گذشته و برنامه‌های ما نگاه کنند. نهایت امر هرانچه خیر و صلاح کشور است، رقم بخورد.

قاضی‌زاده هاشمی: هیاهوهای کاذب هرچند پر سرو صدا مشکلی را حل نمی‌کند

_ فارس، ترک، کرد، لر، گیلکی، بلوچ، لک، تالشی و تات و شیعه و سنی و زرتشتی و کلیمی و ارمنی یک خانواده هستیم و هر جریانی بخواهد بین ما فاصله بیاندازد خیرخواه ملت نیست.

_ دولت شهید رئیسی نقاط پررنگی داشت اما اهالی فرهنگ توقع داشتند سهم بزرگتری در مدیریت فرهنگی داشته باشند که انشالله در دولت مردم و خانواده این موضوع تقویت خواهد شد.

_ ۱۴ سال است از تولید مختارنامه گذشته و نتوانستیم یک تولید مشابه داشته باشیم.

_ چهار اقدام فرهنگی را در اولویت دارم، فرهنگ کارت خانواده برای آرامش و فرهنگ خانواده تقدیم خانوارهای ایرانی خواهد شد تا از محصولات فرهنگی با انتخاب خودشان استفاده کنید.

_ دوم، زیرساخت‌های تفریحی را با کمک بخش خصوصی با محوریت بهره‌برداری زنان در اولویت قرار دهیم.

_ سوم، مبنای فیلتریک براساس عرف و فرهنگ جامعه با آن برخورد خواهیم کرد.

_ چهارم، لایحه جامع رسانه‌های عمومی که در چند دولت معطل مانده را ساماندهی خواهم کرد.

_ افتخار نیست که دادگاه فرهنگ و رسانه داشته باشیم که پای خبرنگار و نویسنده ما به دادگاه کشیده شود.

_ اگر رئیس جمهور شوم نه از منتقدان خود و خانواده‌ام شکایت می‌کنم و نه به آنها برچسب بی سواد می‌زنم.

_‌از ۲۰ سال پیش مساله زنان نقل انتخابات‌هاست، برخی از دوستان که در این جلسه سال ۹۲ که مساله حضور زنان در ورزشگاه مطرح شد، با طرح سوالاتی رئیس‌جمهور وقت را با چالش مواجه کردند.

_ دختر ایرانی عفیف است اگر می‌بینید در جایی چالش می‌کند نمادی است برای مقابله با بی کفایتی مسئولانی مانند ما.

_ در عرصه فضای مجازی و تبلیغات دست پری ندارم به این دلیل که منابع مالی چندانی در دست ندارم، دعوت می‌کنم که هر خانواده به یک ستاد دولت مردم و خانواده بدل شود.