سرویس سیاست مشرق - روزانه می‌توان از لابه‌لای گزارش‌ها و عناوین خبری رسانه‌های مکتوب و حتی غیر مکتوب، نکات قابل‌توجهی استخراج کرد؛ موضوعاتی که می‌تواند برای مخاطبین قابل‌ استفاده و محوری برای تحلیل باشد، در گزارش روزانه "ویژه‌های مشرق" نکات و تأملات قابل‌استخراج از رسانه‌ها برای مخاطبین عرضه خواهد شد؛ با  «ویژه‌های مشرق» همراه شوید.

*******

** وادارکردن آمریکا به عقب نشینی در برجام صرفا یک آرزوست

روزنامه شرق در یادداشتی با عنوان «دولت رئیسی و سه راهی برجام» به قلم «فواد صادقی» مشاور رسانه ای «محسن هاشمی» نوشت: «سه احتمال درباره فرجام برجام در دولت رئیسی متصور است: احتمال نخست- دولت جدید با یک دیپلماسی مقتدر بتواند آمریکا و پنج کشور دیگر طرف برجام را به عقب‌نشینی وادار کرده و اشکالاتی که درحال‌حاضر به برجام گرفته می‌شود، رفع شود و یک توافق خوب برای جمهوری اسلامی رقم بخورد و نظام به اهداف خود در توافق هسته‌ای برسد».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «احتمال دوم- دولت آقای رئیسی، برجام را در همین حد و حدودی که تیم مذاکره‌کننده قبلی، به آن رسیده است، بپذیرد و سپس در تبلیغات اعلام شود که از توافق بد دولت روحانی به یک توافق خوب رسیدیم‌. احتمال سوم- دولت جدید، براساس راهبردی متفاوت، به برجام بازنگردد و مذاکرات بدون نتیجه خاتمه یابد و شرایط به همان وضعیت دولت ترامپ بازگردد».

روزنامه شرق در ادامه تاکید کرد: «اتفاق اول اگر امکان تحققش باشد، اتفاقی مطلوب و آرزوی همه ماست، قطعا همین تیم مذاکره قبلی نیز آرزو دارند تیم جدید بدون دادن امتیازات فعلی، بتوانند امتیازات بیشتری بگیرند، اما اینکه این آرزو چه میزان امکان تحقق دارد، باید بررسی شود».

همچنین روزنامه اعتماد در یادداشتی به قلم «قاسم محبعلی» دیپلمات سابق نوشت: «دولت جدید ایران اگر بخواهد به برجام برگردد، با موانعی در داخل کشور مواجه است. ازجمله این موانع مصوبه مجلس و سیاستی است که خواهان برداشته‌شدن یکجای همه تحریم‌های امریکا علیه ایران است. اینها موانع جدی هستند که حتی اگر عملی باشند، زمان بسیار زیادی می‌برد که طرف مقابل آنها را بپذیرد و البته دیپلماسی از آنجایی که محل داد و ستد است، اگر ایران خواسته‌های بزرگ‌تری مطرح کند، طرف مقابل هم در مقابل خواسته‌های ایران خواسته‌های بزرگ‌تری را مطرح خواهد کرد. این تصاعد در مطالبات، ممکن است رسیدن به توافق را ناممکن بکند».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «توجه داشته‌باشیم که بازه زمانی اجرای برجام محدود است و اگر قرار باشد مذاکرات تا دو سال دیگر طول بکشد و طرفین به تعهدات‌شان بازنگردند، آنگاه دایمی شدن بندهایی که در برجام پیش‌بینی شده‌بود، غیرممکن می‌شود و هم تهران و هم واشنگتن باید به فکر یک توافق جدید باشند».

جریان تندرو اصلاح طلب به واسطه دچار بودن به «خودتحقیری حاد» معتقد است که ایران باید بدین چشم داشت صرفا به آمریکا و اروپا امتیاز داده و هیچگاه به فکر امتیازگیری نباشد.

از دیدگاه این جماعت، امتیازگیری از آمریکا بیشتر شبیه به یک آرزوی دست نیافتنی و به عبارتی شبیه به یک رویاست. این طیف همان جماعتی است که توان جوانان نخبه و توامند کشورمان را در حد «آبگوشت بزباش» و «قرمه سبزی» می بیند.

کوچک نمایی توان عظیم داخلی و بزرگنمایی قدرت پوشالی آمریکا، فصل مشترک رفتار افراطیون اصلاح طلب است.

از نگاه این طیف، مطالبه ایران بابت لغو تمامی تحریم ها، زیاده خواهی و رویاپردازی است. این در حالی است که روحانی در تیرماه ۹۴ صراحتا اعلام کرده بود که به واسطه امضای برجام تمامی تحریم های ضدایرانی از جمله تحریم های مالی، نفتی، بانکی، پتروشیمی و بیمه ای لغو خواهد شد و نه تعلیق.

با همین وعده، در قلب راکتور هسته ای ایران که ماحصل تلاش شبانه روزی جوانان نخبه و دانشمند کشورمان بود، بتن ریخته شد. حالا افراطیون اصلاح طلب می گویند که اگر لازم باشد باید در توان دفاعی و موشکی و قدرت منطقه ای ایران نیز بتن بریزیم و در مقابل انتظار لغو تحریم ها را نیز نداشته باشیم. آیا این موضعگیری مبتنی بر عقلانیت است!؟

** دوران وزارت ظریف باید به عنوان الگو در دانشگاه تدریس شود

روزنامه آرمان در یادداشتی به قلم «نعمت احمدی» حقوقدان و فعال اصلاح طلب نوشت: «محمدجواد ظریف بالغ بر ۲۰ ماه مذاکره نفس‌گیر داشت و در نهایت برجام امضا شد. مذاکره یعنی بده‌بستان و نه فقط گرفتن و آیندگان خواهند نوشت که دکتر ظریف یکی از ظریف‌ترین کارهای ممکنه را در مذاکره انجام داده که در دانشکده‌های حقوق و علوم سیاسی باید تدریس شود...تاریخ قضاوت به‌حقی درباره ظریف خواهد کرد که سایه شوم جنگ را از سر ایران دور کرده است».

این روزنامه اصلاح طلب در ادامه نوشت: «ظریف یکی از بهترین حرکات سیاسی عمر خود را رقم زد و توانست با قطعنامه ۲۲۳۱ شش قطعنامه فصل هفتمی را ملغی کند. امری بی‌سابقه در مورد کشور ذیل فصل هفتم که بدون‌جنگ و حمله بلااثر شد. بارقه امیدی پدیدار شد و شرکت‌های بین‌المللی آمدند؛ سروکله اکثر کشورهای غربی پیدا شد و هتل‌ها مملو از تجار و بازرگانان خارجی شدند. میلیاردها دلار پول‌های بلوکه‌شده ایران بازگشت و خزانه خالی رونق گرفت و شروع به کار کرد».

طیف اصلاح طلب در ۸ سال اخیر تلاش کرد تا از ظریف یک قهرمان ملی بسازد. بر همین اساس پس از امضای برجام از ظریف با عنوان «امیرکبیر معاصر» نام برده شد.

قطعا آقای ظریف در جایگاه وزیر امور خارجه در ۸ سال اخیر زحمات زیادی متحمل شده است و این قابل کتمان نیست، اما متاسفانه کارنامه ظریف به هیچ عنوان قابل دفاع نیست و بدون تعارف باید گفت که اگر قرار باشد دوران وزارت آقای ظریف در دانشگاه تدریس شود، باید به عنوان «درس عبرت» تدریس شود و نه الگو.

بزرگترین اشتباه آقای ظریف در دوران وزارت امور خارجه، اعتماد بلاوجه به آمریکا و تروئیکای اروپا بود. تیم مذاکره کننده به ریاست آقای ظریف اعتقاد داشت که امضای وزیر خارجه آمریکا تضمین است و دولت های بعدی آمریکا از برجام خارج نخواهند شد و آمریکا به دلیل پرستیژ بین المللی هیچگاه برجام را نقض نمی کند.

ظریف نه تنها در برجام کارنامه بسیار ضعیفی ارائه کرد، بلکه در دیگر پرونده ها از جمله فاجعه منا، دیپلماسی منطقه ای، تعامل با شرق، دیپلماسی اقتصادی و...نیز کارنامه قابل دفاعی نداشت.

در دوران وزارت ظریف برای اولین بار و در اقدامی بی سابقه، یک دیپلمات ایرانی علیرغم دارابودن مصونیت دیپلماتیک به صورت غیرقانونی بازداشت و محکوم شد. این اتفاق در حقیقت مصداق لگدمال شدن پاسپورت ایرانی بود و این نتیجه اهمال و بی توجهی دولت آقای روحانی و وزارت خارجه به ریاست ظریف بود.

** نقدینگی ۳۷۰۰ هزارمیلیارد تومانی، میراث نامطلوب دولت تدبیر و امید

روزنامه ایران در گزارشی نوشت: «رشد قابل توجه شاخص تورم درماه‌های اخیر، توجه کارشناسان و مسئولان دولتی را به نقدینگی جلب کرده است، نقدینگی با شتاب قابل توجهی نسبت به دوره‌های قبل در پایان نخستین فصل امسال، از مرز ۳۷۰۰ هزارمیلیارد تومان هم عبورکرد و زنگ خطر جدی برای اقتصاد به صدا درآمد. طبق گزارش رسمی بانک مرکزی؛ میزان رشد نقدینگی دربهارامسال ۶.۶ درصد بوده که این رشد دریک سال منتهی به خرداد ماه امسال به ۳۹.۴ درصد بالغ شده است. این درحالی است که رشد سالانه نقدینگی درمقایسه با سال گذشته ۵.۲ واحد درصد بیشترشده است».

در روزهای گذشته «احسان ارکانی» عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، در واکنش به اظهارات آقای رئیسی در مراسم تنفیذ در خصوص رشد ۶۸۰ درصدی نقدینگی، تورم ۴۴ درصدی و کسری بودجه ۴۵۰ هزار میلیاردی دولت، گفت: «موضوعاتی که آقای رئیسی در مراسم تنفیذ مطرح کرد در دولت روحانی کتمان می‌شد. این آمار و ارقام غیرقابل کتمان در دولت گذشته سانسور می‌شد».

به عقیده کارشناسان تورمی که این رشد نقدینگی ایجاد می‌کند، اثرات بسیار مخربی در جامعه دارد.

در روزهای گذشته «هادی عباسی» مشاور وزیر اسبق راه و شهرسازی گفته بود: «خط اعتباری مسکن مهر واقعاً مشکلی نداشت. علی رغم این که در دولت آقای روحانی مسکن مهر نساختیم نقدینگی رشد کرد...پایان سال ۹۹ نقدینگی کشور ۳۴۰۰ هزار میلیارد تومان بود. پایه پولی سال ۹۹، ۴۶۰ هزار میلیارد تومان بوده در صورتی که پایان سال ۹۲ این عدد ۱۱۴ هزار میلیارد تومان بود. هیچ کس سوال نکرده تا الان که از ۱۱۴ تا ۴۶۰ در طی ۷ سال این حجم نقدینگی که بانک مرکزی خلق شده به کجا رفته است. بانک‌ها برداشتند، دولت برداشته است. پس علی رغم این که پروژه مسکن مهر تعطیل شد، نقدینگی رشد کرد».

عباسی در ادامه گفت: «در دولت‌های قبل هم نقدینگی اضافه شد و ارز هم رشد داشت ولی ما اشتغال مسکن مهر را از دست دادیم. در حال حاضر با گذشت ۸ سال از عمر دولت همچنان ۲۴۰ هزار واحد مسکونی تکمیل نشده است، در حالی که این پروژه در مجموع با پیشرفت ۸۰ درصدی به دولت روحانی سپرده شد».